۳۶ درصد بناهای واقع در پیرامون حرم مطهر رضوی، ...

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شورای اسلامی شهر مشهدمقدس، لطیفه هیئت، مدیرعامل شرکت مهندسین مشاور طاش در جلسه کارگروه تخصصی پژوهشی شهرسازی و معماری که با محوریت نقد و بررسی طرح نوسازی و بهسازی بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی برگزار شد، به ارائه گزارشی از طرح طاش که پیشتر در این بافت اجرایی شده است پرداخت و اظهارکرد: این طرح از سال ۱۳۷۲ در بافت ۳۶۰ هکتاری پیرامون حرم مطهر آغاز شد.

وی با بیان اینکه این محدوده با معضلات و مشکلات عدیده‌ای روبرو بوده و هست که مسئولان وقت نیز نسبت به آنها اشراف داشتند، گفت: محدوده بافت پیرامونی حرم مطهر در سطح ملی و محلی مورد توجه همگان قرار گرفت تا بتوان در جهت رفع نابسامانی‌های موجود گام مناسبی برداشت.

هیئت خاطرنشان کرد: با بررسی آمار، شاهد افزایش سالیانه جمعیت زائران بودیم به نحوی که جمعیت زائر در سال ۱۴۲۵ از مرز ۴۸ میلیون نفر گذر خواهد کرد.

وی در ادامه صحبت های خود به گزاره های شکل دهنده انگاره های طرح طاش پرداخت و گفت: یکی از این گزاره‌ها، این بوده که مشهد شهری آیینی و متفاوت از سایر شهرهاست.

هیئت با بیان اینکه پهنه اصلی مرکز شهر مشهد، مقدس و یگانه است، افزود: جریان جاری در این پهنه زیارت بوده و تلاش کردیم این محدوده را در شهر مشهد و مقیاس ملی بشناسیم و شناخت کاملی نسبت به مشکلات آن داشته باشیم تا طرح‌مان پاسخ این مسائل و مشکلات را بدهد.

هیئت افزود: عمده مشکلات ساکنان مربوط به نابسامانی های اجتماعی، ازدحام جمعیت، نبود امکانات تفریحی و گذران اوقات فراغت و ... است.

وی همچنین اظهارکرد: نکته حائز اهمیت این بود که حدود ۶۸ درصد جمعیت ساکن ضریب ماندگاری کمتر از ۳۰ سال داشتند.

هیئت افزود: از نظر بعد کالبدی، طرح خازنی ملاک عمل منطقه قرار گرفته بود که براساس آن تمامی معابر بافت پیرامونی حرم مطهر باید تعریض می‌شدند.

وی با بیان اینکه نارسایی‌های جدی در شبکه آب و فاضلاب و خدمات شهری و ... داشتیم، گفت: ظرفیت های منطقه محدود بود و با تقاضای فزاینده زائرات تناسب نداشت؛ از سوی دیگر، فضای فرهنگی در منطقه ثامن تنها نیم درصد و فضای سبز نیز یک درصد مساحت منطقه را در سال ۷۲ شامل می‌شد.

مدیرعامل شرکت مشاورین طاش درخصوص قدمت ابنیه در این بافت نیز اظهارکرد: درحالی همه از بافت پیرامون حرم مطهر رضوی بعنوان یک بافت تاریخی یاد میکنند که براساس بررسی های سال ۷۲، ۵۴ درصد پلاک‌ها عمر بیش از ۲۰ سال و ۴۶ درصد کمتر از ۲۰ سال دارا بودند و عملا جریان نوسازی در منطقه جریان داشت که علت آن پتانسیل های اقتصادی محدوده حرم مطهر بود.

هیئت با بیان اینکه به عقیده ما جریان نوسازی در آن زمان به شیوه اشتباهی در حال جریان بود، تصریح کرد: میانگین طبقات بافت پیرامونی حرم مطهر در سال ۷۲، ۱.۵ طبقه بود و ۷۰ درصد املاک زیر ۲۰۰ مترمربع مساحت داشتند؛ از سوی دیگر، اراضی بزرگ نیز به اراضی با متراژ کمتری تقسیم می‌شدند که موجب ریزدانگی بافت شده بود.

وی همچنین گفت: گسترش محدوده مجموعه حرم مطهر رضوی منجر به تخریب بازارچه‌ها و نوسازی بافت پیرامونی حرم میشد.

هیئت، ایجاد فضایی معاصر برای برگزاری مراسم های مختلف آیینی و مذهبی و مجموعه ممتاز شهری را جزو اهداف و راهبردهای طرح نوسازی و بهسازی حرم مطهر (طاش) برشمرد و افزود: بدنبال سازماندهی و ساماندهی جدید حوزه شهری به منظور تامین نیازهای خدماتی زائران و مجاوران و همچنین برجسته کردن نقش فرهنگی مذهبی حرم مطهر بودیم.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود به مکاتبه با سازمان میراث فرهنگی پیش از آغاز طرح اشاره کرد و گفت: در سال ۷۲ ، ۷ اثر تاریخی توسط سازمان میراث به ثبت رسیده بوده که ۳ اثر در محدوده طرح قرار داشته است ولی در عین حال بازهم به این نامه اکتفا نکردیم و شناسایی بناهای تاریخی را در دستورکار خود قراردادیم.

هیئت در ادامه گفت: این محدوده باید تغییر کند و همچنان معتقدیم شرایط حاکم بر بافت پیرامونی، در شان و منزلت مجموعه حرم مطهر نیست ولی میزان و مقیاس این تغییر میتواند موضوع گفتگو قرار گیرد.