بازآفرینی مشارکت و همکاری تمامی دستگاه‌های مرتبط را می‌طلبد
سیدمجتبی علوی مقدم، معاون عمران و بهسازی شرکت بازآفرینی شهری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در خصوص نشست‌های تخصصی در سلسله نشست‌های واقفان و خیرین با توجه به اهداف مشترک فرهنگ وقف و بازآفرینی اظهار داشت: شرکت بازآفرینی شهری ایران در راستای تفاهم‌نامه همکاری مشترک با سازمان اوقاف و امور خیریه و اهداف ماده ۴ آئین‌نامه کارگروه وقف ستاد ملی بازآفرینی شهری مبنی بر وظایف آموزشی و ترویجی در بافت‌های هدف بازآفرینی شهری جهت برآورده ساختن نیاز آموزشی طرفین، همچنین هم‌اندیشی پیرامون مسائل و موضوعات مشترک، سلسله نشست‌هایی را با محور موضوعی واقفین و خیرین برنامه‌ریزی کرد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه بخش عظیمی از اراضی وقفی در بافت‌های ناکارآمد و سکونتگاه‌های غیررسمی قرار دارد، همچنین واقفین و خیرین در تأمین مسکن اقشار کم‌درآمد، ارتقای هویت شهری و کارآفرینی در بافت‌های هدف بازآفرینی شهری، نقش به‌سزایی دارند، سلسله نشست‌های مذکور در قالب ۶ نشست برنامه‌ریزی شد.
وی افزود: در نشست نخست که عنوان آن ابعاد اراضی وقفی در بافت‌های ناکارآمد شهری بود، نکات اساسی و مهمی در رابطه با تأثیرات نظام شهرسازی بر موقوفات از جمله عملکرد و نوع استفاده از املاک، اراضی و فضاهای شهری، نامشخص بودن نقش و جایگاه وقف در سازمان‌هایی که به طریقی با موضوع عمران موقوفات در ارتباط‌اند، عدم آشنایی واقفان و متولیان وقف به ضوابط و مقررات شهرسازی از یک‌طرف و عدم آگاهی و شناخت شهر سازان و مدیران اجرایی امور شهری از احکام و مقررات وقف مورد بررسی قرار گرفت.
معاون عمران و بهسازی شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اهمیت بهره‌گیری از ظرفیت‌های ستاد ملی بازآفرینی شهری و کارگروه وقف ستاد ملی همچنین بحث بهسازی و نوسازی بافت‌های هدف بازآفرینی شهری در نشست دوم، تصریح کرد: بازگرداندن آئین‌ها و سنت‌های قدیمی به شهرها در راستای برنامه‌های بازآفرینی شهری اهمیت زیادی دارد. برخی از محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری به‌خصوص در محدوده‌های تاریخی وابسته به موقوفات هستند و وظیفه است که نیت واقف را حفظ کرده و در اجرایی کردن آن کوشا باشیم. همچنین مهم‌تر از آن وظیفه اصلی، ارتقای وقف در ابعاد مختلف است.
وی افزود: در سیاستگذاری‌های سابق نگاه از بالا به پایین و به‌صورت ارباب و رعیتی بوده است ولیامروز اقدامات از پایین به بالا صورت می‌گیرد و با توجه به نیازسنجی صورت گرفته از مردم است. به همین خاطر اقدامات و سیاست‌های شرکت بازآفرینی شهری در محله‌ها و محدوده‌های هدف باید محرک ورود بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران شود.
سیدمجتبی علوی مقدم با تأکید بر اینکه بازآفرینی شهری، کار یک دستگاه نیست، بلکه مشارکت و همکاری تمامی دستگاه‌های مرتبط را می‌طلبد به راه‌های تأمین منابع مالی در این مسیر که بحث نشست سوم این سلسله نشست‌ها بود، اشاره کرد و اظهار داشت: صندوق‌های وقفی در دنیا بسیار رایج بوده و تأمین منابع مالی جهت توسعه‌های دانشگاه‌ها و بورسیه‌ها از آن‌ها صورت می‌گیرد. با بزرگ شدن حاکمیت، وقف نیز وقتی زیر مجموغه حاکمیت قرار گرفت و برخی از فرصت‌هایش را از دست داد اما از فرصت‌های حاکمیتی برای بزرگ شدن استفاده کرد.
وی افزود: در این زمینه تأمین منابع مالی از دو حالت ابزارهای بدهی و ابزارهای سهام(مشارکت) صورت می‌گیرد. در این خصوص منابع مالی سازمان‌های خیریه نیز معمولاً از چند بخش منابع افراد خاص یا عام، سازمان‌ها و سلبریتی‌ها، یارانه‌های دولت و عایدی‌های حاصل از سرمایه‌‌گذاری‌های خود سازمان‌های نوع سوم تأمین می‌شود. طبیعتاً در این مسیر سازمان‌های خیریه مخارجی همچون هزینه‌هایی عمومی، اداری؛ هزینه‌های ایجاد وفاداری؛ هزینه‌های تبلیغاتی و هزینه‌های هدف دارند.
وی ادامه داد: انواع موقوفات نیز متصرفی (با مسئولیت سازمان اوقاف و امور خیریه) و غیرمتصرفی(با متولی‌گری واقف یا نوادگان ایشان) است که انواع رقبات منفعتی(درآمدزا) و رقبات انتفاعی(بدون درآمدزایی و در اختیار عموم) را به وجود می‌آورد.
این عضو شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینکه وظیفه مجموعه حاکمیتی تسهیلگری است نه اداره سازمان‌های نوع سوم (خیریه‌ها) در خصوص نقش واقفین و خیرین در تأمین مسکن و خدمات شهری گفت: در نشست چهارم مهم‌ترین مباحث بر مشارکت و تسهیل در انبوه‌سازی مسکن ارزان قیمت در اراضی وقفی بود. در این زمینه تأکید شد برای گسترش شهر و قرارگیری اراضی حاشیه شهرها در حریم شهر با توجه به لزوم تهیه و احداث مسکن به‌عنوان بهترین اهرم کنترل قیمت و تأمین نیاز مردم باید به این موضوع توجه داشت که تملک این‌گونه اراضی باوجود مالکان خرده پا متعدد، مشکل‌ساز و زمان‌بر است.
وی افزود: به نظر می‌رسد در صورتی که طرف حساب یک متولی و یا یک سازمان باشد طبعی به تسریع و تسهیل در این بحث کمک شایانی می‌کند. تشکیل کمیته فنی در سازمان اوقاف و امور خیریه به‌منظور مشاوره و هدایت واقفین در حوزه‌های جدید (سلامت، آموزش و فناوری‌های نوین) منطبق با نیازهای روز جامعه است. همچنین اعطای تسهیلات و کمک‌های حمایتی در بانک‌های عامل به‌ویژه در بافت‌های فرسوده با توجه به تفاهم‌نامه با بانک‌ها در سیاست‌گذاری کلی نقش بسزایی دارند.
وی با اشاره به نقش وقف و نیکوکاری در نشست پنجم بابت ارتقاء هویت شهری اظهار داشت: وقف بیشتر از آنکه نظامی اقتصادی باشد، نظامی مردمی است. به‌طوری که بدون واسطه حکومت، به‌صورت یکپارچه، نظام مدیریتی مانا و پایداری را بر عهده دارد. وقف باید بر اساس نیازهای مردم و زیرساخت‌های مورد نیاز شهری صورت گیرد و وظیفه است که با سوق دادن مناسب سیاست‌ها، در راستای فرهنگ‌سازی تلاش شود. قطعاً هدف‌گذاری مناسب می‌تواند ضمن ارتقای فرهنگ وقف، زمینه لازم جهت انتشار اسناد تاریخی وقفی را فراهم کند. در نشست روز ششم و جمع‌بندی نهایی موضوع واقفین و خیرین و اشتغال کارآفرینی در بافت‌های ناکارآمد شهری مورد بررسی قرار گرفت.
لینک اصل خبر در سایت اداره کل راه و شهرسازی استان گلستان
نظرات