۲۰ آذر روز جهانی کوهستان/ کوه برای جوانان مهم است، شعار روز جهانی کوهستان
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست،کوه ها اکوسیستم هایی پیچیده و شکننده با توپوگرافی ویژه، موقعیت آب و هوایی متفاوت و تنوع ارتفاعی در گستره ای عمودی هستند. درنتیجه این خصوصیات ویژه، دارای غنای زیستی و خدمات اکوسیستمی مهمی هستند ازجمله آن که کوه ها سرچشمه آب شیرین، انبار تنوع ژنتیکی و کمک رسان تغذیه انسا ن ها هستند.
رودهایی که از کوه ها جاری می شوند، رابط کوهستان با مناطق پایین دست است. کوه ها چه از نظر گستره ای که بر زمین دارند و چه از نظر شکل و نیز تاثیر در طبیعت، از مهمترین ساختارهای کره زمین هستند.
کوه ها یک پنجم سیمای زمین را تشکیل می دهند. زیستگاه تقریباً یک دهم از مردم جهان هستند، یک سوم از مردم جهان از جنبه غذا، چوب، برق و مواد معدنی به کوه ها وابسته اند و نیمی از آب شیرین مصرفی مردم جهان از کوه ها سرچشمه می گیرند. کوه ها همچنین مهد تمدن، فرهنگ و ادیان مختلف هستند و از اینرو دارای قداست هستند.
کوه ها تنوع جهانی عظیمی از جنگل های حاره ای باران زا تا محیط هایی پوشیده با یخ و برف دایمی، از آب و هوایی با بیش از ۱۲ متر بارش سالانه تا بیابان های مرتفع و ارتفاعی تا تقریبا ۹۰۰۰ متر را شامل می شوند.
به سبب اهمیت کوه ها و خدمات بسیاری که فراهم می آورند توسعه پایدار کوهستان نه تنها بر جوامع کوهستانی اثرگذار است بلکه تاثیرات جهانی دارد.
در عین حال کوه ها محیط هایی با ریسک بالا هستند که حوادثی ازجمله بهمن، ریزش، انفجار آتشفشان، زمین لرزه، طغیان دریاچه و رودخانه ها زندگی را در مناطق کوهستانی و اطراف آن تهدید می کند، شکنندگی خاک و پوشش گیاهی این مناطق به شدت بالا بوده و تخریب زیست محیطی گسترده ای را شامل می شود.
مردمان کوهستان نقش حیاتی در مدیریت این اکوسیستم داشته اند. درطول قرن های متمادی، آن ها سیستم های ویژه کاربری زمین را به شیوه ای منطبق با تغییر اقلیم، سیستم های پایداری تامین موادغذایی و محصولات کوهستانی گسترش داده اند که در نوع خود منحصر به فرد است و در عین حال غنای تنوع فرهنگی و زیستی را حفظ کرده است. در نتیجه ادامه حیات کوهستان، افزایش توجهات سیاسی و ارتقاء تسهیلات برای مناطق کوهستانی را می طلبد.
از سال ۲۰۰۳ توجه جهانی بیش از پیش به اکوسیستم های کوهستانی معطوف شد و ۱۱ دسامبر (مصادف با ۲۰ آذر) روز جهانی کوهستان نامیده شد. کوه‌ها در توافقات بین المللی و سیاست های مخصوص کوهستان و قوانین یا برنامه های توسعه ملی بسیاری کشورها تلفیق شده اند.
ایران همگام با دنیا از سال ۲۰۰۳ فعالیت های خود را با توجه خاص به محیط های کوهستانی آغاز کرده است و در حال حاضر سازمان حفاظت محیط زیست به منظور ایجاد کارگروه ملی مدیریت پایدار کوهستان با سایر ارگان های ذیربط همکاری دارد.
امید است خلاءها و کاستی های گوناگون در قوانین و مقررات موجود در زمینه اکوسیستم های کوهستانی، برای دستیابی به پایداری و حفاظت کوهستان با مشارکت کلیه ذی نفعان دولتی و غیردولتی حاصل شد.
لینک اصل خبر در سایت سازمان حفاظت محیط زیست
نظرات