طرحی برای نجات آب
به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای کرمانشاه ،خشکسالی‌های چند سال اخیر از یک‌سو و اضافه برداشت از منابع آبی موجود از سوی دیگر، فشار مضاعفی به آبخوان‌های کشور و منابع آب زیرزمینی وارد کرده و این موضوع باعث شده سیاست دستگاه‌های مرتبط با آب از جمله وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی به سمت اصلاح شیوه‌های مصرف و همچنین تقویت منابع آبی با روش‌های مختلف برود.
از همین رو طرح سازگاری با کم آبی با همین هدف که میزان مصرف آب در هر استان مطابق با آب قابل برنامه‌ریزی باشد، در بسیاری از استان‌ها تدوین و به تصویب کارگروه ملی سازگاری با کم آبی رسیده است .
استان کرمانشاه از جمله استان‌هایی است که هنوز طرح سازگاری با کم آبی آن به تصویب نرسیده و از همین رو جلسه سازگاری با کم آبی، امروز (8 دی) با حضور دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم آبی وزارت نیرو برگزار شد تا جزییات این طرح بررسی و نهایی شود و هرچه زودتر شاهد تصویب آن باشیم .
دکتربنفشه زهرایی دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم آبی وزارت نیرو در این جلسه با اشاره به تشکیل دبیرخانه این کارگروه ملی از اوایل سال 1397، گفت: هم اکنون طرح سازگاری با کم آبی در چهار استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی، بوشهر و هرمزگان به تصویب رسیده و برخی استان‌ها نیز طرح خود را دبیرخانه ارسال کرده‌اند، اما کرمانشاه از جمله استان‌هایی است که هنوز طرح سازگاری با کم آبی آن را دریافت نکرده‌ایم .
وی هدف از تدوین طرح سازگاری با کم آبی را مدیریت مصرف آب بر اساس آب قابل برنامه‌ریزی استان‌ها دانست و عنوان کرد: با توجه به شرایط کم آبی چند سال اخیر و اضافه برداشتی که از منابع آب زیرزمینی داشتیم، تدوین این طرح‌ها ضروری است .
زهرایی با بیان اینکه بر اساس برنامه ششم توسعه باید یازده میلیارد مترمکعب کاهش مصرف آب داشته باشیم، تاکید کرد: قرار است در قالب طرح‌های سازگاری با کم آبی، سهم هر استان از این کاهش مشخص شود .
به گفته دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم آبی وزارت نیرو، طرح سازگاری با کم آبی هر استان بر اساس شرایط همان استان تدوین می‌شود و برای استان‌های مختلف کشور یکسان نیست .
وی با اشاره به راهکارهای مختلفی که در قالب این طرح برای مدیریت مصرف آب در نظر گرفته شده، تاکید کرد: اجرای طرح احیا و تعادل بخشی دشت‌ها، مدیریت مصرف آب در شهرها و روستاها، استفاده از پساب تصفیه شده تصفیه‌خانه‌ها برای مصارف آبیاری فضای سبز و صنایع، اصلاح الگوی کشت، استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری و... از جمله این راهکارها است .
زهرایی عنوان کرد: در این طرح‌ها به هیچ عنوان مباحث مربوط به سدسازی، انتقال آب، طرح‌های توسعه کشاورزی که افزایش مصرف آب به همراه دارد و ... نباید لحاظ شود، چون باعث برگشت طرح خواهد شد .
وی همچنین بر لزوم مشارکت بخش خصوصی و استفاده از ظرفیت خبرگان در تدوین این طرح تاکید کرد و یادآور شد: طرح سازگاری با کم آبی نباید صرفا دولتی شود، بلکه مشارکت ذی‌نفعان خصوصا تعاونی‌های آب‌بران در آن مد نظر قرار گیرد .
دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم آبی وزارت نیرو با بیان اینکه در استان کرمانشاه نیز اضافه برداشتی معادل 116 درصد بیشتر از آب قابل برنامه‌ریزی داریم، گفت: البته مواردی مانند بالا بودن سهم کرمانشاه از کشت محصولات استراتژیک کشور را قبول داریم .
وی خواستار تدوین هرچه سریع تر طرح سازگاری با کم آبی در استان کرمانشاه شد .
دبیر کارگروه ملی سازگاری با کم آبی وزارت نیرو در پایان گریزی هم به وضعیت کشت محصولات پر مصرفی مانند برنج داشت و افزود: کشت برنج غیر از گیلان و مازندران در سایر استان‌های کشور محدود است و باید اضافه مصرف آب از کشاورزی که در این زمینه فعالیت دارد، اخذ شود .
زهرایی اظهار کرد: اگرچه بعد از سیل امسال درخواست‌های متعددی از سوی استان‌های سیل زده برای رفع این محدودیت داشتیم، اما با هیچ درخواستی موافقت نکردیم .
در ادامه مهرداد سالاری معاون امور عمرانی استانداری کرمانشاه نیز درباره طرح سازگاری با کم آبی گفت: باید در این طرح مباحث محلی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هر استان لحاظ شود و برنامه‌ها تیپ مشترکی در کشور نداشته باشد که فقط بخواهیم اعداد و ارقام آنها را تغییر دهیم .
وی با بیان اینکه در برخی موارد اجرای برنامه‌های سازگاری با کم آبی تنش‌های اجتماعی را نیز به همراه دارد، عنوان کرد: برای این منظور باید پیوست‌های اقتصادی و تشویقی لحاظ شود .
سالاری از پرهزینه بودن برخی از بندهای سازگاری با کم آبی مانند بازچرخانی پساب صنعتی و ... هم یاد کرد و افزود: باید مباحث اقتصادی مربوطه نیز در طرح دیده شود .
وی یادآور شد: موضوع دیگری که باید در طرح سازگاری با کم آب مد نظر قرار گیرد، توجه به برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت است .
به گفته معاون عمرانی استانداری کرمانشاه، این برنامه باید به گونه‌ای تدوین شود که قابلیت اجرایی داشته باشد و بر اساس واقعیت‌ها و امکانات مالی موجود باشد .
بهرام درویشی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه نیز اشاره‌ای به وضعیت منابع و مصرف آب در استان کرمانشاه داشت و افزود: کرمانشاه دارای دو حوزه آبریز کرخه و مرزی غرب با پتانسیل 5.8 میلیارد مترمکعب است .
وی از وجود 945 هزار هکتار اراضی کشاورزی در استان هم یاد کرد و افزود: از این میزان 185 هزار هکتار آبی، 44 هزار هکتار باغات و حدود 45 هزار هکتار اراضی تحت پوشش آبیاری تحت فشار است .
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه با اشاره به اهمیت آب و محوریت آن در توسعه کرمانشاه، خاطرنشان کرد: مطالبه‌ای که در حوزه صنعت و کشاورزی برای آب در استان وجود دارد گاهی در توان و متناسب با پتانسیل آبی که داریم، نیست .
درویشی عنوان کرد: البته مطالباتی که در استان داریم به حق است و از همین رو تقاضا داریم برنامه سازکاری با کم آبی با رویکرد متفاوتی برای کرمانشاه در نظر گرفته شود .
وی تاکید کرد: هدف اصلی این برنامه نیز مدیریت مصرف آب براساس آب قابل برنامه‌ریزی در استان است .
نوربخش حاتمی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه نیز از بار سنگینی که در زمینه تولید غلات و گندم کشور بر عهده کرمانشاه است یاد کرد و افزود: این در حالی است که متوسط درآمد کشاورزان ما از کشاورزان کشور پایین‌تر است .
وی معتقد است با توجه به وضعیت کشاورزی استان، سهم آبی که برای کرمانشاه از محل حوزه آبریز کرخه در نظر گرفته شده کمتر از 700 میلیون مترمکعب است که این میزان بر اساس نیاز فعلی باید یک میلیارد و 600 میلیون مترمکعب باشد .
در ادامه مدیران دستگاه‌های مختلف نیز به بیان نظرات خود در این زمینه پرداختند و مقرر شد بعد از جمع بندی نهایی، برنامه سازگاری با کم آبی استان در کوتاهترین زمین تدوین و به دبیرخانه کارگروه ملی ارسال شود .
(به نقل از خبرگزاری ایسنا)
نظرات