پيدا و پنهان آتش‌سوزي جنگل‌ها: از كمبود تجهيزات تا اثر كرونا

به گزارش«پارما» از پايگاه اطلاع رساني سازمان حفاظت محيط زيست،اميد سليمي بني: اين روزها ماجراي آتش سوزيهاي گسترده در جنگلهاي جنوب، غرب و جنوب غرب كشور تبديل به سريالي تكراري از تصاوير وحشتناك شده است. جنگلهاي بلوط و مراتع گسترده در هفته‌هاي گذشته تبديل به خاكستر شد تا افكار عمومي براي اين موضوع حساس شود: چرا با وجودي كه هنوز فصل گرم سال آغاز نشده، آتش سوزيهاي گسترده، جنگلهاي كشور را مي بلعد؟

در اين بين، كمبود امكانات براي خاموش كردن آتش جنگلها و برخي ناهماهنگي بين مسئولان امر باعث شد مردم نسبت به مقابله با آتش سوزيها، بيشتر حساس شوند. گروه هاي مردمي با حضور در عرصه هايي كه دچار حريق شدند، تلاش داشتند آتش را خاموش كنند ولي مدام يك پيام را به جامعه مخابره مي كردند: با دست خالي نمي توان جلوي آتش را گرفت.

چرا آتش در جنگلها امسال زياد شد؟ چرا وسايل خاموش كردن آتش به اندازه كافي در اختيار فعالان محيط زيست چه در بخش دولتي و چه در بخش مردمي وجود ندارد؟ دليل ناهماهنگي هايي كه باعث شده آتش در برخي جنگلها مانند خاييز گسترده شود، چيست؟

اينها سئوالاتي بود كه با مسئولان و كارشناسان سازمان محيط زيست در كافه خبر مطرح كرديم.

در كافه خبري كه براي موضوع آتش سوزي در جنگلها برگزار شد، علي بالي، معاون دفتر زيستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت از محيط زيست و رضا هراتي، رئيس گروه برنامه ريزي و تجهيزات پشتيباني مناطق اين سازمان حضور داشتند.

آنها از ديدگاه سازمان محيط زيست كه يكي از سازمانهاي اصلي در زمينه حفاظت از جنگلهاي كشور است، مسايل را واكاوي كردند. كافه خبر ما درباره آتش سوزي جنگلها را در ادامه مي خوانيد:

آتش سوزي عرصه هاي طبيعي تبديل به دغدغه براي شهروندان شده است و همه مي خواهند بدانند چه اتفاقي مي افتد؟ در سال 99 آتش سوزي عرصه هاي طبيعي بسيار زياد بوده است. آخرين آمار مي گويد 240 مورد آتش سوزي در ماههاي امسال داشتيم. تصوير فعلي از آتش سوزي ها چيست؟

بالي: آتش سوزي موضوع تازه اي در ايران و جهان نيست. عوامل مختلفي در آتش سوزي موثرند كه طبيعي يا انساني هستند. عوامل انساني بعضا آتش كوچكي ايجاد مي كند كه عوامل طبيعي مانند باد يا گرما، آن را تشديد مي كنند. بيش از 95 درصد آتش سوزيها، با علت عوامل انساني بوده است. اين علتها يا به دليل سهل انگاري بوده است يا عمدا آتش زده اند. بخش عمده آتش سوزيها، سهل انگاري است. دلايل مختلفي مانند توريست و گردشگراني كه در مناطق جنگلي وارد مي شوند، به اين آتش سوزيها دامن مي زند.

شايد در قديم نوع قديم، اهداف آتش زدن عمدي عرصه هاي طبيعي به خاطر شكار حيات وحش، تخريب پناهگاه شكار، دعواهاي قومي و قبيله اي و نظاير آن بود. در حال حاضر ريشه برخي آتش‌سوزي‌ها بيشتر به دليل نياز است. اگر جامع و تحليلي به آتش سوزيها نگاه كنيم، بخش عمده اي توسط گردشگران و بخش كوچكي توسط افراد سودجو صورت مي گيرد كه قصد توسعه اراضي كشاورزي خود را دارند. بخشي از آتش سوزي ها هم به دليل عدم اجراي اقدامات مديريتي است.

يك دوره خشكسالي در كشور داشتيم و توليد علوفه در مرتع كم بود. در اين دوره خشكسالي، آتش سوزيها در مراتع، گستردگي نداشت. يكي دو سال است توليد علوفه مراتع بهتر شده است و اگرچه تعداد آتش سوزيها افزايش محسوسي نداشته است، ولي به خاطر تراكم گونه گياه، گستردگي عرصه هاي گرفتار آتش بيشتر شده است. هم اكنون به خاطر توليد بهتر علوفه در مراتع و گرمتر شدن ماههاي گرم سال، گياهان علفي و مرتعي به سرعت خشك مي شوند و آمادگي دارند با كوچكترين تحريك با منشا انساني، آتش گرفته و گسترش يابند. اقليم ما، بارش خوبي دارد و مراتع غني شده است، تابستان هم گرم است و ممكن است با افزايش آتش سوزي روبرو شويم.

آمار شما نشان مي دهد افزايش آتش سوزي داشتيم؟

بالي: بله، دست كم در دو سال اخير از نظر سطح درگير در آتش سوزي، افزايش داشتيم. ولي بايد توجه كرد داده تغييرات اقليمي، ممكن است غافلگيركننده باشد. مثلا دو سه سال بارندگي خوب داريم و سال بعد ناگهان همه جا خشك مي شود و تغييراتي خواهيم داشت، براي همين نمي توان تحليل قطعي براي زمان آينده داشت. ولي ما امسال افزايش سطح آتش سوزي را داشتيم.

شما 240 مورد آتش سوزي در عرصه هاي طبيعي را تاييد مي كنيد؟

بالي: به خاطر وضعيت بارندگي خوب دو سال اخير با اين آتش سوزيها روبرو هستيم.

هراتي : آمار ما درباره مناطق تحت مديريت سازمان محيط زيست است چون ما فقط مي توانيم در مناطق تحت مديريت سازمان، اعمال مديريت كنيم. البته همكاري با سازمان جنگلها و منابع طبيعي و شهرداريها در عرصه هاي ديگر هم داريم. آماري كه ما داريم، درباره پاركهاي ملي، مناطق حفاظت شده، اثر طبيعي و پناهگاه حيات وحش است. امسال تا 16 خرداد، 23 مورد آتش سوزي در مناطق تحت مديريت بر اساس گزارشهاي رسمي داريم كه 1230 هكتار عرصه را شامل مي شود كه با توجه به مقايسه با آمار آتش سوزي 5 ماهه پارسال كه 1530 هكتار بوده، روند افزايشي چشمگيري را نشان مي دهد.

كجا آمار تجميعي همه جا هست؟

هراتي : طبق قانون، سازمان مديريت بحران اين آمارهاي تجميعي را دارد چون سازمان جنگلها، آمار عرصه هاي تحت مديريت خود را دارد.

بالي : البته ما فقط در دوره كوتاه مدت مقايسه بين امسال و سال قبل مي توانيم بگوييم افزايش آتش سوزي داشتيم، ولي چون تغييرات اقليمي زيادي در كشور داريم، ممكن است سال بعد، اين آمار تفاوت كند. ما بايد مديريت ريسك داشته باشيم و احتمال افزايش تغييرات در آمار آتش سوزي را بدهيم تا بتوانيم مخاطرات را كاهش دهيم. اين يعني پيشگيري از بحران در عرصه هاي طبيعي.

چيزي كه باعث شده است حساسيت نسبت به آتش سوزيها بيشتر شود، كمبود تجهيزات بود. چرا پرنده هاي آب پاش در اختيار سازمان محيط زيست قرار ندارد يا دمنده به تعداد كافي نداريم و آن تجهيزات معمول را هم بايد با حيوان چهارپا به عرصه بحران منتقل كنيم؟

بالي : بحث اصلي كمبود امكانات، كمبود بودجه است. درآمد كشور هم كم شده است. اين را هم بايد درنظر داشت. به صورت ريشه اي وقتي سياستهاي كلي نظام و ابلاغيه مقام معظم رهبري را مي بينيد، بحث مخاطرات و تغييرات اقليمي مطرح و تاكيد شده است. ما در بودجه ريزي به اين نيازها توجه نكرديم. روي اينها برنامه ريزي و اجرايي كاملي نشده است.

كمبود تجهيزات مورد تاييد شماست؟

بالي : بله، ما كمبود تجهيزات داريم ولي ريشه اين كمبود، بي توجهي به اسناد بالادستي است. براي بودجه سازمان محيط زيست، سازمانهاي مديريت بحران و برنامه و بودجه تلاش بيشتري مي كنند تا كمبودها رفع شود. مكاتباتي هم انجام داديم تا تامين بودجه براي ابزارهاي مراقبتي و حفاظتي از عرصه هاي طبيعي را داشته باشيم. اميدواريم اين كارها انجام شود. حدود 11 درصد عرصه هاي طبيعي كشور به عنوان مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان محيط زيست است. ما در سازمان محيط زيست، يگان حفاظت و اطفاي حريق هم داريم. تامين اعتبار مسئوليتي كه به ما سپرده شده است، از محل اين پروژه است. اعتباري كه به فعاليتهاي ما اختصاص مي دهند با نيازها همخواني ندارد. واقعيت اين است كه ما مي توانيم بخشي از مخاطرات را پيشگيري كنيم. در جاهايي كه مراتع انبوهند يا پوشش علفي در كنار خيابانهاي پرتردد است، ما مي توانيم از آتش بر استفاده كنيم يا علفها را كوتاه كنيم.

سئوال مردم اين بود كه چرا در مسيرهاي پرتردد، عرصه هاي طبيعي را كنترل نمي كنيد؟

بالي : نگوييد ما كنترل نمي كنيم. اين كه گفته شود سازمان محيط زيست نشسته تا جايي آتش بگيرد و بعد برود خاموش كند، تصور غلطي است. واقعيت اين است خيلي جاها كار مي شود. گستردگي، ناهمواري و صعب العبور بودن مناطق را هم در نظر داشت. ما مقداري از نياز عقب هستيم. نه اين كه كاي نشده است.

بهر حال اگر كارهاي انجام شده اثربخش بود، اينقدر آتش سوزي نداشتيم؟

بالي : قطعا همينطور است. ولي من تاكيد مي كنم دولت اگر همه بودجه ها را بدهد، ولي عامل انساني بروز آتش سوزي دقت نكند، همه بودجه ها كفايت نمي كند. ما چون براي طبيعت، پولي نداده ايم، قدر آن را نمي دانيم. ارزش اقتصادي و خدمات بلوط جنگل هاي جنوب و غرب را نمي دانيم، ارزش درختان هيركاني را نمي دانيم. اين مشكل فرهنگي، ناآگاهي و عدم مسئوليت پذيري است. همين الان شما در جنگلهاي شمال برويد، از حجم زباله شوكه مي شويد. دولت هر قدر بودجه بگذارد، وقتي مردم رعايت نمي كنند، باز همه جا پر از زباله مي شود.

چرا در استفاده از تجهيزات موجود ناهماهنگي وجود دارد؟ اينجا ناهماهنگي قابل تحمل نيست، چون آتش دارد مي سوزاند و پيش مي آيد؟

بالي : ممكن است اولش ناهماهنگي باشد ولي در قالب موارد، هماهنگي انجام مي شود.

هراتي : سر جنگل خاييز، هماهنگي هاي زيادي وجود داشت. جمعه صبح كه آتش سوزي بالا گرفت، ما، نماينده وزارت دفاع و مقامات محلي در هماهنگي بوديم تا هليكوپتر پرواز كند. ولي منطقه به شدت صعب العبور بود. جايي نبود كه بشود هلي برد نيرو انجام داد يا آب پاشي كرد. تمام تنگه آتش گرفته بود و جايي وجود نداشت هلي كوپتر بنشيند. حتي آنقدر شدت آتش زياد بود كه باد باله هاي هلي كوپتر باعث افزايش آتش مي شد. اين اتفاقات وجود داشت ولي هماهنگي ها داشت صورت مي گرفت.

بالي : در صورت موردي، شايد در يكي دو استان، دستگاه ها ناهماهنگ باشند ولي در كل، هماهنگي وجود دارد. يكي از روشهاي مديريت آتش اين است كه بتوانيم از امكانات منطقه خطر استفاده كنيم تا سريعتر اقدام مقابله اي آغاز شود. در منطقه خاييز يا برخي مناطق گرفتار آتش، ما با عرصه هاي صعب العبور روبرو هستيم. اگر يك هلي كوپتر آبپاش برود در مقايسه با نيروهايي كه براي اطفاي حريق مي روند، اثر بسيار كمتري دارد. در آتش سوزيهاي اخير، سپاه، بسيج، ارتش، فرمانداريها، منابع طبيعي، هلال احمر و همه در هماهنگي هستند. آتش سوزي در كوهستان و جنگل، شرايط متفاوتي با آتش سوزي در يك بوستان شهري دارد.

مسئله اينجاست تشكلهاي مردمي مي گويند حاضرند مقابل آتش جنگلها بياستند ولي چيزي در اختيار ندارند و با دست خالي نمي توانند آتش را مهار كنند. چرا تجهيزات به آنها نمي دهيد؟

هراتي : آنها درست مي گويند تجهيزات كامل نيست. اين بحث اعتبار است. بعد هم ما مي پرسيم چقدر تجهيزات؟ چقدر دمنده بدهيم؟

اين كارشناسي شماست؟

هراتي : بله، كارشناسي ما مي گويد مثلا براي دو پاسگاه كه در خاييز داريم و 8 نفر نيرو دارد، اين مقدار تجهيزات كافي است ولي وقتي آتش سوزي اتفاق مي افتد همه انتظار دارند با تجهيزات جلو بروند. از لحاظ استاندارد قانوني، اختصاص تجهيزات اينطور تعريف نمي شود. اگر ما بخواهيم همه جا را مجهز به تجهيزات اطفاي حريق كنيم كل بودجه سازمان جوابگو نيست. الان فصل آتش سوزي مناطق غرب و جنوب غرب است، يك ماه ديگر با خطر آتش سوزيهاي شمال مواجهيم. بايد همه تجهيزات را منتقل كنيم آن طرف كه همه دستشان تجهيزات باشد.

بالي: اگر تمام بودجه مملكت را بدهند بگويندبراي آتش سوزي، تجهيزات بخريد تا زماني كه مردم، چه گردشگران يا مردم محلي، تا قدر سرزمين را ندانند و آگاهي پيدا نكنند، نمي توان گفت سطح و تعداد آتش سوزي قابل كاهش است. 95 درصد آتش سوزيها ريشه انساني دارد. ما در برخي استانها دچار كمبود تجهيزات هستيم. برنامه ريزي شده است اعتبار خريد تجهيزات را اختصاص دهند. اين كه مي بينيم مردم جمع مي شوند آتش را خاموش كنند، نشان مي دهد آنها مسئوليت پذير هستند. ولي اين كه در يك آتش سوزي بياييم 100 دستگاه دمنده هايي كه هر يك 20 ميليون قيمت دارد را توزيع كنيم و بعد دنبالش برگرديم، عملي نيست.

چه مقدار از آتش سوزيها تعمدي است و شامل جرم انگاري 10 سال زندان تخريب جنگل موضوع قانون سال 46 مي شود؟

هراتي : بالغ بر 90 درصد غيرعمد است. در آمار دلايل اصلي آتش سوزي در مناطق ما، يك مورد صاعقه را داشتيم و بقيه به دليل سهل انگاري گردشگران صورت گرفته است.

آقاي دكتر كهرم، بوم شناس يادداشتي با عنوان «اگر مسئول بودم براي هر درخت مي گريستم» منتشر كرده و از مناطقي نام برده كه مردم محلي به دلايل قومي و اختلافاتي كه دارند، عرصه هاي جنگل نزديك به ايل و طايفه رقيب را آتش مي زنند. اينطور نيست؟

بالي : اوايل صحبتم عرض كردم برخي دلايل آتش سوزي توسط افراد سودجو و اختلافات و نزاع‌هاي فردي و قبيله اي است.

چقدر از اين عوامل، در آتش سوزيها سهم دارد؟

بالي : اين موضوع كه قبايل به خاطر دشمني با همديگر، جنگل را آتش مي زنند، انگشت شمار شده است.

هراتي : امسال وضعيت آتش سوزيها فرق دارد. چون شرايط كرونا حاكم بود. ما در ارديبهشت ماه متوجه شديم اگر قرنطينه كرونا برداشته شود، تمام مردم به سمت طبيعت مي روند. اين اتفاق هم افتاد. روز عيد فطر همه به سمت شمال رفتند. ما هشدار به ادارات و ستادهاي واكنش سريع داديم. باز هم با وجودي كه آنها در مناطق بودند، اين اتفاق افتاد.

بالي : اين كه بگوييم سهم هر يك از اين عوامل چقدر است، يك نكته است، ولي بايد پذيرفت مملكت ديگر قانون دارد و نسبت به 60 سال پيش اين مسايل خيلي انگشت شمار است. هيچكس اين مسئله را رد نمي كند. ولي خيلي كم شده است. در جنگلهاي شمال طرف درخت قطع مي كند تا اراضي خود را گسترش دهد، چون شرايط رطوبت است، كمتر آسيب مي خورد. ولي در زاگرس، اين كار به شدت آسيب مي زند و احياي عرصه طبيعي بسيار كند مي شود. در حوزه زاگرس، حساسيت به آتش سوزي بيشتر است چون اكوسيستم زاگرس آسيب پذيرتر است. كشتهاي زير اشكوب در مساحت حدود يك ميليون هكتار داريم، رويش گياهان و درختان تحت تاثير بيماري است. زادآوري جنگلهاي بلوط به شدت كاهش يافته است و همه اينها باعث آسيب مي شود. برخي جاها ما نياز مردم منطقه را پوشش نداده ايم. بعضا مردم محلي براي نيازهاي خود عرصه را تخريب مي كنند.

البته در بحث توسعه پايدار، ما به مردم محلي آموزش ديده و آگاه به عنوان ضامن توسعه پايدار نگاه مي كنيم. ممكن است شاخه درخت را قطع كند ولي درخت را از بنيان، از بين نمي برد. او خود مراقب درخت است و بهره بردار مي شود.

بالي : قبول داريم، ولي تاثيرات كوتاه مدت مخرب در زاگرس داريم. در زاگرس به خاطر فعاليتهاي مختلف از جمله كشاورزي با الگوي غيرصحيح، فعاليتهاي راهسازي و معدن، اكوسيستم ضعيفي داريم. اين اكوسيستم ضعيف بيشتر تحت تاثير عوامل مخرب انساني قرار مي گيرد. براي همين بايد روي پيشگيري بيشتر كار كرد.

چرا براي اقدامات پيشگيرانه، مناطق حساس و پرريسك آتش را مشخص و پهنه بندي كرده ايد تا تمركز اقدامات پيشگيري در آنجا بيشتر باشد؟

بالي : شناسايي مكانهاي بحران و حساس به آتش سوزي را آغاز كرده ايم. واقعيت اين است مقداري كار شده ولي آن اقدام ملي كه به اجرا برسد، به طور كامل انجام نشده است. در واقع برنامه اقدام كه سازمان جنگلها دارد و سازمان مديريت بحران هم پيگير اين برنامه است، نياز دارد بخشهاي اجرايي گسترده تر شود. از ملزومات اين اقدام، هماهنگي ستادي بيشتر است. در منطقه، همه با هم هماهنگ هستند ولي براي تهيه دستورالعملهاي بايد بيشتر كار شود.

پيش بيني شما از رفتن آتش از سمت گستره هاي جنوب غربي و غرب به شمال چطور است؟

هراتي : امسال از همين الان مازندران و گلستان هشدار مي دهند وضعيت بحراني است. نيروهاي ما آماده باش هستند و تجهيزات را فرستاده ايم. هماهنگي ها را انجام داده ايم ولي وقتي شروع شود، مي طلبد همه پاي كار بيايند.

براي هماهنگ كردن مردم و سمن ها چه اقدامي مي كنيد؟

بالي : ما با NGOهاي محلي از طريق فرمانداريها و ادارات محلي ارتباط داريم. همه از دستگاه ها تا مردم در قبال محيط زيست مسئولند. برخي وزارتخانه ها به ما كمك مي كنند.مثلا وزارت صنعت، معدن و تجارت به ما كمك خواهد كرد. برخي چيزها اين حسن را دارد كه ما هواي همديگر را بيشتر داريم. سيلاب سال 98 باعث شد با وجود بارندگيهاي شديد امسال، خسارت كم بود. همه فهميديم مخاطرات طبيعي جدي است. همه در كنار همديگر بودند. كرونا باعث افزايش سطح بهداشت مردم شد. درباره آتش سوزيهاي اخير هم باعث شد حواس دستگاه ها جمع شود. سازمان برنامه و بودجه بيشتر هوايمان را دارد. مردم بيشتر هشيارند شوخي نيست شما در جنگل آتش روشن مي كنيد، خطري ندارد. آتش سوزي هاي امسال باعث شد آمادگي بيشتري داشته باشيم. اين آمادگي باعث مي شود خسارت به محيط زيست كشور كاهش يابد. وقتي خسارت كمتر شود، عملا ما امنيت غذايي، امنيت ژنتيكي و گونه هاي گياهي و جمعيت هاي حيواني را داريم.

چطور مي توان اعتبارات را بهينه تر خرج كرد؟

بالي : رويكرد ما در مديريت مناطق چهارگانه عوض شده است. عرصه هايي در كشور داريم كه نياز به جلوگيري از تخريب دارند. ما در معاونت محيط زيست طبيعي سازمان، بودجه ها را عملياتي كرديم. در بخش مربوط به آتش سوزي در عرصه هاي بكر، اعتبارات را براي خريد تجهيزات حفاظتي و كنترل آتش خرج مي كنيد. طرح اجرايي هم به موازات اين كار داريم. بايد اول جلوي تخريب را بگيريم و بعد كارهايي مانند قرق انجام دهيم.

هراتي : ما امسال 7 پايگاه اطفاي حريق در مناطق خاص مانند دنا، ارسباران و پارك ملي گلستان احداث مي كنيم. الان در فاز احداث است و بعد تجهيز و بهره برداري خواهد شد. سال آينده ساختمانها تكميل است.

بالي : احداث اين پايگاه ها به ما در مديريت آتش سوزي و بهنگام شدن اقدامات كمك بسيار زيادي خواهد كرد.

7 ايستگاه براي كشور كم نيست؟

بالي : اين ايستگاه ها به صورت معين هستند و براي امسال پيش بيني شده است. ضمن اين كه درجات خطر در مناطق فرق دارد. برخي جاها مقابل آتش سوزي حساستر هستند و بعضي جاها حداقل آتش سوزي را داريم. در حوزه استانهاي خراسان، آتش سوزي نسبت به زاگرس بسيار كمتر است.

تصاوير دلخراشي از نابودي و سوختن حيوانات در آتش سوزيهاي اخير ديده ايم. چقدر حيوان از بين رفته است؟

هراتي : ما گزارشهاي تلفات را در انتهاي فصل حريق مي گيريم و الان گزارش دقيق در دست نداريم. ممكن است تا انتهاي فصل حريق، باز هم تلفات داشته باشيم.

بالي : گونه هاي جانوري با قابليت تحرك سريع متوجه آتش سوزي مي شوند و عموما نقل مكان مي كنند. موضوع آن است كه زيستگاه اين جانوران در آتش سوزي تخريب مي شود و در كوتاه مدت قابل استفاده براي جانوران نيست. در زاگرس، احياي زيستگاه آتش گرفته بسيار كندتر از شمال است. خسارت آتش به حيات وحش، تخريب زيستگاه است. بسته به غرايز خود، اگر اين حيوانات بتوانند قلمرو پيدا مي كنند، نقل مكان دائمي مي كنند.

درباره خسارت آتش به عرصه هاي طبيعي و گونه هاي گياهي، جمع بندي كرده ايد؟ مثلا يك درخت بلوط حدود 200 هزار دلار قيمت دارد. آيا تاكنون برآورد خسارت آتش سوزي را كرديد؟

هراتي : خير، نداشتيم.

بالي : قرار است تقريب و تقويم دقيق داشته باشيم. بايد نقشه هاي مناطق را داشته باشيم تا در صورت از بين رفتن درختها، بتوانيم ارزش اقتصادي از ميان رفته را تخمين بزنيم.

هراتي : ما براي گياهان و جانوران اين برآورد اقتصادي را نداريم. مثلا درباره ارزش اقلام قاچاق شده كالا، ما بايد اين كار را مي كرديم ولي انجام نداديم.

عجيب است، ما حتي مي توانيم ليست اقلام ممنوعه را در ارزشگذاري قاچاق كالا ببينيم چون بر اساس قيمت كالاهاي قاچاق شده، جريمه و مجازات تعيين ميشود، چرا درباره گونه هاي گياهي و جانوري اين كار انجام نشده است؟

بالي : درست است، اين كار هنوز انجام نشده است. بايد اين كار را انجام دهيم. سازمان جنگلها محاسباتي دارد و مي گويد مثلا در يك هكتار، چقدر درخت داريم ولي براي كاركردهاي اقتصادي و بازاري گياهان، ما ارزيابي دقيقي نداريم.

چندنفر به خاطر آتش سوزيها دستگير شده اند؟

هراتي : به ما اعلام نكرده اند.

بالي : مديركل يكي از استان هاي درگير آتش سوزي بازداشت دو نفر را اعلام كرد ولي آمار تجميع شده را رسما اطلاع نداريم.

چطور مي شود مردم را نسبت به خطرات و خسارات محيط زيست آگاه كرد؟

بالي : علي رغم تمام تلاشهاي فرهنگي، بايد قبول كنيم، افراد اندكي در هر جامعه اي هستند كه خيلي رعايت برخي ملاحظات زيست محيطي يا قوانين را سهوا يا عمدا نمي كنند. در ماجراي كرونا هم اگر آمار رعايت مسايل بهداشتي را ببينيد، مي بينيد برخي مردم اهميت نمي دهند. ما اقدامات فرهنگي زيادي داريم و هشدار مي دهيم، ولي باز تاكيد مي كنم برنامه هاي آموزشي، مشاركتي، مديريتي انجام مي شود با اين حال عامل انساني را نمي توان هرگز صفر كرد. مي توان آن را كم كرد، ولي قابل صفر شدن نيست. موضوع آتش سوزي خاييز امسال خيلي اثرگذار بود.

شبكه هاي اجتماعي اثر داشت. شهروند از پنجره منزل خود فيلم آتش سوزي منتشر مي كرد.

بالي : مردم هشيارتر شده اند و مي دانند آتش سوزي چه خطري است. تمام اين موارد باعث مي شود آتش سوزيها كمتر شود.