دشت خواف، دشت پایدار توسعه یافته با مردمی توانمند، راضی و سخت کوش

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت:" راه نجات دشت خواف مدیریت مشارکتی با حضور همه شخصیت های حقیقی و حقوقی موثر در مدیریت دشت و به ویژه تشکل های قانونی کشاورزی، معدنی، صنعتی و زیست محیطی است."

به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی، محمد علایی در نشست های "کارگروه سازگاری با کم آبی" و "تامین آب صنایع و معادن شهرستان خواف" گفت: خداوند بزرگ را شکرگزاریم که به این سرزمین معادن عظیم سنگ آهن و فلزات کم یاب سنگان را عطا فرموده است. باید قدر این سرمایه عظیم ملی را بدانیم و برای توسعه شهرستان، استان، شرق کشور و ایران از آن بدرستی و پایدار بهره برداری کنیم. در این راستا چند نکته بسیار مهم و کلیدی است که حتما باید رعایت شود و گرنه توسعه ناپایدار و ناقصی شکل خواهد گرفت که نه تنها منابع را هدر خواهد داد که محیط زیست بسیار شکننده منطقه را تخریب و نارضایتی گسترده ای ایجاد خواهد کرد.

علایی با اذعان بر اینکه شرق استان خراسان رضوی و شهرستان خواف، سرزمین کم آب و خشکی با مردم سخت کوشی است که در طول هزاران سال تمدن شکوفا و شکوهمندی را با سازگاری با کم آبی و همراهی با بادها و طوفان های آن ایجاد کرده اند؛ گفت: مبانی این تمدن را که بر مبنای سازگاری با کم آبی شکل گرفته است را نباید بر هم بزنیم.

وی تاکید کرد: مردمان مرز نشین ما با حضورشان در مناطق مرزی حافظان حقیقی و واقعی امنیت ملی هستند. آنها با ماندن و زندگی در مرزهایمان امنیت ما و حفاظت از این آب و خاک را بر عهده داشته و دارند. هر سیاست و راهبرد و کاری که این عزیزان را ناراضی کند، به تولید کشاورزی و دامداری آن ها آسیب بزند و سبب کوچ آنان از مناطق مرزی شود بدون شک بر پیکره پرشکوه امنیت ملی ما رخنه ای ایجاد خواهد کرد. بنابراین برای حل این موضوع می توانیم با مدیریت مشارکتی و حضور موثر همه شخصیت های حقیقی و حقوقی منطقه، به ویژه کشاورزان و دامداران و مدیران صنایع معدنی و دانشگاهیان و فرهیختگان محلی سند دشت پایدار و توسعه یافته خواف را تهیه کنیم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی افزود: در این سند باید محورهای زیر گنجانده شود:

1- سند همیاران آب، سازگاری با کم آبی شهرستان خواف، تهیه و تصویب و ابلاغ شده است. در این سند منابع و مصارف آب شهرستان و برنامه سازگاری با کم آبی تا افق های 1405 و 1420 تصویب شده است. این سند نقشه راه ما تا 1420 است. توسعه باید پایدار و همخوان با محیط زیست باشد.

2- تامین آب صنایع و معادن سنگان خواف در 3 مرحله کوتاه، میان و بلند مدت باید اجرا شود.

در کوتاه مدت باید منابع آب کشاورزی منطقه که صرف کشاورزی سنتی پرزحمت و مشقت و کم بازده و بهره است را مدیریت کنیم. در این راستا باید طرحی توسط فرهیختگان و دانشگاهیان با حضور موثر فرماندار محترم، نمایندگان کشاورزان عزیز، مدیران ارشد آب، جهاد کشاورزی، صمت و محیط زیست و مدیران صنایع معدنی شهرستان تهیه شود. در این طرح با اعتبار صنایع معدنی شهرک های گلخانه ای در هر روستا و در دشت های خواف و زوزن ساخته خواهد شد و پس از آموزش های لازم به کشاورزان متناسب با سهمشان از منابع آبی منطقه واگذار خواهد گردید. آب صرفه جویی شده از این محل به صنایع معدنی اختصاص داده خواهد شد. با اجرای این طرح در شهرستان خواف کشاورزی و دامداری مدرن و توسعه یافته با بیشترین بهره و بازده ایجاد خواهد شد. دامداران و کشاورزان مرز نشین ما به شیوه گلخانه ای و دامداری مدرن با تولید درآمد بیشتر، مصرف آب کمتر و زحمت و سختی بسیار کمتری رفاه و رضایت روز افزونی خواهند داشت. آب مورد نیاز صنایع معدنی هم با دانش روز و ابزار و تکنولوژی مدرن و بازچرخانی و استفاده چندباره از آن در کوتاه مدت تامین خواهد گردید. همچنین مهار منابع آب های سطحی دشت های خواف و زوزن پس از مطالعات لازم در دستورکار باشد. ایجاد شرکت های جدید صنایع معدنی تا تامین آب واحدهای موجود باید متوقف شود.
در میان مدت مطالعه و اجرای طرح های انتقال پساب های تصفیه شده شهری به سنگان می تواند کارساز باشد.
در بلند مدت باید طرح شیرین سازی و انتقال آب از دریای عمان به شرق کشور به جدیت پیگیری شود و صنایع معدنی سنگان در این طرح عظیم حیاتی نقش برجسته ای بر عهده گیرند. بر مبنای مطالعات آینده پژوهی و پیآمدهای تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین، آینده منطقه و ماندگاری و پایداری آن به اجرای درست و بهره برداری از این طرح عظیم وابسته است.

مسئله بسیار مهم تاثیر استخراج معادن و جانمایی محلی برای باطله ها باید بدقت بررسی شود تا خدای نکرده بی توجهی به این مهم در آینده منابع آب اندک را آلوده نکند.
در تامین نیاز منابع انسانی صنایع معدنی باید نیروهای بومی اولویت داشته باشند.
بخش قابل توجهی از درآمد صنایع معدنی خواف باید صرف توسعه شهرستان شود. طرح توسعه شهرستان خواف و توزیع مناسب زیرساخت ها همخوان با محیط زیست منطقه باید با کمک مردم عزیز مرز نشین ما تهیه و اجرا شود.

علایی در انتها از سنجرانی، فرماندار شهرستان خواف، دادستان و نهاهای امنیتی، نظامی و انتظامی و مردم عزیز مرز نشین شهرستان خواف تشکر و قدردانی کرد.

در این جلسه با پیشنهاد محمد علایی مبنی بر تشکلیل کارگروهی برای اجرای پیشنهادات یادشده به ریاست فرماندار و عضویت دادستان، مدیر عامل آب منطقه ای، ریاست سازمان جهاد کشاورزی، مدیران کل صمت و منابع طبیعی و نمایندگان کشاورزان موافقت و قرار شد هر یک ماه این کارگروه تشکیل جلسه دهد و اجرایی شدن پیشنهادات پیگیری شود.