کشفی تاثیرگذار در آینده سیستم‌های عظیم هشدار زلزله
دانشمندان در کشفی که می‌تواند از افزایش مرگ و میر حاصل از زلزله‌های بزرگ جلوگیری کند، اعلام کردند که ممکن است زلزله مرگبار ژاپن، ابتدا در بالاترین لایه جو، نمود پیدا کرده باشد.
به گزارش پایگاه فراخوانهای علمی پژوهشی کشور، زمین‌لرزه ۹ ریشتری که در ماه مارس، ساحل توهوکوی ژاپن را لرزاند، آغازگر آنچه که ممکن است اولین فاجعه بزرگ طبیعی جهانی خوانده شود، بود؛ چرا که منجر به یک سونامی ویرانگر و سپس رشته‌ای از زلزله‌ها و لرزش‌های کوچک در سراسر جهان شد.
دانشمندان، اخیرا دریافته‌اند که حرکات سطحی و سونامی ایجاد شده توسط این زمین‌لرزه همچنین منجر به ایجاد امواجی در آسمان شده بود. این امواج در ادامه به یونوسفر که بالاترین لایه جو زمین است، رسیده بود.
اکنون «کسوکه هکی»، مهندس نقشه‌کشی زمین در دانشگاه هوکایدوی ژاپن در گزارشی اظهار کرده که زلزله توهوکو، احتمالا پیش از آغاز آن بر روی زمین، منجر به بروز امواجی در جو شده است.
اختلالات ذرات باردار الکتریکی در یونوسفر منجر به ناهنجاری‌هایی در علائم رادیویی بین ماهواره‌های «جی‌پی‌اس» و گیرنده‌های زمین، شده و دانشمندان می‌توانند این داده‌ها را اندازه‌گیری کنند.
«هکی» به تحلیل داده‌های بیش از ۱۰۰۰ گیرنده «جی‌پی‌اس» در ژاپن پرداخته و متوجه افزایش حدود هشت درصدی ظرفیت الکترون کلی یونوسفر در بالای منطقه زلزله‌زده در حدود ۴۰ دقیقه پیش از وقوع زمین‌لرزه شد. این افزایش در کانون زلزله، بیشترین میزان و در اطراف آن به کمترین میزان می‌رسید.
به گفته «هکی»، بررسی داده‌های ثبت‌شده «جی‌پی‌اس» از زلزله ۸٫۸ ریشتری شیلی در سال ۲۰۱۰ نشانگر یک الگوی مشابه بود. این ناهنجاری‌ها همچنین ممکن است در زمین لرزه ۹٫۲ ریشتری «سوماترا» در سال ۲۰۰۴ و زلزله ۸٫۳ ریشتری «هوکایدو» در سال ۱۹۹۴ نیز رخ داده باشند.
در صورت صحت این تحقیقات، می‌توان در آینده، سیستم‌های هشدار اولیه برای زلزله‌های عظیم ایجاد کرد.
«هکی» هشدار داد که این ناهنجاری اکنون تنها پیش از زلزله‌های بالای ۸٫۵ ریشتر دیده شده است و اگر محققان بتوانند دلیل این پدیده یونوسفری را کشف کنند، می‌توان از آن برای شناسایی پدیده‌های پیش‌بینی کننده زلزله‌های کوچکتر استفاده کرد.
وی همچنین هشدار داد که یونوسفر بسیار متغیر بوده و برای مثال، توفان‌های خورشیدی می‌توانند تغییرات زیادی را در ظرفیت کلی الکترون آن ایجاد کنند. پیش از آن‌که محققان درصدد ساخت یک سیستم هشدار زودهنگام برای زمین‌لرزه بر مبنای ناهنجاری‌های یونوسفر برآیند، باید علائم غیرمرتبط با زلزله را نیز شناسایی کرده و کنار بگذارند.
نظرات