سیمای طرح فاضلاب شیراز

با بزرگ شدن شهرها و افزایش جمعیت آنها از یک سو و گسترش صنایع و کارخانجات از سوی دیگر مسئله آلودگی محیط زیست روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند. وجود فاضلابها یکی از عوامل آلودگی محیط زیست است و لذا بایستی آنها را جمع آوری و از شهرها بیرون برده، تصفیه و به گردش آب در طبیعت برگرداند. جمع آوری فاضلاب از محیط زیست از لحاظ موارد ذیل لازم و ضروری است:

1 - بهداشت همگانی: با توجه به وجود عوامل بیماری زا و مواد شیمیایی مضر در فاضلاب که میتواند باعث بروز بیماری در انسان گردد.

2 - کاربرد دوباره پساب که به علت نیاز روز افزون به آب روز به روز مورد توجه بیشتری قرار می گیرد از پساب می توان جهت مصارف غیرخانگی همچون آبیاری فضای سبز کشاورزی، استفاده در صنابع و کارخانجات و تغذیه سفره های آب زیرزمینی استفاده نمود.

3 - جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی: جمع آوری فاضلاب توسط شبکه های فاضلاب باعث آلوده نشدن منابع زیرزمین آب آشامیدنی به ویژه در شهرهایی همچون شیراز که حدود 70 درصد منابع تأمین آب شهر بصورت زیرزمینی است می گردد.

با توجه به وضعیت توپوگرافی زمین و وجود رودخانه خشک در شهر، شیراز به دو ناحیه جهت جمع آوری و تصفیه فاضلاب تقسیم بندی شده است که محوده ضلع شمالی رودخانه خشک در ناحیه اضطراری بوده که فاضلاب آن به تصفیه خانه شماره یک در وزیرآباد منتقل می گردد و ضلع جنوبی رودخانه خشک به تصفیه خانه شماره 2 جنب شهرک صنعتی سلطان آباد متصل می شود

مطالعات طرح فاضلاب شیراز از اواخر سال 1370 توسط مشاور مهاب قدس شروع گردید که فاز یک مطالعات در سال 1374 و مطالعات فاز دو در سال 1387 به تصویب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور رسید. شروع عملیات اجرایی شبکه فاضلاب در شهر شیراز بهمن ماه 1375 می باشد. بر اساس طرح و بازنگری مطالعات مرحله دوم که در سال 1396 به تصویب رسید شهر شیراز نیازمند اجرای 3054 کیلومتر ( بدن احتساب روستاهای الحاق شده به محدوده خدماتی شرکت آب و فاضلاب شیراز در سال 99 ) بوده که تا پایان مرداد ماه سال جاری به میزان 2320 کیلومتر شبکه و خطوط انتقال فاضلاب اجرا شده است. طبق مطالعات انجام شده شهر شیراز نیازمند احداث 2 تصفیه خانه بوده که مدول اول تصفیه خانه شماره یک با ظرفیت 81000 متر مکعب در شبانه روز در سال 1385 به بهره برداری رسید که مطالعات ارتقاء آن نیز انجام شده که پس از ارتقای مدول اول جمعیت تحت پوشش آن 525 هزار نفر می باشد. مدول دوم نیز با ظرفیت 000/50 متر مکعب در شبانه روز جهت جمعیت 000/250 نفر طراحی شده است که برنامه ریزی جهت اجرایی شدن آن در دست اقدام است.

تصفیه خانه شماره 2 واقع در جنب شهرک صنعتی سلطان آباد شامل 5 مدول با جمعیت تحت پوشش 000/375/1 نفر پیش بینی گردیده که مدولهای اول و دوم آن با ظرفیت 000/100 متر مکعب در شبانه روز در تیرماه سال جاری به بهره برداری رسید و اسناد مناقصه مدولهای سوم و چهارم نیز دردست تهیه است که به زودی مناقصه آن برگزار خواهد شد

در حال حاضر 24 قرارداد فعال اجرای شبکه فاضلاب در شهر شیراز وجود داشته و مناطق مختلف شهر از جمله شهرک سعدی، شهرک های جنوب کمربندی و محدوده رودخانه چنارراهدار، سپاه جنوبی و محدوده بلوار سیبویه تا بلوار دولت، والفجر و مناطق پراکنده در سطح شهر در حال حفاری و لوله گذاری شبکه فاضلاب می باشد. از جمله برنامه های آتی این شرکت در 6 ماهه دوم سال 99 و سال 1400 انتخاب پیمانکار جهت اجرای شبکه فاضلاب شهرک های جماران و مهدیه، شهرک گلستان شمالی، محدوده خیابان ساحلی و بلوار نصر ، اراضی برنامه و بودجه و استانداری، محدوده خیابان کارگر تا مفتح و شهرک زیباشهر می باشد. شهر شیراز با داشتن 440 هزار مشترک فاضلاب از جمله شهرهای پیشرو در گسترش شبکه و تصفیه خانه های فاضلاب می باشد که 55 در صد جمعیت شهر تحت پوشش تصفیه خانه می باشد که از متوسط کشوری که حدود 30 درصد می باشد بسیار بالاتر است.

با شروع بهره برداری از دو مدول تصفیه خانه شماره 2 که مدرن ترین و بزرگترین تصفیه خانه در جنوب کشور می باشد در تیرماه سال جاری از ورود حدود 100 هزار متر مکعب فاضلاب خام در شبانه روز به محیط زیست جلوگیری و اثرات مثبت ذیل را نیز به همراه خواهد داشت:

1 - بهبود شرایط زیست محیطی مناطق تخلیه و دفع فاضلاب شامل اراضی اطراف شهر شیراز و رودخانه ها و مسیل های منطقه

2 - بهبود کیفیت آبهای زیرزمینی منطقه، کاهش آلودگی های موجود منابع آب و جلوگیری از افزایش آلودگی ها در آینده

3 - تصفیه و بازیافت فاضلاب و تولید پساب و کود قابل استفاده در کشاورزی و صنعت

4 - رفع مشکلات موجود مربوط به احداث چاههای جذبی، تخلیه فاضلاب و زحمات مربوط به نگهداری از سیستم های فاضلاب موجود در منطقه

5 - جلوگیری از بیماریهای ناشی از آلودگی های انگلی، سالک و سایر بیماری های مرتبط با آلودگی های فاضلاب

6 - بازچرخانی بخشی از پساب تولیدی به منظور تغذیه سفره های آب زیرزمینی