سیاست‌گذاری‌های فرهنگی باید با نیاز و شرایط جامعه ...

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شورای اسلامی شهر مشهدمقدس، محمدرضا حیدری در چهل‌وسومین نشست کمیسیون فرهنگی و اجتماعی مجمع کلانشهرهای کشور ضمن تبریک اعیاد ماه رجب، اظهارکرد: یکی از دغدغه‌های جدی که مدیریت‌های شهری کشور با آن مواجه هستند و خوشبختانه در این نشست نیز مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت، تعیین تکلیف و روشن شدن وضعیت حوزه فرهنگ و ماموریت‌های شهرداری در این بحث است.

حیدری در ادامه گفت: باید روشن شود که با وجود متولیان متعدد در حوزه فرهنگ، شهرداری‌ها باید چه نقش و رسالتی را ایفا کنند؟ مسئولیت ما در بحث زیرساخت‌های فرهنگی چیست؟ آیا مسئولیت این حوزه نیز باید همچون شهرسازی و حمل‌ونقل و ... که رسالت اصلی آن به‌عهده دولت است، به شهرداری واگذار شود؟ آن هم در شرایطی که شهرداری‌ها با بحران منابع پایدار مواجه هستند و دولت نیز قادر به نقش‌آفرینی و ایفای رسالت‌های قانونی خود نیست.

وی با بیان اینکه در بحث سرانه زیرساخت‌های حوزه فرهنگی دچار عقب‌ماندگی هستیم، افزود: متولی تامین این زیرساخت‌‎ها، دستگاه‌های دولتی هستند ولی این شهرداری است که بخشی از منابع خود را صرف ایجاد زیرساخت‌ها می‌کند تا بلکه بتوان گامی در جهت جبران کاستی‌ها برداشت.

حیدری خاطرنشان کرد: مدیریت شهری و شهرداری باید روی حوزه فرهنگ عمومی متمرکز شود ولی با توجه به فرصت و منابع محدود و پرداختن به حوزه های مختلف فرهنگی، از این حوزه غافل شده‌ایم؛ آن هم در شرایطی که مهمترین رسالت ماست.

رئیس شورای شهر مشهد با بیان اینکه شورای پنجم سعی کرده به سمت اصلاح و تقویت حوزه فرهنگ عمومی و رویکردهای این حوزه، بویژه فرهنگ شهروندی گام بردارد، گفت: خوشبختانه علاوه بر این‌ها، در بحث‌های هویتی، میراثی، گردشگری و حمایت از هنرمندان و توسعه زیرساخت‌ها نیز اقدامات ارزنده‌ای صورت گرفته است.

حیدری افزود: در بحث فعالیت‌های حوزه فرهنگی، نیازمند تغییر رویکرد و رویه و اعمال نگاه ویژه هستیم چراکه این حوزه با سرعت بالایی درحال تغییر و تحول بوده و آثار آن هم در حوزه فرهنگ کاملا ملموس است.

وی با بیان اینکه نظریه‌پردازان اجتماعی برای ترسیم و تعریف جامعه به سراغ فرآیندهای عمومی حوزه تحول فرهنگ می‌روند، تصریح کرد: در حوزه فرهنگ، مفهومی تحت عنوان تکنولوژی فرهنگ‌سازی وجود دارد؛ تکنولوژی فرهنگسازی اثرگذاری اقدامات فرهنگی در ایجاد تغییرات فرهنگی مدنظر ما را بررسی می‌کند.

حیدری، «شناخت» را مهمترین پایه در حوزه تکنولوژی فرهنگ‌سازی دانست و گفت: این شناخت به معنای شناخت تحولات جامعه و نگرش‌های افراد است؛ نگرش‌هایی که شخصیت انسان را تشکیل می‌دهد.

وی در ادامه افزود: ما باید بدانیم که در زیر پوست شهر و لایه‌های مختلف آن چه می‌گذرد ولی متاسفانه همیشه از آنها غافل بوده‌ایم و در سایه همین غفلت برنامه‌ریزی می‌کنیم که مطابق با نیاز جامعه نیست.

رئیس شورای شهر مشهد با بیان اینکه کشورهای موفق در بحث‌های فرهنگی پیوسته نگرش‌سنجی می‌کنند، جامعه و تحولات اجتماعی را مورد سنجش قرار می‌دهند، گفت: این کشورها اغلب از طیف‌های نگرش‌سنجی قوی و مستندی بهره می‌برند و جامعه را در آن مداخله می‌دهند، پس از دست‌کاری، تغییرات را بررسی می‌کنند.

حیدری خاطرنشان کرد: ما در این بحث به شدت دچار فقر و نقصان هستیم؛ البته وزارت ارشاد حدود 2 دهه قبل نسبت به نگرش‌سنجی اقدام کرد ولی طی سال‌های اخیر چنین اقدامی را شاهد نبودیم تا بدانیم وضع جامعه و شرایط فرهنگی جامعه، به معنای واقعی چگونه است.

وی با بیان اینکه یکی از نگرانی‌های جدی ما عدم آگاهی از وضعیت فرهنگی جامعه است، افزود: همین عدم آگاهی امکان پیش‌بینی رفتار را از ما سلب کرده و به تبع آن با بحران‌های مختلفی مواجه می‌شویم و به دلیل عدم آمادگی برای مقابله با بحران‌ها، کنترل بحران نیز برای ما دشوار می‌شود.

حیدری با تاکید بر لزوم توجه به تکنولوژی فرهنگسازی که سال‌ها مورد غفلت قرار گرفته است، گفت: شورای پنجم و مدیریت‌های شهری در همین مدت اندک پیش‌رو هم می‌توانند روی این موضوع متمرکز شوند و اعتبارات لازم را به آن اختصاص دهند.

رئیس شورای شهر مشهد خاطرنشان کرد: نسبت به حوزه فرهنگی باید نگاه نو و جدیدی داشته باشیم؛ تحولات فرهنگی بسیار سریع هستند و از سوی دیگر برماست که به نیازهای فرهنگی شهروندان پاسخ دهیم؛ اگر مردم پاسخ درخور و مناسب را دریافت نکنند، معطل نمی‌مانند و به طریق دیگری آن را اخذ می‌کنند

حیدری با بیان اینکه نیازهای فرهنگی را باید با بهره‌گیری از شیوه بومی و متکی به ارزش‌ها و آرمان‌های خود پاسخ دهیم، گفت: اگر چنین نباشد، جامعه راه‌هایی را پیش خواهد گرفت که کنترل آن از اختیارات ما خارج است و بعد از آن به عنوان تهاجم فرهنگی یاد می‌شود.

وی در ادامه اظهارکرد: امروزه در عصر دیجیتال هستیم؛ فضایی که نمی‌توان عناصر فرهنگی بیگانه‌ را با ابزارهای کنترلی محدود کرد و در این بحث بسیار آسیب پذیریم چراکه در فرایند اجتماعی شدن فرد در جامعه و درونی‌کردن ارزش‌ها عملکرد خوبی نداشته‌ایم.

حیدری با تاکید بر لزوم توجه به درونی کردن ارزش‌ها، گفت: زمانی به سمت استفاده حداکثری ابزارهای کنترلی می‌رویم که در این بحث ناتوان باشیم؛ جامعه‌ای که ابزارهای کنترلی بیشتری را به کار می‌گیرد، در انتقال ارزش‌ها و فرهنگ به نسل‌های بعد ناتوان بوده است.

رئیس شورای شهر مشهد در ادامه صحبت‌های خود به اقدامات فرهنگی شهرداری‎‌ها پرداخت و افزود: تغییر ظاهر شهر و فضاآرایی در مناسبت‌های مختلف، جزو بدیهی‌ترین و ساده‌ترین کارهاست ولی ماموریت فرهنگی ما به این فضاآرایی محدود نمی‌شود؛ رسالت فرهنگی ما به معنای عام، شامل حوزه‌های مختلف تربیت بدنی، تغییر و اصلاح رفتارهای فرهنگی و موضوعات هویتی و ... می‌شود که در این موضوعات نیازمند بازنگری جدی هستیم.

حیدری خاطرنشان کرد: به سطوح ظاهری کار فرهنگی نباید اکتفا کرد و اغنا شد؛ ارزش‌هایی در عمق جان جوانان ما درحال رسوخ کردن است که با ارزش‌هایمان مغایرت دارد.

وی در ادامه گفت: نسبت به شرایط فرهنگی جامعه خود شناخت نداریم، میزان تغییر و تحولات را نمی‌دانیم و غافل از همه این عوامل تاثیرگذار، درحال برنامه‌ریزی هستیم؛ همین غفلت و عدم توجه است که سبب شده اقدامات ما جامعه مخاطب نداشته باشد.

حیدری با تاکید بر اینکه نیازها را باید با توجه به شرایط بومی خود تعریف و به خواست جامعه پاسخگویی کنیم، افزود: خوشبختانه با تکیه بر این اصل در شهر مشهد اقدامات ارزنده‌ای انجام شده که از جمله آنها میتوان به پروژه حق تقدم عابرپیاده اشاره کرد؛ با توجه به زیرساخت‌های سخت‎‌افزاری فراهم شده در سطح شهر، اصلاح رفتاری بسیار خوبی را در بین شهروندان مشهدی شاهد هستیم ولی در بعد نرم‌‎افزاری همچنان نیازمند تلاش هستیم و عرصه برای کار کردن همچنان بسیار است.

وی با بیان اینکه نیازهای جامعه را باید با توجه به شرایط بومی خود تعریف کنیم، گفت: فرهنگ ایرانی-اسلامی، مشحون از سرمایه‌های ارزشمند و ارزش‌ها و هنجارهای بنیادین مبتنی بر حقیقت و واقعیت و نیازهایی است که خداوند متعال بر ما حلال داشته است؛ به لحاظ تئوری و عملی هیچ کمبودی نداریم ولی متاسفانه در بحث معرفی آنها کوتاهی کرده‌ایم و اگر جوان ما به سمت دیگری گام برمی‌دارد، به دلیل همین قصور است.

حیدری در پایان تصریح کرد: امیدواریم به برکت ارزش‌ها و آموزش‌‎های والا و قدرتمند و اثرگذاری که داریم، در همین دوره مسئولیتی خود نسبت به حوزه فرهنگ شهر انجام وظیفه کنیم و آنها را به دیگران و آیندگان هم انتقال دهیم.