فرش قرمز شهرها برای پیاده‌ها
به گزارش شهریار به نقل از روزنامه همشهری؛
پیاده‌راه‌سازی دو سه سالی است که در اولویت پروژه‌های عمرانی شهرداری‌های کشور قرار گرفته و با رویکرد پیاده‌محوری، شهرهای انسان‌محور و در کنار آن ترغیب به دوچرخه‌سواری با هدف کاهش آلودگی هوا، ایجاد تعامل اجتماعی و نشاط حاصل از پیاده‌روی در حال اجراست. نهضت پیاده‌راه‌سازی در ایران با ساخت نخستین پیاده‌راه در تبریز آغاز شد اما تهران کلانشهری است که پیاده‌راه‌سازی در آن از اولویت‌های پروژه‌های شهری است که در ۲ سال گذشته به الگویی برای دیگر شهرها هم بدل شده است. حالا هم قرار است بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین پیاده‌راه کشور به طول ۱۲۰۰متر سال آینده زیرپای تبریزی‌ها پهن شود. علاوه بر این در اراک، اصفهان، قزوین، قم، رشت، سنندج، سمنان، شاهرود، کرمانشاه و... شاهد اجرای پروژه‌هایی از این دست هستیم. در تهران نیز ۲۲نقطه تعیین‌شده که به دیگر پیاده‌راه‌های پایتخت اضافه خواهند شد و همه اجزای فضای سبز، مسیر دوچرخه و پیاده‌روی را همراه خواهند داشت. بر این اساس، سی‌امین نشست مجازی کمیسیون فنی و عمرانی مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران هفته گذشته برگزار و بر بازنگری طرح زیرساخت‌های مسیر پیاده، انتقال تجربیات در زمینه پیاده‌روسازی و توسعه مسیر دوچرخه (به‌راه) تأکید شد. موفق‌ترین نمونه پیاده‌راه‌های کشور در مسیر بقعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی رقم خورده که نماها و بنای تاریخی این محدوده با سنگفرش خیابان، ترکیب خوبی برای جذب گردشگران ایجاد کرده است، تاجایی‌که اکنون پیاده‌راه عالی‌قاپو به محفلی برای دورهمی‌های محلی و گردشگران این شهر بدل شده است. به بهانه احداث بزرگ‌ترین پیاده‌راه کشور در تبریز که یکی از طرح‌های مورد استقبال مردم است و تجربه خوبی را از خوردن یک استکان چای در کافه‌های روباز وسط پیاده‌راه میان مردمی که دائم اطرافشان در حال تردد هستند، رقم زده، وضعیت احداث این پروژه‌های شهری را در چند کلانشهر کشور بررسی کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
جدایی مردم از وسایل‌نقلیه
رئیس کمیسیون عمران، حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر تبریز درباره مصوبه شورا برای اجرای این پیاده‌راه ۱۲۰۰متری از مدرسه آزادگان تا انتهای شریعتی شمالی و جنوبی و خیابان کریم‌خان در شهرک ولیعصر، می‌گوید: نخستین و مهم‌ترین مسئله موجود که مشکل اصلی کلانشهرهاست، غیرانسان‌محوربودن ساختار و تشکیلات شهری است. بسیاری از شهرهای ما ماشین‌محور شده‌اند و تمام ساخت‌وسازهای معابر شهری در خدمت وسایل نقلیه هستند. سونیا اندیش، ادامه می‌دهد: مردم باید آسوده به خیابان‌ها بیایند که خود دارای مزایای قابل توجیه است؛ از بهبود سلامت تا برقراری ارتباط و تعامل با دیگران. در این پیاده‌راه هم که در وسط شهر تبریز و مرکز بازار اجرایی می‌شود، مسئله‌ای که اهمیت دارد جداسازی مردم از وسایل نقلیه است و اینکه هویت خودشان را در کنار هویت مردم و همشهریانشان ببینند. به‌گفته اندیش ایجاد پیاده‌راه یعنی استفاده درست و بهینه‌سازی عبور و مرور که اثرات فرهنگی مؤثری دارد و می‌تواند زندگی ماشین‌محور کنونی را به انسان‌محوری، همسایه‌محور و همشهری‌محوری بدل کند. این عضو شورای شهر تبریز ایجاد پیاده‌راه‌ها در مراکز شهری را موجب هویت‌بخشی و ایجاد تعامل بیشتر میان مردم می‌داند و می گوید: بخش مرکزی و بازار تبریز محور تاریخی، فرهنگی و نبض اقتصادی این شهر است که هر روز جمعیت قابل توجهی را در دل خود جای می‌دهد اگر مردم بتوانند روزشان را در کنار یکدیگر تجربه کنند اثراث مثبت آن قابل توجه است و این حس تعامل و شهرونددوستی را حتی می‌توانیم به فرزندان‌مان هم بیاموزیم که از همان ابتدا پیاده‌راه‌ها را مهم‌تر و ارجح بر خیابان‌ها ببینند.
فعالیت‌های هنری در پیاده‌راه جدید تبریز
شهردار تبریز هم درباره احداث این پیاده‌راه اظهار می‌کند: تمام طرح‌های مدیریت شهری تبریز طی سال‌های اخیر حرکت در همین مسیر بوده است. شهرهای انسان‌محور ویژگی‌های مهمی ازجمله کاهش تردد خودروهای شخصی و پررنگ‌شدن حمل‌ونقل عمومی و البته پیاده‌محوری دارند. بر این اساس، بیش از ۴پیاده‌راه طی ۳سال اخیر در تبریز احداث شده که عملکرد موفقی هم در کاهش ترافیک داشته است. پیش‌بینی می‌کنیم پیاده‌راه جدید ولیعصر(عج) هم بتواند در کاهش ترافیک این منطقه متراکم شهر مؤثر باشد.
ایرج شهین باهر، در پاسخ به این سؤال که برای افزایش انگیزه‌های مردم و ترغیب آنها در استفاده از پیاده‌راه‌ها چه تدابیری اندیشیده شده، می گوید: این مسیرها باعث رونق گشت‌وگذار و نشاط اجتماعی در شهر است. به همین دلیل برای افزایش انگیزه شهروندان درنظر داریم گروه‌های هنری را برای اجرای برنامه‌های مختلف (در دوران پساکرونا) فعال کنیم. همچنین برای برگزاری نمایشگاه‌های خیابانی اقداماتی انجام خواهد شد. از سوی دیگر در کنار پیاده‌راه‌ها مسیرهایی را به‌عنوان بستر دوچرخه‌سواری افزایش خواهیم داد. اخیرا مسیری به طول ۵کیلومتر در شهرک خاوران برای دوچرخه‌سواری ایجاد شده و اجرای این طرح‌ها همچنان ادامه خواهد داشت.
مسیرهای جدید در اصفهان
ایمان حجتی، مدیرکل روابط‌عمومی و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان هم با بیان اینکه بزرگ‌ترین طرح پیاده‌راه در اصفهان در محور تاریخی چهارباغ عباسی بود که به‌صورت کامل اجرا شد، می گوید: طرح‌های مدیریت شهری اتصال دیگر محورها به این پیاده‌راه بود و بر این اساس پیاده‌راه میدان امام‌حسین(ع) تا ۲هفته آینده به صورت رسمی افتتاح می‌شود.
میدان نقش‌جهان هم قبلا پیاده‌راه شده و در این مسیر تنها خیابان سپه قرار دارد که نیمی از آن پیاده‌راه شده و تبدیل نیمه دیگر هم در برنامه شهرداری است. یک مسیر دیگر به نام محور پیاده اصفهان از پل سی‌وسه پل و میدان نقش جهان را خواهیم داشت که از طریق بازار تا میدان امام علی(ع) (میدان قدیم اصفهان) ادامه خواهد داشت. این پیاده‌راه هم سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. جز این موارد در خیابان نظر شرقی هم پیاده‌راه‌سازی انجام می‌شود.
هسته مرکزی اراک؛ عاری از خودرو
سرپرست شهرداری اراک درباره اجرای طرح پیاده‌راه بیان می‌کند: بخشی از طرح پیاده‌راه اراک در خیابان امیرکبیر و بخشی از خیابان محسنی اجرا شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. بخش دیگر هم در خیابان‌های مجاور در حال اجراشدن است که با تکمیل آنها پیاده‌راه‌های اراک به ۴۰هزار مترمربع خواهد رسید.
سعید بیاتیان می‌افزاید: طرح پیاده‌راه‌سازی با شعار «هسته مرکزی، عاری از خودرو» نامگذاری شده و در این مسیر تنها دو لاین BRT برای سامانه‌های انبوه‌بر اتوبوس پیش‌بینی شده است.
بیاتیان درباره تدابیر عدم‌انتقال ترافیک از خیابان‌های پیاده‌راه به خیابان‌های مجاور اظهار می‌کند: باید مردم را با ایجاد جاذبه‌هایی به پیاده‌روی علاقه‌مند کنیم. تا همین چند سال پیش مردم برای ترددهای روزانه از دوچرخه استفاده می‌کردند اما اکنون برای مسیرهای ۳-۲ کیلومتری هم با خودرو تردد می‌کنند. ما پیاده‌راه احداث نمی‌کنیم که ترافیک به خیابان دیگر منتقل شود چون عملا هنری
در این اتفاق نیست.
باید شرایطی ایجاد شود که مردم برای پیاده‌روی با مشکلی مواجه نباشند و تصمیم به حذف خودرو از زندگی روزمره خود بگیرند. مدت‌هاست که شاهد صدمات ناشی از افزایش تردد خودروها در کلانشهرها هستیم؛ از ترافیک و آلودگی هوا تا صدماتی که زندگی ماشینی به سلامت و حیات مردم زده است، از تداخل عابر پیاده با خودرو تا تصادف منجر به فوت عابر و البته امراضی ازجمله فشار خون، اضافه وزن و...
فضای شهری سرزنده در سنندج
به‌گفته شهردار سنندج هم پیاده‌راه فردوسی این شهر اواسط بهمن امسال افتتاح شد. حشمت‌الله صیدی، با تأکید بر اینکه امیدواریم اجرای این قبیل پروژه‌های شهری در مرکز استان افزایش یابد، می گوید: پیاده‌راه فردوسی یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین محورهای ارتباطی شهر سنندج است و باعث ایجاد فضای شهری سرزنده، پویا و مطلوب با حذف مسیر سواره و پیاده‌مدارکردن آن محور و تبدیل آن به فضای شهری مطلوب برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی شهروندان و عاملی برای جذب گردشگران می‌شود.
احیای هویت سبزه‌میدان قزوین
سخنگوی شهرداری قزوین و مدیرکل روابط‌عمومی و امور بین‌الملل شهرداری قزوین هم با بیان اینکه پیاده‌راه سبز در بافت مرکزی و تاریخی قزوین سال۹۶ افتتاح شد، می گوید: طرح جدید هم در خیابان امام (خیابان بازار) بود که به این مسیر منتهی می‌شد و دو لاین ویژه تردد خودروها داشت که برای عریض‌شدن پیاده‌رو یک لاین حذف شد. لاین دیگر هم در راستای همین طرح‌های پیاده‌راه‌سازی تبدیل به خط ویژه و تردد حمل‌ونقل عمومی خواهد شد.
نورپردازی و نیمکت‌هایی در این فضا طراحی شده که مورد استقبال کسبه و مردم قرار گرفته است. حسین علیجانی، دیگر طرح‌های مدیریت شهری قزوین را توسعه سبزه‌میدان عنوان می‌کند که قرار است به فضای دوران صفویه خودش برگردد و اجرای آن پاییز۱۴۰۰ تمام خواهد شد.
پیاده راه کرمانشاه؛ شاید سال بعد
ساخت پیاده‌راه ۱۸۰۰متری کرمانشاه هم قرار بود از بهمن امسال آغاز شود اما با مخالفت استاندار، اجرای آن به سال آینده موکول شد و زمان آغاز پروژه هم فعلا تعیین نشده است.
سعید طلوعی، شهردار کرمانشاه درباره احداث این پیاده‌راه می‌گوید: طرح احداث پیاده‌راه خیابان مدرس قرار بود در ۲فاز، حد فاصل میدان آزادی تا چهارراه مدرس و چهارراه مدرس تا میدان انقلاب جمعا به طول ۱۸۰۰متر اجرایی شود اما با وجود برخی مخالفت‌ها موفق به اجرای آن نشدیم. وی می گوید: این پیاده‌راه طرح و مصوبه شورا را دارد و امیدواریم سال آینده عملیات اجرایی آن آغاز شود.
پیاده‌راه‌سازی در دیگر شهرها
با وجود عزم جدی بسیاری از مسئولان شهری کلانشهرها اما در برخی مراکز استانی همچنان طرحی برای اجرای پیاده‌راه‌ها دیده نمی‌شود.
کرجی‌ها هنوز هیچ طرحی برای اجرای پیاده‌راه ندارند و طرح پیاده‌راه‌شدن خیابان اصلی رجایی هم در نهایت به عریض‌کردن پیاده‌رو ختم شد.
در مشهد هم با وجود پیشنهاد تبدیل ١٠خیابان این شهر به پیاده‌راه اجرای آن منوط به همراهی و رضایت مردم و کسبه است.
آن هم درحالی‌که با توجه به ظرفیت مشهد در حوزه گردشگری و زائر می‌توان از ظرفیت پیاده‌راها به‌گونه‌ای استفاده کرد که به یک جاذبه برای مسافران بدل شود.
قطعا ایجاد پیاده‌راه به‌عنوان یکی از شاخصه‌های مهم تعاملات اجتماعی می‌تواند زمینه‌ساز کاهش موضوع خودرومحوری باشد و اجرای آن نیز موفقیت‌های نسبتا قابل توجهی را در بسیاری از شهرها به‌دنبال داشته است.
البته برگزاری کمیسیون فنی و عمرانی مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران و تأکید آنها بر انتقال تجربه‌های موفق پیاده‌راه‌سازی و ایجاد مسیرهای دوچرخه می‌تواند به جنبش احداث مسیرهای همسو با زندگی انسان‌محور در شهرها و تغییر خیابان‌هایی که تنها در خدمت خودرو هستند، منجر شود.
اجرای بزرگ‌ترین پیاده‌راه کشور با ۱۵میلیارد تومان
شهرداری منطقه یک تبریز مجری اجرای طرح بزرگ‌ترین پیاده‌راه کشور در مرکز آذربایجان شرقی است. اکبر پورخردمند، شهردار منطقه یک تبریز درباره اجرای این طرح عنوان می‌کند: در منطقه تاریخی تبریز که قرار است پیاده‌راه احداث شود، مشاغل خیلی قدیمی وجود دارند که شاید در برخی شهرها از بین رفته باشند و احداث این پیاده‌راه می‌تواند موجب دیده‌شدن بیشتر این ظرفیت ویژه اقتصادی و گردشگری تبریز شود. پورخردمند هزینه ساخت این پیاده‌راه را ۱۴ تا ۱۵میلیارد تومان عنوان می‌کند و می‌افزاید: این منطقه در حوزه شهرداری منطقه۱۰ است اما ما به‌صورت داوطلبانه برای اجرای آن اعلام آمادگی کرده‌ایم و مورد موافقت هم قرار گرفت. اکنون این طرح در مرحله مناقصه قرار دارد و پس از طی مراحل قانونی و معرفی پیمانکار، عملیات اجرایی آن در سال آتی آغاز خواهد شد و قطعا در تابستان۱۴۰۰ در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
گزارش از: مریم سرخوش
لینک اصل خبر در سایت شهرداری تبریز
نظرات