هشدار لاهیجان زاده درباره کاهش بارندگی ها

به گزارش «پارما» از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، احمدرضا لاهیجان زاده هم اکنون در نشست خبری که به صورت آنلاین برگزار می شود، گفت: در سال آبی جاری تا روز هجدهم اردیبهشت ماه شاهد کاهش 51 درصدی بارش ها نسبت به زمان مشابه در سال آبی گذشته هستیم.

وی با اشاره به کاهش باش ها نسبت به میانگین بلند مدت، گفت: در سال آبی جاری تا روز هجدهم اردیبهشت ماه 140.3 میلیمتر بارش صورت گرفته که نسبت به میانگین درازمدت که 226 میلیمتر است، کاهش 38 درصدی را نشان می‌دهد.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: میزان بارش ها همچنین نسبت به زمان مشابه در سال گذشته که 301.3 میلیمتر بوده، بیانگر 51 درصد کاهش است.

لاهیجان زاده همچنین با اشاره به میزان آبگیری سدها در سال جاری، گفت: حجم مخازن سدها 50.5 میلیارد متر مکعب است اما در سال جاری تنها 58 درصد حجم مخازن آبگیری شده است و به عبارت دیگر نسبت به زمان مشابه در سال گذشته آبی شاهد کاهش 50 درصدی هستیم.

وی تصریح کرد: با در نظر گرفتن اینکه در سال جاری هوا زودتر گرم شد و با توجه به میزان بارش ها که منجر به افزایش میزان تبخیر می‌شود، این مساله بر مجموعه های آبی و تالاب ها تاثیر می گذارد.

*** افزایش 130 سانتیمتری تراز دریاچه ارومیه



معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست همچنین با اشاره به وضعیت دریاچه ارومیه، اظهار کرد: در روز هجدهم مهرماه سال 1392 تراز دریاچه ارومیه به 1270.05 رسیده بود و در روز هجدهم اردیبهشت ماه سال جاری تراز سطح آب دریاچه ارومیه 1273.39 بود که بیانگر افزایش حدود 130 سانتی متری تراز دریاچه است.

لاهیجان زاده افزود: تراز آب دریاچه ارومیه در زمان مشابه سال گذشته 1278.89 و تراز در درازمدت 1274.8 بود. تراز اکولوژیک دریاچه نیز 1274.1 است که امید می‌رود در سال 1406 به این تراز برسیم.

*** نقشه پهنه بندی و شناسنامه مدیریت زیست محیطی جزایر ابوموسی، هرمز، هنگام و لارک

لاهیجان زاده با اشاره به رصد وضعیت زیست محیطی در ابوموسی، گفت: در سال گذشته همچنین برای تهیه نقشه پهنه بندی و شناسنامه مدیریت زیست محیطی جزایر ابوموسی، هرمز، هنگام و لارک بود که بر اساس این شناسنامه می توانیم وضعیت محیط زیست خشکی ، ساحلی و دریایی تا عمق 10 متری دریا را از نظر مخاطرات و تهدیدهایی که در محیط زیست این جزایر وجود دارد مشخص و بررسی کنیم.
وی ادامه داد: مطالعه مربوطه در حال انجام است، پیشرفت فیزیکی خوبی دارد و ظرف دو سه ماه آینده به پایان می رسد.

*** حفاظت از زیست گاه های ساحلی تخم گذاری لاک پشت دریایی و سواحل در ابوموسی، سیری، هرمز، هنگام، فارور و بنی فارور



معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تدوین برنامه اقدام ملی حفاظت از زیست گاه های ساحلی تخم گذاری لاک پشت دریایی و سواحل، گفت: طرح پایش و حفاظت از زیست گاه های ساحلی تخم گذاری لاک پشت دریایی در جزایر ابوموسی، سیری، هرمز، هنگام، فارور و بنی فارور را تهیه کردیم که در مراحل نهایی هستند و به زودی به جمع بندی می رسند.

*** تدوین دستورالعمل سیستم های آب شیرین کن

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به فعالیت های گسترده انجام شده در حوزه تالاب ها و دریا در سال گذشته، گفت: مطالعات پهنه بندی و تعیین اولویت های استقرار تاسیسات نمک زدایی در سواحل جنوبی در استان های هرمزگان و بوشهر، پایان یافته است و با توجه به اینکه رویکرد دولت، دریامحور است ما باید از اکنون تمهیدات لازم را برای توسعه دریامحور داشته باشیم و یکی از نیازهای آن ایجاد تاسیسات آب شیرین کن هست و ما با حساسیت زیادی پیگیر موضوع هستیم تا زیستگاه حساس را تحت تاثیر قرار ندهد.

لاهیجان زاده با اشاره به تدوین دستورالعمل سیستم های آب شیرین کن، گفت: این دستورالعمل آماده ارائه است. ما یک گام جلوتر از برنامه پیش می رویم و هم اکنون هر سرمایه گذاری برای استقرار آب شیرین کن می تواند در پهنای مشخص شده اقدام کند.

*** تهیه اطلس زیست گاه های ساحلی، دریایی خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر

وی همچنین خبر داد: تهیه اطلس زیست گاه های ساحلی، دریایی خلیج فارس و دریای عمان یکی از اقدامات حائز اهمیتی برای دولت جمهوری اسلامی ایران بسیار مهم بود؛ این اطلس به دو زبان فارسی و انگلیسی تهیه شده و آماده چاپ است و تلاش می کنیم ظرف یک ماه آینده چاپ شود و مجموعه گران بهایی از اطلاعات مربوط به زیست گاه های خلیج فارس و دریای عمان در کل مجموعه ارائه دهد.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: هم زمان قراردادی را برای تهیه این اطلس برای دریای خزر منعقد کردیم که فاز اول آن درحال اجراست.

*** تهیه بانک اطلاعاتی بی نظیر از خلیج فارس و دریای عمان با اعتبارات داخلی

لاهیجان زاده اظهار کرد: یکی از پروژه های با ارزشی که به تازگی با حضور رییس جمهور افتتاح شد، پروژه پایش اعماق آب های خلیج فارس و دریای عمان است که با همکاری پژوهشگاه اقیانوس شناسی و امور جوی و سازمان حفاظت محیط زیست صورت می گیرد. این پروژه به عنوان صدر پروژه های با اهمیت وزارت علوم انتخاب شده و در هفته گذشته توسط ریاست جمهور افتتاح شد.

وی با تاکید بر اینکه آخرین باری که وضعیت دریای عمان و خلیج فارس مورد پایش قرار گرفت سال 2005 بود؛ در آن زمان با همکاری کشورهای همسایه و اعتبار راپمی این کار انجام شد اما اکنون با وجود کشتی تحقیقاتی خلیج فارس، قراردادی با پژوهشگاه منعقد شده تا پایش خلیج فارس و دریای عمان توسط محققان کشور خودمان و با اعتبارات داخلی انجام شود.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست همچنین با اشاره به اینکه راپمی هنوز به اطلاعات 15 سال پیش در حوضه های آبی مورد بحث استناد می کند، گفت: بر اساس قرارداد منعقد شده مقرر شد سالانه در دو نوبت یکی در فصل گرم احتمالا در تیر و مرداد ماه و دیگربار در فصل سرد که احتمالا دی و بهمن است، خلیج فارس و دریای عمان پایش شود.

لاهیجان زاده تاکید کرد: پایش دریای عمان و خلیج فارس به مدت چهار سال پیاپی صورت می گیرد تا در نهایت یک بانک اطلاعاتی بی نظیر از داده های مختلف با پارامترهای متنوع از خلیج فارس و دریای عمان تهیه شود.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به اینکه تدوین استاندارد کیفیت آب های خلیج فارس و دریای عمان به اتمام رسیده و ابلاغ شده است، گفت: همچنین استاندارد تخلیه پساب به دریا در خلیج فارس، عمان و خزر تدوین شده است.

*** ابلاغ حقابه تالاب ها

لاهیجان زاده در ادامه نشست با اشاره به اقدامات حوزه تالاب ها از ابلاغ حقابه تالاب ها به زودی خبر داد و گفت: در سال 1396 قانون حفاظت از تالابها به تصویب مجلس رسید و سال 1397 آیین نامه آن تصویب شد، تا آن زمان هیچ جایگاه قانونی تحت عنوان حقابه تالاب ها در کشور نداشتیم و فقط یک بحث چانه زنی مطرح بود.
وی خاطرنشالن کرد: حقابه تالاب ها در کشور به رسمیت شناخته و قانونمند شده است. بر اساس قانون سازمان حفاظت محیط زیست باید حقابه تالاب ها را تعیین و وزارت نیرو آن را تامین کند.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست حقابه تالاب های زیادی را تعیین کرده است، گفت: به پروژه هایی که نیازمند مطالعات جامع در حوزه آبریز بودند سرعت بخشیدیم و تلاش کردیم مطالعات در تالاب های بزرگ زودتر تمام شود تا به وزارت نیرو ابلاغ کنیم.

لاهیجان زاده تاکید کرد که همزمان در کارگروه سازگاری با کم آبی مطرح شد که حقابه 28 استان تالابی که مشخص است، در نوبت مصوبه دولت برای تصویب قرار گیرد. از طرف دیگر 11 میلیارد متر مکعب آب به عنوان حداقل حقابه ها در همان آیین نامه تصویب و به وزارت نیرو ابلاغ شد.

وی یادآور شد: در سال آبی جاری حوضه‌های آبریز میزان متفاوتی از حقابه را دریافت کردند. همچنین حقابه تالاب شادگان و هورالعظیم داده شد اما برخی دیگر از تالاب‌ها حداقل حقابه را نیز دریافت نکردند. درصدد هستیم که حقابه‌ تالاب‌ها را مورد به مورد از وزارت نیرو پیگیری کنیم. برای تامین حقابه همواره با وزارت نیرو در حال مذاکره و رایزنی بودیم و هستیم اما حقابه تالاب ها با حقابه کشاورزی که قدمتی چند 10 ساله در کشور دارد قابل مقایسه نیست.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: حقابه تالاب ها به تازگی در سال گذشته به رسمیت شناخته شد و ممکن است در مقایسه با سایر حقابه ها نیازمند پذیرفتن زمان باشد اما پذیرفتن این حقابه و تطابق دادن پروژه ها می تواند گام رو به جلو باشد.

لاهیجان زاده با تاکید بر اینکه بخش زیادی از تالاب های که در مناطقی که عمده منبع آبی آنها بارندگی است، به محض اینکه بارندگی کاهش می یابد، را از دست می دهیم، گفت: اما تالاب هایی که در پایان رودخانه ها قرار گرفته مانند بختگان که در فاصله 160 کیلومتری رودخانه " کر " قرار دارد تا حدودی به رها سازی آب وابسته است.

وی با تاکید بر نقش برداشت آب در مسیر تالاب، گفت: اگر خشکسالی باشد کشاورزان آب رها سازی شده را برای آبیاری مزارع خود بر می دارند و این مساله تامین حقابه تالاب را دشوار می کند؛ برای جلوگیری از این کار تدابیر زیادی را دنبال می کنیم و جلسات فشرده ای با وزارت نیرو داریم تا بهترین زمان رها سازی آب مشخص شود.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه بهترین زمان رهاسازی آب وقتی است که بارندگی هست و کشاورزان آبی برداشت نمی کنند، گفت: در آن زمان آب در تالاب ذخیره می شود. حقابه تالاب ها به زودی به عنوان مصوبه دولت به دستگاه های مرتبط ابلاغ می شود که بر اساس این نقشه راه کار دنبال می شود.

*** در انتظار ابلاغ منتفی شدن واگذاری تالاب‌ها به وزارت نیرو



معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست درباره آخرین وضعیت پیگیری واگذاری تالاب ها به وزارت نیرو گفت: معاونت حقوقی ریاست جمهوری پیگیر موضوع واگذاری تالاب‌ها به وزارت نیرو است.

لاهیجان زاده با تاکید بر اینکه به دلیل اهمیت موضوع، معاون اول رییس جمهوری از معاونت حقوقی ریاست جمهوری به این موضوع ورود کرد، گفت: جلسه‌ای در ریاست جمهوری برگزار و دیدگاه‌ سازمان محیط زیست و سازمان جنگل‌ها در اینباره بررسی شد.

وی با اشاره به اینکه تاجایی که خبر داریم واگذاری تالاب‌ها به وزارت نیرو منتفی شده است، اظهار کرد: تا زمانی‌که به‌ صورت رسمی این موضوع به ما و سایر دستگاه‌ها ابلاغ نشود، نمی‌توانیم اظهارنظر نهایی کنیم.

*** ثبت سند تالاب انزلی غیرقانونی است

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست همچنین واگذار شدن تالاب انزلی به وزارت نیرو نیز تصریح کرد: سند تالاب انزلی به شرکت آب منطقه‌ای واگذار شده است که از لحاظ قانونی این امکان وجود ندارد و فقط به نام وزارت نیرو می توان به نمایندگی از دولت سند زد نه شرکت آب منطقه ای. بنابراین اداره ثبت نیز اعلام کرد که در انتقال سند انزلی به آب منطقه‌ای اشتباهی صورت گرفته و این سند قانونی نیست.

***اجرای طرح جامع احیای زاینده رود و تالاب گاوخونی

لاهیجان زاده در ادامه با اشاره به وضعیت تالاب گاوخونی و زاینده رود، اظهار کرد: طرح جامع مدیریت تالاب گاوخونی و زاینده رود تهیه شد و به تصویب شورای برنامه ریزی استان اصفهان رسید و طرح احیا و نجات بخشی این دو حوضه آبی به دستور ریاست جمهوری در دستور کار قرار گرفت.

وی با اشاره به اینکه طرح احیای زاینده رود و گاوخونی از سال گذشته آغاز شده است، گفت: محوریت کار آن با وزارت نیرو است اما آن وزارت خانه از تمام دستگاه ها از جمله سازمان حفاظت محیط زیست مشارکت خواسته است و در آخرین جلسه شورای عالی آب که دو هفته پیش برگزار شد، تمام جوانب مدیریت آب را در این حوضه آبریز دیدند.

*** پایش دریای خزر از آذربایجان شروع می‌شود

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست درمورد نگرانی های موجود پیرامون آلوده بودن آب دریای خزر نیز گفت: یکی از نگرانی هایی که سازمان محیط زیست از دیرباز داشته مربوط به محیط زیست دریای خزر است. بر این اساس با پیشنهاد سازمان در سال 1383 کنوانسیون تهران به تصویب رسید.

لاهیجان زاده با اشاره به اینکه با اصرار و پیگیری سازمان محیط زیست به نمایندگی از طرف دولت این کار انجام شد، گفت: این کنوانسیون برای حفاظت از محیط زیست دریای خزر ایجاد شد و پنج کشور حاشیه دریای خزر عضو آن هستند، در پی این اقدام پنج پروتکل برای حفاظت از محیط زیست دریای خزر تعیین شد که در حوزه های آلودگی، تنوع زیستی و ارزیابی زیست محیطی است.

وی تصریح کرد: برخی پروتکل ها مراحل حقوقی و قانونی خود را در پنج کشور طی کرده اند، همچنین جلسات هفتگی با این کشورها تشکیل می شود تا پروتکل پایش هم تکمیل و به تصویب دولت ها برسد.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه تمام تلاش ما این است که هماهنگی لازم میان کشورهای حاشیه خزر ایجاد شود، گفت: بر این اساس سال گذشته نشستی در ترکمنستان با موضوع محیط زیست دریای خزر تشکیل شد که نزدیک به سه هزار نفر از محققان از سراسر دنیا و نخست وزبران پنج کشور در آن شرکت کرده بودند و این نشان از اهمیت حفظ محیط زیست دریای خزر دارد.

لاهیجان زاده با تاکید بر اینکه در آینده نزدیک یک کشتی حرکت می‌کند و هر پنج کشور حاشیه خزر را دور می زند تا در این مسیر هم بحث پایش و هم همراه کردن کشورها صورت گیرد ، اظهار کرد: حرکت این کشتی از آذربایجان آغاز می شود.

وی در به تلف شدن تعدادی از فک های خزری اشاره کرد و گفت: در این زمینه با روسیه مکاتبه کردیم تا علت دقیق مرگ فوک ها را دریابیم.

*** جمع آوری آزولا از تالاب انزلی به همکاری وزارت دفاع

معاون محیط زیست دریایی و تالابی سازمان حفاظت محیط زیست درمورد اعتبارات مصوب شده اما تخصیص نیافته جمع آوری آزولا از تالاب انزلی نیز گفت:‌ یک ردیف ملی استانی برای اداره کل محیط زیست استان گیلان در سال 1400 پیش بینی کردیم که از طریق آن بتواند بخشی از برنامه ها را برای حفاظت از تالاب انزلی پیش ببرد.

لاهیجان زاده با اشاره به اینکه تخصیص 12 میلیارد تومان اعتبار برای این کار مصوب و ابلاغ شد، گفت: به دلیل اینکه تخصیص آن دیر شده بود به سال 1400 موکل شد و بر این ساس تلاش می کنیم تا برای به کارگیری دو دستگاه دروگر سنبل آبی دیگر با وزارت دفاع قرار داد ببندیم که این دستگاه ها مانند کمباین عمل می کنند و می توانند آزولا را از سطح آب جمع آوری و هم‌زمان بسته بندی کنند. ممکن است بتوان از آن به عنوان علوفه استفاده کرد.

*** ثبت سه حوضچه تالاب هورالعظیم در کنوانسیون رامسر

وی همچنین درباره روند ثبت حوضچه های یک ، دو و سه تالاب هورالعظیم در کنوانسیون رامسر، اظهار کرد: پیگیری های زیادی برای به ثبت رساندن حوضچه های یک ، دو و سه تالاب هورالعظیم در کنوانسیون رامسر انجام دادیم.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه تالاب هورالعظیم یک تالاب مرزی و با دیگر تالاب ها متفاوت است بنابراین برای به ثبت رسیدن هر بخشی از آن باید دستگاه های امنیتی نیز نظر بدهند.

لاهیجان زاده ادامه داد: به همین دلیل این پروسه زمان بر است اما تالاب های دیگر اینگونه نیست.

*** مدیریت فاضلاب شهر شادگان در گام نهایی

لاهیجان زاده همچنین با تاکید بر اینکه مدیریت فاضلاب شهر شادگان جزو اولویت ها در بخش شهرهای ساحلی است، گفت: باید مدیریت شود تا فاضلاب شهر وارد تالاب شادگان نشود. این کار از چند سال پیش آغاز شد و هم اکنون این پروژه پیشرفت بیش از 90 درصد دارد؛ انتظار می رود پروژه تصفیه فاضلاب شهر شادگان در چند ماه آینده به بهره برداری می رسد و از ورود پساب خام به تالاب شادگان جلوگیری می شود.

*** نگرانی ایران از انحراف آب هیرمند برای کشاورزی افعانستان



وی درمورد نگرانی های پیرامون احداث سد کمال خان گفت: احداث سد کمال خان در افغانستان جای نگرانی ندارد، آن چیزی که ما را نگران می کند تصمیم دولت افغانستان برای تغییر مسیر آب رودخانه هیرمند به سمت اراضی کشاورزی است.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه سد کمال خان یک سد جدید نیست بلکه احداث آن از سال 1351 آغاز شده و به دلایل مشکلات داخلی افغانستان مانند جنگ های داخلی کار احداث آن متوقف شده بود، گفت: از چند سال پیش دولت افغانستان پیگیر احداث آن شد و در بهمن ماه گذشته به بهره برداری رسید و آبگیری شد.

لاهیجان زاده با اشاره به اینکه میزان حجم سد کمال خان 55 میلیون متر مکعب است، بنابراین در افغانستان آن را سد تلقی نمی کنند، گفت: کمال خان در حد یک " بند " است چون 55 میلیون متر مکعب در مقابل آورد آب رودخانه هیرمند عدد ناچیزی است و نمی تواند نگران کننده باشد.

وی تصریح کرد: نگرانی ما از تصمیمی است که دولت افغانستان برای انحراف مسیر رودخانه هیرمند به سمت یک سری از اراضی داخل گرفته است که به " گود زره " معروف است.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: افعانستان حفر کانال برای این انتقال را آغاز کرده است که می تواند بر حقابه تالاب هامون تاثیر بگذارد.

لاهیجان زاده خاطر نشان کرد: بررسی موضوع به وزارت خارجه و وزارت نیرو محول شده و تاکنون جلسات زیادی برگزار شده است. آخرین جلسه نیز اسفند ماه سال گذشته در کابل برگزار شد و توافقات خوبی در این زمینه صورت گرفت و اکنون قرار است هیات افغانستانی به زودی به ایران بیایند تا جلسه تکمیلی در ایران برگزار شود؛ به دلیل اینکه قرار است هم بحث محتوا و هم نتایج از طریق وزات خارجه اطلاع رسانی شود، زمانی که توافقات نهایی شد خودشان نتایج را اعلام می کنند.

*** مجوز جدید برای پرورش تیلاپیا نمی دهیم

وی در ادامه درمورد پرورش ماهی تیلاپیا که مهاجم شناخته شده گفت: دو مبحث مطرح است یکی اینکه شیلات معتقد است این ماهی دو گونه دارد، یک گونه مهاجم و یک گونه غیر مهاجم و اقتصادی است که اصرار بر پرورش گونه غیر مهاجم دارد اما تا امروز سازمان محیط زیست به جز یک مورد پایلوت در یزد مجوز دیگری برای پرورش تیلاپیا صادر نکرده است .

معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست یادآور شد: به صورت مشروط برای چهار استان کویری اجازه پرورش تیلاپیا داده است و قرار بود شیلات بر روی آن چهار مجوز ارزیابی ریسک انجام و نتیجه را به سازمان محیط زیست ارائه دهد تا سازمان بر اساس آن تصمیم گیری کند.

لاهیجان زاده با اشاره به اینکه این بررسی نیز تنها برای استان های کویری که به آب های جاری و تالاب ها راه ندارند، انجام می شد، گفت: اما هنوز شیلات مطالعات را به سازمان محیط زیست نداده، سازمان هم هیج مجوز جدیدی صادر نکرده است و مجوز جدیدی هم داده نمی شود.