جیره‌بندی آب کشاورزی در رودخانه کرخه
علی شهبازی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه حوضه کرخه هم اکنون بدترین شرایط آبی را در خوزستان دارد، افزود: حوضه کرخه با خشکسالی شدید روبه روست و آورد این رودخانه از ابتدای سال آبی(اول مهر) تاکنون ۷۹۲ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به مدت مشابه پارسال ۴۳ درصد و نسبت به میانگین بلندمدت ۵۶ درصد کاهش داشته است.
وی بیان کرد: به دلیل کاهش بارندگی و کاهش آورد، حجم فعلی سد کرخه ۲۸۳- میلیون مترمکعب است که زیر حداقل تراز بهره‌برداری و زیر تراز نیروگاه است، این در حالیست که در مدت مشابه پارسال حجم ذخایر این سد ۱.۴۷ میلیارد مترمکعب بالاتر از تراز نیروگاه قرار داشت.
شهبازی اضافه کرد: با توجه به تراز منفی سد کرخه از دهه سوم شهریور تاکنون، بهره‌برداری از این سد از طریق دریچه‌های تحتانی صورت می‌گیرد، در حالیکه طراحی اولیه این دریچه‌ها برای بهره‌برداری طولانی مدت طراحی نبوده است.
آب به کرخه نور می‌رسد
معاون سازمان آب و برق خوزستان همچنین گفت: برنامه کشت پاییزه در ابتدای فصل آبی در شورای کشاورزی خوزستان مصوب و متوسط ۶۰ درصد کشت تعیین شده بود اما به دلیل بارش‌ها سطح زیر کشت بیشتر شده است با این حال تلاش شده که با کمک سایر دستگاه‌ها بیشترین سطح را پوشش دهیم و توزیع بهتری داشته باشیم تا این فصل را پشت سربگذاریم.
وی افزود: با توجه به محدودیت در منابع آبی در حوضه کرخه، برنامه‌ریزی شده که از این حجم حداقلی با نوبت‌بندی و توزیع عادلانه آب به صورت بهینه استفاده کنیم.
شهبازی، با بیان اینکه در برنامه نوبت‌بندی سهم بازه‌های مختلف رودخانه و کانال‌ها لحاظ شده، اضافه کرد: نوبت‌بندی‌ها ۶ روزه است که در ۲بخش بالادست و پایین دست سد تنظیمی حمیدیه اجرا می‌شود و این برنامه تکرار می‌شود.
به گفته وی، این برنامه نوبت‌بندی به همه دستگاه‌ها ابلاغ و سهمیه همه بازه‌ها اعلام شده است
شهبازی اظهار امیدواری کرد تا با همکاری کشاورزان و هماهنگی فرمانداران شهرستان‌های حوضه کرخه این برنامه قابل اجرا باشد.
وی همچنین درباره خشک شدن کرخه نور و اعتراض کشاورزان در روزهای اخیر نیز گفت: با توجه به نوبت‌بندی انجام شده، نوبت این بازه از دیروز شنبه شروع شده و سعی می‌کنیم زودتر به این منطقه آب برسانیم.
ادامه خشکسالی در کرخه
شهبازی با اشاره به اطلاعیه سازمان آب و برق درباره ممنوعیت کشت محصولات پرمصرف همچون شلتوک، بیان کرد: با توجه به اینکه منابع آب حوضه کرخه شرایط ویژه‌ای دارد، امکان تامین آب کشت‌های پرمصرف در فصل تابستان وجود ندارد، به همین دلیل کشت‌های پرمصرف ممنوع شده است. هدف این است که با همراهی کشاورزان و مدیریت مصرف بتوانیم آب مورد نیاز مصارف ضروری شامل شرب، دام سنگین و محیط زیست را در این حوضه تامین کنیم.
وی افزود: در پاییز گذشته سه سامانه بارشی داشتیم که فقط یکی از آنها منجر به رواناب در کرخه شده و در مجموع حجم آورد قابل توجهی برای سد کرخه نداشته است.
شهبازی ادامه داد: پیش بینی ۳۰دی هواشناسی، بارش اسفند را کمتر از نرمال نشان می‌دهد، اما باید منتظر اطلاعیه جدید هواشناسی باشیم؛ البته حتی در صورت بارش نرمال، کمبودهای این حوضه جبران نمی‌شود زیرا ذخایر منابع آبی این حوضه تحلیل رفته و بارگذاری هم زیاد است بنابراین مدیریت کلید اصلی بازگشت به تعادل خواهد بود.
بر اساس این گزارش، در روزهای اخیر اخبار اعتراض برخی کشاورزان و دامداران به ویژه پایین دست کرخه نسبت به کمی آب، منتشر شده بود.
عادل سواری مدیر امور بهره برداری حوزه کرخه جنوبی شرایط منابع آبی حوضه کرخه را در شرایط بحرانی دانست و گفت: تنش آبی در این حوضه احتمالا در سال آینده نیز ادامه خواهد یافت.
سازمان آب و برق خوزستان به تازگی در اطلاعیه‌ای ممنوعیت کشت محصولات پرمصرف آب مانند شلتوک در تابستان ۱۴۰۱ در حوضه آبریز کرخه را اعلام کرده است.
در این اطلاعیه آمده است: به استناد تصویب نامه هیات وزیران مورخ ۱۱ خرداد ۱۳۹۹ بررسی لازم توسط سازمان آب و برق خوزستان صورت گرفته و براساس شرایط منابع آبی تشریح شده، امکان تامین آب در داخل و خارج شبکه‌های آبیاری و زهکشی برای کشت محصولات پرمصرف از جمله شلتوک در تابستان سال آینده وجود ندارد بنابراین از کشاورزان تقاضا می‌شود از هرگونه ایجاد تعهد در اجاره اراضی یا انعقاد قرارداد شالیکوبی و… اکیدا خودداری کنند.
بحران آب در تابستان امسال در خوزستان به ویژه در حوضه کرخه، اعتراضاتی را از سوی کشاورزان، اهالی شهرها و روستاها و فعالان محیط زیست به دنبال داشت.
رودخانه کرخه یکی رودخانه‌های دایمی خوزستان و از منابع تامین کننده اصلی آب شرب این استان (طرح آبرسانی غدیر) و کشاورزی و دامداری است. کاهش آبدهی این رودخانه، تالاب هورالعظیم در انتهای حوضه کرخه را در سال‌های اخیر با معضل کم آبی روبه رو کرده است.
نظرات