به گزارش شهریار، شهر به تنهایی و به خودی خود جز شاکلهای از خاک و سیمان و آجر نیست؛ هویت یک شهر زمانی تعریف مییابد که عناصر و اجزای آن متناسب با موقعیت تاریخی و جغرافیایی آن و در زمان و مکان خویش قرار داده شوند.
به عبارتی، شهر به واسطه اجزا و عناصر خود با شهروند و یا به صورت کلی با مخاطب رابطه برقرار میکند؛ بنابراین میتوان گفت مهمترین وظیفه برای طراحان شهری در این حوزه تعریف شده تا بتوانند مجموعهای از بنا و ساختمان بیروح را به مجموعهای پویا و متحرک تبدیل کنند. فضاهای سبز، مسیرهای ارتباطی، نور و روشنایی، مبلمان شهری و المانهای دایمی و مناسبتی، از جمله عناصری هستند که میتوانند شهر را سرزندگی و زیبایی بخشند. در میان این اجزا، المانها زبان گویای یک شهر محسوب میشوند؛ چرا که بیان کننده یک واقعه، یادآور یک خاطره، روشن کننده یک ابهام و نشانگر یک بخش از تاریخ و یا آداب و رسوماند و به فراخور یک موضوع یا مناسبت تهیه، و در مکان مناسب نصب میشوند.
المانهای شهری به طور کلی به دو قسماند: المانهای دایمی و المانهای مناسبتی؛
المانهای دایمی به صورت همیشگی در محل خود نصب میشوند و تغییر یا جابجایی در آنها یا رخ نمیدهد یا به ندرت رخ میدهد؛ نقطه مقابل آن، المانهای موضوعی و مناسبتی هستند که در شرایط خاص تهیه و در مکانهای ویژه نصب میشوند و پس از گذشت زمان مقرر، برچیده میشوند. مهمترین نمونه این المانها در تبریز، المانهای نوروزی است که همه ساله در آستانه سال نو و فرا رسیدن نوروز تهیه و در میادین و فضاهای عمومی شهر نصب و جاگذاری میشوند.
چنان که از اسمشان پیداست، این المانها با نگاهی بر تعاریف بجا مانده از روزگار کهن آذربایجان و با تکیه بر تاریخ و فرهنگ غنی این مرز و بوم طراحی و تهیه شدهاند. برای نمونه، المانهای سفره هفت سین که در چند میدان شهر گسترده شدهاند، زیباترین و معنویترین بخش عید و استقبال از نوروز را خاطرنشان میشود. تخم مرغهای نوروزی با طرحهای زیبا و رنگهای شاد بهاری، سنت دیرینه رنگ کردن تخم مرغ برای سفره هفت سین را که نشانه نمو، زایش و باروری خوبیها و نیکیها است، در ذهن متبادر میکند؛ این تخم مرغها به همت سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز و در چهارمین جشنواره رنگآمیزی تخم مرغهای نوروزی، طراحی و در سراسر شهر نصب شدند.
نمادهایی از گل و شکوفه بهاری توام با جملات و عبارات تبریک سال نو، بخش دیگری از این المانها بود که در نوروز ۱۴۰۱، به شهر حال و هوایی مفرح بخشید. بازیهای محلی و دورهمیهای حاوی آداب و سنتهای خاص، الهامدهنده بخشی دیگر از المانهای نوروزی بود که با دستان هنرمند هنرمندان نامی ساخته شدند.
المان سالشمار به همراه المانهای درخت و شکوفه، نوید زمانی از سال را میدهد که زمین نفسی تازه میکشد و خاک به تپش میافتد و درخت، قبای شکوفه بر تن میکند.
سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز در این بخش از وظیفه ذاتی خود، اجرای فضاسازی در شهر را در دستور کار قرار میدهد و ارتقا و اعتلای نشاط، شادابی و زیبایی را در این حوزه هدفگذاری میکند. مدیران این مجموعه به یقین جلب رضایت شهروندان را سرلوحه اندیشهها، برنامهها، طرحها و مراحل اجرایی قرار میدهند تا میثاقی را که از ابتدا با شهروندان بستهاند، دور از تحقق نماند.
خاطره میرزایی
نظرات