حیات 1.5 میلیون نفر در گرو حق‌آبه هیرمند
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان تحقق حق‌آبه برای تأمین آب 1.5 میلیون نفر در شمال و مرکز استان را ضروری دانست و افزود: دریاچه هامون که به عنوان یکی از دریاچه‌های بزرگ آب شیرین در دنیا شناخته شده، به بیایان و کانون تولید ریزگرد تبدیل شده است.به گزارش روابط عمومی شرکت آی و فاضلاب سیستان و بلوچستان "علیرضا قاسمی" در این باره گفت: طبق توافق انجام شده فی‌مابین ایران و افغانستان به دلیل احداث سازه‌های جدید بر روی رودخانه هیرمند و سرشاخه‌های اصلی آن در کشور افغانستان، این کشور موظف شده است سالانه به میزان 820 میلیون متر مکعب آب در محل ورودی خاک ایران تحویل دهد که متاسفانه این موضوع بیش از 3 دهه است که توسط کشور دوست و همسایه محقق نمی‌شود.
وی نتیجه این بدعهدی را تشدید بحران جدی خشکسالی و تغییر اقلیم دانست و افزود: دریاچه هامون که به عنوان یک تالاب بین‌المللی و یکی از دریاچه‌های بزرگ آب شیرین در دنیا شناخته شده، به بیابان و کانون تولید ریزگردها تبدیل شده است.
وی افزود: از سال 97 و بعد از سیلاب ورودی به ایران که عملا برای افغانستان قابل کنترل نبود، هیچ‌گونه آبی به سمت ایران رهاسازی نشده است، گاهاً سیلاب‌های موقت که به دشت‌مال معروف هستند و عمدتاً رسوبات بادی مسیر رودخانه است که با آب بسیار کم به سمت ایران سرازیر شده و در مبدأ ورودی خشک می‌شوند و هیچ‌گونه کمکی در تأمین آب ندارد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان با تأکید بر اینکه دریاچه هامون به فراموشی سپرده شده و این تالاب به صحرا تبدیل شده است، افزود: مردمان سیستان از برکات هامون بی‌بهره شده‌اند و اکثر آن‌هایی که در کنار تالاب مشغول امرار معاش بودند، حال یا تغییر شغل داده‌اند و یا از منطقه کوچ کرده‌اند.
وی بیان کرد: با توجه به شرایط خاص منطقه و به منظور مدیریت نگه‌داشت آب از ابتدای نظام جمهوری اسلامی استفاده از گودال‌های طبیعی که در جنوب شرق سیستان و در منطقه زهک قرار دارند و به چاه‌نیمه‌ها معروف هستند در دستور کار قرار گرفت، زمانیکه آب به سمت ایران رهاسازی می‌شد اولویت با چاه‌نیمه‌ها قرار می‌گرفت و آب به سمت این گودال‌ها هدایت می‌شود و در مجموع حجم این چاه‌نیمه‌ها حدود 1.5 میلیارد مترمکعب است.
قاسمی با بیان اینکه طی این چند سال که هیچ‌آوردی از افغانستان نداشتیم، چاه‌نیمه‌ها تنها منبع تأمین آب شرب کلیه ساکنین دشت سیستان و مردم زاهدان بوده است، افزود: با توجه به تبخیر سالانه و عدم آورد رودخانه هیرمند این سدهای طبیعی دیگر به اندازه کافی آب ندارند و وضعیت آب موجود بسیار نگران‌کننده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان ادامه داد: از ابتدای دهه 70 کلانشهر زاهدان با تکمیل خطوط انتقال، تصفیه‌خانه و ایستگاه‌های پمپاژ به چاه‌نیمه‌ها متصل شد و زاهدان در موقعیتی قرار دارد که در محدوده خود شهر و اطراف آن هیچ‌گونه منابع تامین آب شرب پایدار وجود ندارد. و بیش از 60 درصد نیاز آبی ساکنین شهر زاهدان از چاه‌نیمه‌ها تأمین می‌شود.
قاسمی ادامه داد: سیستان که مشتمل بر 5 شهرستان و بیش از 940 روستا و آبادی است، هیچ منبع آبی به غیر از چاه‌نیمه‌ها ندارد، برای کلیه شهرها و روستاهای سیستان خطوط انتقال و شبکه توزیع و تصفیه‌خانه در دهه 70 اجرا شده و شرکت در حال حاضر به منظور رفع مسائل فنی در تأسیسات موجود بازنگری طرح را در حال اجرا دارد.
وی وضعیت آبی منطقه را بحرانی اعلام کرد و گفت: در شرایط کنونی 1.5 میلیون نفر از جمعیت شمال و مرکز استان(شهر زاهدان) دچار تنش آبی شده‌اند و این در حالی است که هیچ منبع آب پایداری برای تأمین آب شرب این جمعیت وجود ندارد.
وی تأمین حق‌آبه از کشور افغانستان را حیاتی دانست و گفت: چنانچه این ضرورت اتفاق نیافتد در آینده نزدیک بحرانی جدی در تأمین آب شرب در استان به وجود خواهد آمد که تبعات سنگینی نیز به همراه دارد.
به اظهار قاسمی، طی این مدت طرح‌های کوتاه‌مدت و اضطراری برای اجرا برنامه‌ریزی شده است که با توجه به محاسبات انجام شده در میزان آب موجود چاه‌نیمه‌ها به هیچ وجه جوابگوی نیاز آب شرب مردم نیست و لازم است در سطح ملی اولویت اول برای تأمین آب شرب منطقه، گرفتن حق‌آبه هیرمند از کشور افغانستان به نتیحه برسد. لینک اصل خبر در سایت شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان
نظرات