ساخت و ساز سبک، آینده مسکن شهری

شهریار تبریز/آذر کریم‌زاده: اندیشیدن به شهر سبک یعنی اندیشیدن به توزیع نیرو، ساخت و سازهای مقاوم و شهر پایدار. ساخت و سازهای سبک وزن در حال حاضر به عنوان یک شیوه ساخت و ساز مسئول در مواجهه با چالش های جوامع ما، جایگزینی جهت ساختمان های تمام بتنی وارد بازار شده اند : مبارزه علیه تغییرات آب و هوایی، شهرنشینی رو به رشد و جمعیت شناسی گسترده و فراگیر، باعث شده اند که این تکنیک های جدید در مورد شهر فردا بیان شوند.

طبق پیش بینی برخی از جمعیت شناسان، امروزه حدود هفت میلیارد انسان و احتمالاً ۹ میلیارد ساکن روی زمین تا سال ۲۰۵۰ وجود خواهند داشت که برای این تعداد نفر، خانه و ساختمانی هایی باید ساخته شود تا همه را در خود جای دهد! چالشی که هم زیست محیطی، هم اقتصادی و هم اجتماعی برای دست اندرکاران ساخت و ساز است که یک سوال اصلی را مطرح می کند: چگونه بهتر، سریع تر و با صرفه تر بسازیم؟

در این زمینه، ساختار سبک می تواند پاسخی کلیدی ارائه دهد. این روش ساخت، بر روی مصالح خاصی مانند چوب یا فلز، به جای سیمان و آجر، جهت تشکیل اسکلت یک ساختمان تکیه می کند. به دور ازهرگونه مد و روش امروزی، این روند بیش از هر چیزی پیشرفت جهانی رویکرد محلی و سنتی در ساخت و ساز است. در واقع، در اسکاندیناوی، ژاپن یا ایالات متحده، ساخت چارچوب چوبی، معمول و استاندارد است! در ایالات متحده، ۹۰٪ از ساخت و سازهای شخصی بر اساس سازه های مدولار چوبی است. در نروژ، خانه های طراحی شده بر اساس این اصل ساخته شده اند که سالم و زیست محیطی بوده و در هر حال به مقررات حرارتی جدید و پرانرژی پاسخ می دهند.

سبک تر و در عین حال کارآمدتر

ژیل لوا، مدیرعامل بازاریابی و توسعه در سن- گوبن، بیان می کند که ساختار سبک وزن چندین مزیت دارد. به عنوان مثال، یک سازه چوبی بسیار سبک تر از یک سازه بتنی است، به ویژه جهت الحاقاتی روی ساختمان موجود یا جهت اضافه نمودن یک طبقه به آن و این سبکی معیار و مزیت اصلی محسوب می شود. چرا که زوج «چوب - بتن» از این پس در چشم‌انداز شهری سرمایه‌گذاری کرده و شهر فردا را در قالب شهری عمودی تر و مسئولیت پذیرتر ترسیم می‌کند.

از سال ۲۰۰۹، شهر لندن نیز با اولین ساختمان چوبی خود در ۸ طبقه بنام استات هاوس متمایز شد که بلندترین ساختمان آن دوران بود. از آن پس، پروژه های یکپارچه چوبی در برج ها و ساختمان هایی در سراسر جهان سر بر آوردند. تا آنجایی که با رایج شدن ساختارهای چوبی در ژاپن، استادیوم جدید المپیک توکیو نیز با ساختاری از سدر و کاج سیاه به نمایش درآمد.

بایستی چنین بیان کرد که از لحاظ ردپای کربن، چوب جزو بهترین مصالح است. با فشرده کردن دی اکسیدکربن در طول رشد خود، این ماده زیست محیطی مزایای قابل توجهی را از نظر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ارائه می دهد. نکته خوب دیگر این است که چوب یک منبع طبیعی است که در مدیریت پایدار جنگل ها سهیم بوده و به راحتی قابل بازیافت است. این یکی دیگر از مزیت های بزرگ چوب است. پیش ساخته هایی در قالب اسکلت چوبی به نفع اجرای سریع بوده و تفکیک و مونتاژ آن به همان اندازه ساده است. از این لحاظ، چوب به طور کامل با رویکرد ساخت و ساز سازگار با محیط زیست مطابقت خواهد داشت. اما چوب در هر شرایطی جوابگو نخواهد بود، به این دلیل که این منبع تمام نشدنی نیست و نیاز به بهره برداری منطقی دارد.

ساختار سبک، اقتصادی است؟

آیا ساخت و ساز سبک که موقع کاربرد انعطاف‌پذیرتر و در حین اجرای آن سریع‌تر بوده، می تواند مقرون به صرفه‌تر نیز باشد؟ همه چیز بستگی به این دارد که از چه جنبه ای در مورد آن صحبت کنیم. ساخت و ساز سبک وزن با ارائه امکان ساخت سریع تر، با تسهیل اتوماسیون و بهینه سازی فرآیندهای تولید از طریق پیش ساخته، واقعاً باعث کاهش هزینه های تولید و در نتیجه ساخت مسکن های مقرون به صرفه، تجدیدپذیر و صادراتی می شود که زمین به شدت به آن نیاز دارد.

اما همه چیز به مصالح انتخاب شده نیز بستگی دارد. می دانیم که چوب به طور گسترده در ژاپن، اسکاندیناوی یا ایالات متحده استفاده می شود و دلیلش این است که این منبع به طور گسترده در آنجا یافت می شود و زنجیره های تولید از مدت های بسیار طولانی در آنجا کاملاً ساختار یافته و هزینه های کنترل شده را ممکن می سازد. از سوی دیگر، چوب بطور مشخص یک ماده کمیاب در خاورمیانه بوده و به ناچار ساختار چوبی یک روش گران قیمت در آن سرزمین خواهد بود.

مصالح جدید بسیار سبک

صنایع درگیر در ساخت و سازهای سبک وزن، با آگاهی از چالش های زیست محیطی مرتبط با منابع چوبی و معدنی، بر روی ساخت و سازهای سبک وزن در آینده که بر مصالح نوآورانه ای که همیشه سبک تر و پایدارتر هستند، شرط می بندند. در بین این مواد، بتن ساخته شده از الیاف گیاهی را می یابیم که با امکان عایق حرارتی عالی، بصورت قابل توجهی در سایت های ساختمانی استفاده می شود. آجر کاغذی بازیافتی بسیار نوآورانه، ساختارها را سبک می کند و در عین حال به مسائل توسعه پایدار پاسخ می دهد. دقیقاً مانند بلوک های چوبی زیست محیطی، پنج برابر سبک تر از هم نوعان سنتی خود عمل می کنند که البته کاربرد این مصالح نیز بایستی با رعایت مقررات آتش نشانی در حال اجرا انجام شود.

ساخت و ساز سریع و بهتر با پیش ساخته‌ها

اما در دنیایی که به دنبال دوام، پایداری، کیفیت و قیمت مناسب ساخت و ساز است، انقلاب بزرگ ساخت و سازهای سبک، صنعتی سازی فرآیندها و به طور دقیق تر، پیش ساخته ها است. ماژول های از پیش ساخته شده، انعطاف پذیر و سازگارتر با کاربری های جدید هستند، با هماهنگ کردن تفاوت های تکنیک های ساخت و ساز در سراسر جهان، در زمان غیرقابل انکاری در ساخت صرفه جویی می کنند. زیرا هدف پیش ساخته نه تنها در ساخت سریع، بلکه تبدیل سریع فضاها و چند برابر کردن کاربری ها نیز است. اما این احتمال در ساخت وساز متفاوت است و از همان مرحله طراحی با انتخاب راه‌حل‌های سازگار، برگشت پذیر بودن آن را نیز می سنجیم. با این طرز تفکر است که در پاریس، بیمارستان سنت-ژوزف با نماهایی با اندازه ها و پیش برش هایی در کارخانه ساخته شده است و مهمترین نکته اش این بوده که به راحتی قابل جابجایی و بازیافت هستند تا پروژه های توسعه آینده را تسهیل نمایند. در روسیه، یک سیستم نمای سبک وزن را بر روی یک چارچوب فولادی ساخته اند که از صفحه های گچی، پشم شیشه و پانل های سیمانی ساخته شده اند که مزیت آنها در نصب سریع، عملکرد حرارتی و صوتی عالی و ردپای کربن کنترل شده است و تولید آن ۱۰ برابر کمتر از سایر سیستم های نمای سنتی دی اکسیدکربن را انتشار می دهد!

بدین ترتیب، تکنیک‌های ساخت‌وساز سبک وزن به نظر می‌رسد که بیش از هر چیز با زمان ساخت سریع‌تر، پایدارتر و هزینه‌های کنترل‌شده، پاسخی معتبر به چالش‌های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی پیش روی جوامع نیازمند ما به مسکن کارآمد، سالم، راحت و پایدارتر ارائه می‌دهد.

___________________________________

منبع:

https://www.saint-gobain.com/fr/la-construction-legere-est-elle-lavenir-de-lhabitat