يادداشت:مديريت مصرف از ديدگاه اسلام
به گزارش پايگاه خبري توانير
در بعد خانواده مي توان مهم ترين راهكارها براي مديريت مصرف را برنامه ريزي، نيازشناسي، رعايت اولويت ها و در بعد اجتماعي، فرهنگ سازي، اولويت بندي، ترويج سيره پيشوايان دين و مديريت زمان برشمرد.
از ديدگاه اسلام ضرورت اصلاح الگوي مصرف سه مبناي محكم اعتقادي و اخلاقي دارد:
اعتقاد به مالكيت خداوند متعال:
باور داشتن به اين اعتقاد كه مالكيت انسان، اعتباري بوده و در طول مالكيت حقيقي خداوند متعال است. اين باور، بدين معناست كه انسان اجازه ندارد اموال در اختيارش را هرگونه كه مي خواهد مصرف كند، به عبارتي ديگر اسراف و مصرف بي رويه مال، از اعتقاد به مالكيت خداوند متعال در تضاد است و اصلاح الگوي مصرف، از لوازم توحيد عملي است، لذا ما اجازه مصرف بي رويه در استفاده از نعمت هاي خداوند نظير برق، آب و... را نداريم.
اعتقاد به برادري ديني:
در چشم انداز قرآن همه اهل ايمان، برادر يكديگرند. پيوند برادري اهل ايمان از نگاه روايات اسلامي آنقدر قوي است كه آحاد جامعه همانند اعضاي يك پيكرند، بنابراين اين باور ايجاب مي شود كه در جامعه اسلامي، توسعه و رفاه بايد به صورت متعادل در ميان يكايك مردم تقسيم شود. بر همين اساس، ما بايد با مديريت و اصلاح الگوي مصرف از عدم ارائه مناسب خدمات به ديگر آحاد جامعه جلوگيري كنيم.
الزام تكامل معنوي و كنترل لذت هاي مادي:
در حديثي از اميرالمؤمنين امام علي(ع) آمده است: «دواي نفْس، باز ايستادن از هوس است و منع كردن از لذت هاي دنيا.»
در مقابل، لذت گرايي و زياده روي در مصرف قرار دارد كه موجب انحطاط معنوي و مانع كمالات نفساني است. بر اين اساس، كنترل خواسته هاي مادي به منظور تكامل معنوي، لازم و ضروري است.
بايدهاي الگوي مصرف
اصلي ترين اقداماتي كه انجام دادن آنها به منظور اصلاح الگوي مصرف، لازم و ضروري است كه در ادامه مي آيد:
1- برنامه ريزي:
نخستين رهنمود اسلام براي اصلاح الگوي مصرف، برنامه ريزي است. بنابراين براي مصرف برق هم مي توانيم بر اساس همين رهنمود، برنامه ريزي درستي داشته باشيم.(مانند عدم استفاده از وسايل برقي پرمصرف نظير اتو، جاروبرقي و... در ساعات اوج بار)
2- ميانه روي:
دومين رهنمود اسلام براي اصلاح الگوي مصرف، ميانه روي(اعتدال) در مصرف است. در روايات اسلامي، بر تأمين نيازهاي زندگي در حد كفاف و برخورداري از يك زندگي متوسط و رفاه نسبي تأكيد شده است. لذا آنچه در اسلام، اسراف و غيرمجاز شمرده شده، مصرف بيش از حد رفاه نسبي است. مي توان از ما به ازاي آن در جامعه امروز به مواردي چون استفاده از دور كند كولر آبي، تنظيم دماي كولر گازي بر روي دماي آسايش 24 درجه و... اشاره كرد.
3- رعايت اولويت ها:
يكي از نكات بسيار مهم در اصلاح الگوي مصرف، در نظر گرفتن اولويت هاست. بي توجهي به اين امر در واقع، هدر دادن سرمايه و گونه اي اسراف كاري است و مشكلات گوناگوني را در پي خواهد داشت.(مانند استفاده از لامپ هاي كم مصرف به جاي لامپ هاي پرمصرف)
نبايدهاي اصلاح الگوي مصرف
1- اسراف و تبذير:
اسراف يعني تجاوز از حد اعتدال در مصرف و تبذير نوعي اسراف است و به معناي مصرف كردن به صورت غيرمنطقي و نارواست.
2- افراط در تجمل گرايي و رفاه طلبي:
خطرناك ترين مصداق اسراف، افراط در رفاه طلبي و تجمل گرايي است كه در قرآن و روايات اسلامي نسبت به آن هشدار داده شده است.
بنابراين با دقت در ديدگاه هاي اسلام و نهادينه كردن آن در ميان اقشار محتلف با كارهاي فرهنگي در بستر رسانه و خانواده مي توان كمك شاياني به مديريت مصرف انرژي كرده و نتايج بسيار درخشاني را رقم زد.
ياسين همايوني –كارشناس روابط عمومي شركت برق منطقه اي غرب
نظرات