تاثیر ساماندهی انضباط شهری در کاهش قیمت مسکن/ پدیده سوداگری زمین در کلانشهر تهران

به گزارش بنانیوز(BanaNews.ir)، دکتر عباس آخوندی با اشاره به وضعیت بازار مسکن در کشور گفت: «مسکن» یکی از موضوعات بسیار مهم روز به شمار می‌رود و از دو منظر خانوار و دولت به عنوان سیاستگذار قابل بررسی است.

وی ادامه داد: از دهه ۴۰ قرار بود شهر تهران گسترش پیدا نکند و شورای نظارت بر گسترش شهر تهران در سال ۱۳۴۶ که جمعیت این شهر در آن زمان حدود دو میلیون نفر بود، تاسیس شد اما امروز جمعیت استان تهران به حدود  ۱۵ میلیون نفر و شهر تهران به حدود ۸.۶ میلیون نفر رسیده است. بنابراین به رغم برنامه‌ها و سیاستگذاری‌های مختلف در دولت‌های مختلف، شهر تهران همچنان جاذب جمعیت است و مسئله مسکن، کیفیت و شرایط زندگی در این شهر روز به روز نامطلوب‌تر می‌شود.

آخوندی افزود: یک سوال بسیار جدی را باید در سیاستگذاری کلان حوزه مسکن پاسخ داد که آیا این شهر ۸.۶ میلیون نفری همچنان باید همگام با توسعه جمعیت گسترش یابد؟ و جغرافیای تهران چقدر ظرفیت پذیرش جمعیت از منظر منابع زیستی خواهد داشت؟ از طرف دیگر بیشترین تقاضاها در حوزه مسکن در کلانشهرها به ویژه شهرهای تهران، مشهد، شیراز، تبریز و اصفهان وجود دارد، البته این به معنای عدم تقاضای سکونت در سایر شهرها نیست اما نوع تقاضای سکونت در کلانشهرها از منظر قیمت، نحوه دسترسی به زمین و خدمات متفاوت است.

آخوندی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به رکود در حوزه مسکن گفت: یکی از مشکلاتی که در کلانشهر تهران با آن مواجه هستیم سوداگری در بخش مسکن است؛ در سال ۹۲ همزمان با احداث حدود ۱۴۰ هزار واحد مسکن مهر در تهران که یکی از اهداف این طرح رساندن نرخ زمین به صفر بود، اما قیمت زمین در تهران ۹ برابر افزایش یافت؛ بنابراین در کلانشهر تهران با پدیده سوداگری زمین مواجه هستیم که این سوداگری به نحوه اداره شهر بر می‌گردد؛ وقتی نظام مدیریت شهری به سمت شهر فروشی سوق پیدا کرد و امکانات زیست شهر اعم از تراکم، کاربری و فضا به فروش رفت در زمینی که برای ساخت بنایی دو طبقه برنامه‌ریزی شده بود با ساخت چند طبقه و دادن مجوزهای تراکم غیر قانونی به یکباره ارزش زمین چندین برابر شد.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: یکی از اقدامات وزارت راه و شهرسازی مقابله با تراکم فروشی بود و ‌انضباط شهری تا حد امکان ساماندهی شد به طوریکه در مواردی که گزارشی از بی‌انضباطی شهری دریافت می‌شد این گزارش در شورایعالی شهرسازی و معماری مطرح و با آن مخالفت می‌شد و این‌گونه بود که این بخش تا حدودی مدیریت شد. بنابراین بخشی از کاهش قیمت مسکن به دلیل ساماندهی انضباط شهری بود.

آخوندی گفت: اگر مانع بی‌انضباطی شهری در ایران نشویم اساسا زندگی در شهرهای بزرگ غیر ممکن خواهد شد. بر اساس اعلام مرکز آمار ایران در حال حاضر در تهران حدود ۴۰۰ هزار واحد خالی از سکنه وجود دارد به عبارتی در حالی که بازار مسکن با بخش قابل توجهی از تقاضا مواجه است خانه‌ها به جای بازار مصرف برای تجارت ساخته می‌شوند. 

وی ادامه داد: ساماندهی وضعیت مسکن نیازمند راهکاری پیچیده و غیر مستقیم است که در نهایت باید منجر به انضباط شهری در کشور شود و موضوع شهر فروشی پایان یابد که نیازمند همکاری دولت و مجلس است.

وزیر راه و شهرسازی یکی دیگر از مشکلات حوزه مسکن را کاهش قدرت خرید مردم عنوان کرد و گفت: اقتصاد خانوار اجازه خرید مسکن را نمی‌‌دهد به طوریکه متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در کلانشهر تهران حدود چهار میلیون تومان برآورد می‌شود ضمن اینکه در مناطقی از تهران قیمت هر مترمربع مسکن به ۱۵ میلیون تومان نیز می‌رسد که رقم بسیار زیادی است و بخش عمده‌ای از این نرخ یعنی حدود ۹۰ درصد آن قیمت زمین است و قیمت زمین هم ناشی از همین سوداگری است.

آخوندی در بخش دیگری از اظهاراتش درباره ساماندهی بافت‌های فرسوده نیز گفت: اساس محور فعالیت وزارت راه و شهرسازی بر نوسازی شهری است. نتیجه ایجاد شهرهای جدید، ساخت مسکن مهر و سایر طرح‌های آماده مسکن در ۳۵ سا گذشته این شد که امروز یک سوم جمعیت کشور در وضعیت بد مسکنی به سر می‌برند یعنی در بافت‌های حاشیه ای، بافت‌های تاریخی، بافت‌های قدیمی و بافت‌های روستایی ملحق شده به شهرها سکونت دارند. این نشان می‌دهد طرح‌های گذشته ما با رویکرد ساخت و ساز نباید ادامه داشته باشد بلکه باید بر ارتقای زندگی مردم متمرکز شویم.

وی با انتقاد از رشد ساخت و ساز در ارتفاعات گفت: در حالی که خدمات شهری در داخل شهر وجود دارد اما این مناطق رها شده و در ارتفاعات و اطراف کوه‌ها ساختمان‌سازی می‌شود. بنابراین یکی از موضوعات اولویت دار ما در دو سال گذشته تاسیس ستاد بازآفرینی شهری بوده است و برای تمام شهرها برنامه ریزی کرده‌ایم تا مشخص کنیم چگونه می‌توان شهرها را باز آفرینی کرد. در این زمینه سند باز آفرینی شهری به تصویب هیئت وزیران رسیده و ستادهای بازآفرینی شهری در تمام استان‌ها به ریاست استانداران و این ستاد در سطح ملی در تهران تشکیل می‌شود که در همین راستا تاکنون چندین جلسه ستاد بازآفرینی شهری در سطح ملی برگزار شده است. 

آخوندی گفت: رویکرد ما این است که به جای تمرکز بر توسعه بیرونی شهر به ظرفیت‌های داخلی شهر متمرکز شویم؛ ظرفیت‌های فوق العاده زیادی در شهر وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

وزیر راه و شهرسازی گفت: معماری نامناسب امروز شهری به دلیل صنعتی شدن نیست بلکه به دلیل سیاست گریز از شهرها است. به جای اینکه معماری را از طریق مسائل بروکراتیک اجرا کنیم باید به فضاهای قدیمی و سنتی بازگردیم و اساسا معماری را مورد توجه قرار دهیم بنابراین جان مایه اصلی بازگشت به ستاد بازآفرینی شهری، قلب شهرها و «ایران‌شهر» است.

افتتاح ۱۳۲۷ پروژه حمل و نقل در هفته دولت/ تحویل ۱۳۰ هزار واحد مسکن مهر از ابتدای امسال

وی افزود: در زمینه نوسازی سالانه به ۳۰۰ هزار واحد مسکونی تسهیلات نوسازی اعطا می‌شود. با تصویت هیئت دولت و موافقت بانک مرکزی تسهیلات نوسازی به بافت شهری به منظور بازآفرینی پرداخت می‌شود که در این راستا باید به معماری شهری هم توجه کرد.

آخوندی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به حوزه حمل و نقل و پروژه‌های افتتاح شده در این بخش در هفته دولت با بیان اینکه در این مدت دو هزار کیلومتر راه جدید روستایی به بهره‌برداری رسید و ۲ هزار کیلومتر از راه‌های قدیمی مجدد آسفالت شد گفت: در حوزه حمل و نقل در هفته دولت ۱۳۲۷ پروژه با اعتباری بالغ بر ۲۷۰۰ میلیارد تومان افتتاح شد. در بخش مسکن نیز از ابتدای امسال ۱۳۰ هزار واحد مسکن مهر واگذار شده است. در مجموع ارزش پروژه‌های هفته دولت حدود ۸۹۶۰ میلیارد تومان بود.

رتبه بندی فرودگاه‌ها بر اساس میزان ارائه خدمات مطلوب به مسافران

وزیر راه و شهرسازی به وضعیت صنعت هوانوردی پرداخت و گفت: یکی از مهمترین موضوعات ارائه خدمت مطلوب به مسافران در فرودگاه‌ها است که در این راستا فرودگاه‌ها از نظر انواع ارائه خدمات به مسافران از نظر کیفی رتبه بندی می‌شوند که در هفته گذشته و در راستای طرح خدمت‌رسانی به مسافران در فرودگاه‌ها ایستگاه راهنمای مسافر در دو فرودگاه مهرآباد و بین‌المللی مشهد ایجاد شد که به تدریج به سایر فرودگاه‌های کشور تسری می‌یابد. بنابراین ارتقای سطح کیفی خدمات در فرودگاه‌ها با جدیت دنبال می‌شود.

وی درباره بخش ناوگان حمل و نقل هوایی نیز گفت: در حال حاضر ۲۵۶ هواپیما در ناوگان حمل و نقل هوایی وجود دارد که از این تعداد ۱۵۹ فروند هواپیما فعال است؛ بنابراین در این بخش وضعیت مناسبی به تناسب تقاضای بازار وجود ندارد. البته طی چند ماه اخیر ۱۲ فروند هواپیمای جدید وارد ناوگان شد.

آخوندی گفت: در این مدت با تامین کنندگان دست اول هواپیما مذاکرات مفصلی داشتیم که بخشی از این مذاکرات برای خرید هواپیماهای کوتاه برد به منظور توسعه فرودگاه‌های کمتر برخوردار و رونق این مناطق بود. ضمن اینکه علاوه بر این برای تامین ناوگان با برد متوسط و با برد طولانی هم مذاکره شده تا بتوانیم هواپیماها را از عرضه کنندگان دست اول خریداری کنیم.

آخوندی درباره کارآفرینی در حوزه راه و شهرسازی نیز گفت: در برخی کشورهای دنیا از طریق برنامههای تلویزیونی روش‌های نوسازی واحدهای قدیمی اطلاع رسانی می‌شد و مردم با سرمایه اندک این واحدها را به شکل قابل سکونت نوسازی می کردند. این اقدام علاوه بر اینکه یکی از جنبه‌های کارآفرینی بود، جنبه‌های معماری، اقتصادی، زیباشناسی، استفاده از بافت‌های قدیمی و حس تعلق به شهر را نیز به مخاطب معرفی می‌کرد.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه یکی از درخواست‌های ما از صدا وسیما فرهنگسازی در این زمینه است گفت: پرداختن به این موضوع یکی از جذاب‌ترین برنامه‌ها برای مردم به شمار می‌‌رود و علاوه بر اینکه از این نوع فعالیت‌ها ایده گرفته می‌شود سبب ایجاد تجارت کوچک می شد و از مواردی است که جوانان ایرانی می‌توانند به سمت بهسازی تشویق شوند.

آخوندی با تاکید بر توسعه حمل و نقل ریلی کشور نیز گفت: با توجه به توسعه شهرها و حاشیه نشینی روزانه تعداد زیادی از مردم بین مراکز استان‌ها با شهرهای اطراف تردد می‌کنند و یکی از برنامه‌های ما در این حوزه راه اندازی قطار حومه‌ای است به طوریکه در گام اول تمام خطوط ریلی تهران به کرج، تهران به قم، تهران به گرمسار چهارخطه می‌شوند تا مردم از طریق ریلی به تهران منتقل و حجم قابل توجهی از تردد از جاده به ریل منتقل شود که هم از جهت ایمنی، آسایش و مصرف سوخت می‌تواند موثر باشد.

وی ادامه داد: توسعه خطوط ریلی نیز در دستور کار قرار دارد تا به تمام خطوط ریلی آسیا برای توسعه ترانزیت در حوزه بار و مسافر متصل شویم.

وزیر راه و شهرسازی افزود: در بخش ترانزیت ریلی سال گذشته نسبت به سال ۹۲ میزان ترانزیت ۵۰ درصد رشد داشته که امیدواریم تا پایان امسال این میزان به ۱۰۰ درصد رشد نسبت به سال ۹۳ برسد.

وی با یادآوری اینکه در حال حاضر ۲۲۰۰ کیلومتر آزادراه در کشور وجود دارد گفت: توسعه آزادراه‌ها یکی از برنامه‌های ما است که در این زمینه سه هزار کیلومتر آزادراه در دست احداث داریم که با احتساب این میزان در مجموع طول آزادراه‌های کشور به پنج هزار کیلومتر می‌رسد.

آخوندی همچنین گفت: در حوزه بزرگراه نیز پنج هزار کیلومتر بزرگراه در جهت ایمنی و آسایش مردم در حال احداث است به طوریکه سالانه حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلومتر بزرگراه در کشور احداث می شود؛ ضمن اینکه هزینه هر کیلومتر آزادراه حدود ۱۰ میلیارد تومان هزینه نیاز دارد.

وزیر راه و شهرسازی درباره آخرین وضعیت مسکن مهر نیز گفت: کل واحدهای مسکن مهر حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد است که حدود ۱۵۰ هزار واحد فاقد متقاضی هستند.

آخوندی گفت: علاوه بر واحدهای تحویل داده شده تا پایان امسال بیش از ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر به متقاضیان واگذار می‌شود.

وزیر راه و شهرسازی درباره طرح جامع مسکن نیز گفت: این طرح در کمیته‌های تشکیل شده در وزارت راه و شهرسازی در حوزه برنامه ششم توسعه در حال بررسی است که در قالب این برنامه گنجانده  می‌شود و در طول برنامه ششم توسعه اجرایی خواهند شد.

پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی