حفظ بافت‌های‌تاریخی مشهد با هدف جلوگیری از گسترش بی‌رویه شهر
چندی پیش شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، محدوده بافت تاریخی ۱۶۸شهر را برای ملاک‌عمل قرارگرفتن در طرح‌های توسعه و عمرانی و همچنین اجرای ضوابط‌عمومی حفاظت از آنها تصویب و ابلاغ کرد، اقدامی که با تاکید بر اندیشه «ایران‌شهری» صورت گرفت تا خاطرات ماندگار شهرها ، زیر چرخ‌های توسعه از میان نرود.
به گزارش بنانیوز(BanaNews.ir)؛ پیرو این مصوبه بسیاری از بافت‌های تاریخی در سراسر کشور ازجمله بافت‌های تاریخی شهرستان مشهد در استان خراسان‌رضوی، مورد توجه قرار گرفت و در راستای حفظ و نگهداری از آنها،ادارهکل راه و شهرسازی خراسان‌رضوی به همراه استانداری، ادارهکل میراث‌فرهنگی استان و شهرداری مشهد طرح مشترکی را برای حفظ و نگهداری این بناها در دست پیگیری دارند.طرحی که قرار است با تصویب محدوده دقیق این بافت‌ها در مشهد و تکمیل مطالعات ادارهکل میراث‌فرهنگی خراسان‌رضوی درباره روش مداخله در بافت‌های تاریخی به ثمر بنشیند.
توسعه بی‌رویه ممنوع
بهاره بزرگمهر، مدیر شهرسازی و معماری ادارهکل راه و شهرسازی خراسان‌رضوی درباره اهمیت نگهداری این بافت‌های تاریخی در مشهد گفت : توجه به ویژگی‌های تاریخی هر شهری در تهیه طرح‌های توسعه کالبدی اعم از طرح‌های جامع، تفصیلی، موضعی و موضوعی آن شهر، موجب تفاوت‌های کالبدی خواهدشد.
وی در ادامه به تصویب محدوده بافت تاریخی مشهد به‌عنوان یک اقدام مهم در راستای حفظ و حراست از آن در مقابل توسعه پرشتاب شهر پرداخت و افزود: ابلاغ بافت تاریخی شهر مشهد، رویکرد حفاظت و احیا و نهایتا بهسازی را در تهیه طرح برای این محدوده‌ها روشن کرد و نوسازی‌های گسترده مبتنی بر تخریب و جابجایی جمعیت را بسیار محدود و احتمالا ممنوع می‌سازد.
بزرگمهر اضافه کرد: توجه به ویژگی‌های تاریخی و تلاش برای حفاظت و احیای این بافت‌ها موجب حفظ ویژگی‌های کالبدی هر شهر و تفاوت میان فضاهای شهری در شهرهای مختلف خواهدشد و این امر از یکسان‌شدن شکل شهرها جلوگیری کرده و درواقع موجب تقویت مزیت‌های مکانی شهرهای مختلف خواهدشد. به‌عبارتی، این کار گام موثری در حفظ هویت مکانی شهرهای مختلف خواهدبود.
یک عکس، ملاک عمل
ادارهکل میراث فرهنگی استان هم در سایت خبری خود از پایان فاز نخست مطالعات درباره نحوه مداخله در امر نوسازی بافت‌های تاریخی و پیگیری‌های مسئولان استانی برای اجرایی شدن این موضوع خبر داد. همچنین با نگاهی به سرنوشت محدوده تاریخی شهر مشهد که به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران نیز رسیده است، معلوم می شود این پهنه در مشهد و ١٨شهر دیگر استان احصا شده که بعد ازپایان مرحله شناسایی، وارد فاز مطالعات راهبردی می‌شود که ستاد بازآفرینی شهری خراسان رضوی و ادارهکل میراث استان این فاز را کلید زده‌اند.
خبرها از آخرین تصمیماتی که در این حوزه گرفته شده‌است نیز نشان می‌دهد باتوجه به مشارکتی که در راستای حفظ بافت تاریخی شهر مشهد میان نهادهای مرتبط شکل گرفته، مسئولان شهری استان درصدد شفاف‌سازی هستند و در تلاشند تا ضمن حفظ این بافت‌های دارای ارزش، مسیر توسعه شهر نیزساماندهی شود.
در این ارتباط استناد مسئولان شهری استان برای مشخص شدن محدوده‌های تاریخی شهر مشهد مربوط به یک عکس هوایی از مشهد در سال١٣٣۵ است که براساس آن محدوده بافت تاریخی شهر ٢هزار و٨٠٠ هکتار برآورد می‌شود. اما از آنجا که مداخله در روند بهسازی این بافت تاریخی و دارای ارزش معنوی دشوار است مسئولان مربوط می‌گویند نمی‌توانیم نسبت‌به هر‌کدام از آنها یک رویکرد واحد اتخاذکنیم زیرا ابهامات درباره آن بسیار است.
بزرگمهر درباره رفع این ابهامات گفت: قرار است تا یک طرح اثرگذار با محوریت حفظ جنبه‌های تاریخی و هویتی شهر آماده شود که با اجرای آن از گسترش بی‌رویه محدوده شهری جلوگیری به‌عمل‌آید. همچنین مقرر شد تا مشاور طرح تعیین و اعلام کند که در هر لایه از این بافت باید چه سطح، ارتفاع و ضوابطی مبنای بهسازی و نوسازی قرارگیرد.
در خراسان رضوی بافت تاریخی ١٩شهر مصوب شده و برای اجرای برنامه‌های عملیاتی در این شهرها، مراحل قانونیِ ابلاغ در دست پیگیری است. این مصوبه از آنجا دارای اهمیت است که شفاف‌سازی محدوده بافت تاریخی ابهامات را در مسیر توسعه رفع خواهدکرد. از این‌رو پیش از اجرای هرطرحی برای این بافت مصوب در مشهد، ابعاد آن در اختیار شهرداری قرارمی‌گیرد تا با نقشه‌های موجود خود تطبیق دهد. همچنین از تمامی ساکنان این بافت‌ها و دستگاه‌های مسئول خواسته‌شد به‌دلیل ارزشمند بودن این بافت‌های تاریخی در امر حفاظت از آنها مشارکت‌کنند.
پایگاه خبری وزارت راه وشهرسازی
نظرات