قابلیت انتقال بیش از ۱۰۰ میلیون تن بار از جاده به ریل وجود دارد
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از روابط عمومی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، سعید محمدزاده در نشست هم‌اندیشی با نمایندگان و سردبیران مطبوعات با ابراز امیدواری از اینکه این جلسه نقطه آغازی برای تعامل بیشتر صنعت حمل‌ونقل ریلی و اصحاب رسانه باشد، افزود: حضور ۴ نفر از اعضای هیئت‌مدیره در این جلسه نشان‌دهنده اهمیت این مسئله برای راه‌آهن است.
وی یکی از بخش‌های جدی ارتباط صنعت ریلی با مردم را بخش مسافری خواند و اظهار داشت: بعد از انقلاب اهمیت ریل در تمام اسناد بالادستی دیده شد و در برنامه ششم توسعه و سیاست‌هایی که مقام معظم رهبری برای تدوین این سند ابلاغ کرده‌اند، این موضوع مطرح‌شده است.
مدیرعامل راه‌آهن، با یادآوری اهمیت بندهای ۲۴ و ۲۵ سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، تصریح کرد: در برنامه ششم توسعه مبنای مسیر توسعه حمل‌ونقل کشور، توسعه حمل‌ونقل ریلی قرار داده شده است.
وی با بیان پیگیری‌ها و حمایت‌های دولت از حمل‌ونقل ریلی گفت: خوشبختانه در مجلس نیز نگاه‌ها به راه‌آهن روشن است.
محمدزاده با طرح این مسئله که چرا راه‌آهن در ایران در نقطه مطلوب نایستاده است، افزود: در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۴ سهم راه‌آهن از بار کشور حدود ۱۸ درصد از تن کیلومتر بار کشور بود که قرار بود بر طبق برنامه‌های تدوینی به ۳۰ درصد در سال ۹۲ برسد اما این اتفاق نیفتاد و سهم بار کشور در سال ۹۲ به زیر ۱۰ درصد رسید.
وی با بیان اینکه در سال‌های یادشده در راه‌آهن خصوصی‌سازی نیز انجام شده بود، اظهار داشت: کل بار حمل شده در تمام سال‌های قبل از سال ۹۲ حداکثر ۳۳ میلیون تن و مقدار تن کیلومتر بار حمل شده در راه‌آهن در سال ۹۲ حدود ۲۲ میلیارد تن کیلومتر بوده است.
مدیرعامل راه‌آهن با بیان اینکه فراز و نشیب‌ها در این مسیر ادامه داشت، اضافه کرد: در سال ۹۴ میزان حمل بار به ۳۵ میلیون تن، سال ۹۵ به ۴۰ میلیون تن و ۹۶ به نزدیک ۴۷ میلیون تن افزایش یافت.
وی افزود: همچنین مقدار تن کیلومتر بار حمل شده در راه‌آهن از ۲۲ میلیارد تن کیلومتر به ۳۰ میلیارد تن کیلومتر در سال ۹۶ رسید که این میزان یک جهش قابل‌توجه بود.
محمدزاده با تاکید بر اینکه این جهش قابل‌قبول نیست، تصریح کرد: سهم ما از ریل، تن کیلومتر کشور نزدیک به ۱۲ درصد شد درحالی‌که قرار بود که بر اساس برنامه ششم این سهم به ۳۰ درصد افزایش یابد.
وی با بیان اینکه صاحبان رسانه و مطبوعات در کشور بایستی با مسئولان بخش‌های اقتصادی تعامل داشته باشند، گفت: بر اساس گزارش‌های موجود، در ایران وقتی یک تن کیلومتر بار از جاده به ریل منتقل می‌شود، حدود ۴۳ تا ۴۷ سی‌سی صرفه‌جویی سوخت به دنبال دارد.
مدیرعامل راه‌آهن میزان مشخص‌شده از سوی سازمان بهینه‌سازی سوخت کشور که شامل بند «ق» می‌شود را ۳۵ سی‌سی عنوان کرد و افزود: پتانسیل باری که امروز می‌تواند روی ریل قرار گیرد بالای ۱۰۰ میلیون تن است.
وی با بیان اینکه لازم است علت اینکه چرا این میزان بار به ریل منتقل نمی‌شود با کمک رسانه‌ها مورد بحث و بررسی قرار گیرد و مشخص شود، اظهار داشت: بسیاری از دولت‌ها برای حمایت از تولید برخی از کالاها سیاست‌های حمایتی تدوین کرده‌اند و برای بخش‌های اقتصادی کشور سوبسید قائل هستند، این در حالی است که اگر بتوانیم نشان دهیم که حمل‌ونقل ریلی چه میزان برای کشور صرفه‌جویی به دنبال دارد، می‌توانیم به اقتصاد کشور کمک شایان توجهی کنیم.
مدیرعامل راه‌آهن با تاکید بر اینکه در حال حاضر کشور با جنگ اقتصادی روبروست، خاطرنشان ساخت: باید در اقتصاد درست بیندیشیم، در حمل بار، تناژ می‌تواند دو برابر شود و به ۶۰ میلیون تن بار برسد و صرفه‌جویی فراوانی به دنبال خواهد داشت.
وی افزود: در بخش مسافر نیز در مسیرهای بلند، جایگزینی یک نفر کیلومتر از جاده به ریل ۲۰ سی‌سی صرفه‌جویی به دنبال دارد و در مسیرهای کوتاه چون سفرهای حومه‌ای، نزدیک ۷۸ سی‌سی صرفه‌جویی سوخت را شاهد خواهیم بود.
مدیرعامل راه‌آهن با اشاره به اینکه صرفه‌جویی سوخت تنها بخشی از مزایای حمل‌ونقل ریلی محسوب می‌شود، گفت: حفاظت از محیط‌زیست، جلوگیری از کشتار جاده‌ای و از دست رفتن زیرساخت‌های جاده‌ای از دیگر مزایای استفاده از حمل‌ونقل ریلی است.
مدیرعامل راه‌آهن بابیان اینکه سال ۹۵ بارهای معدنی که در حوزه ایمیدرو جابجا شده، نزدیک ۶۰ میلیون تن بوده است، تصریح کرد: فقط ۲۰ میلیون تن از این بار روی ریل آمده است و از ۴۰ میلیون تنی که روی جاده رفته است نیز ۲۰ میلیون تن آن موازی با ریل بوده و مابقی در جاهایی بوده که ریل وجود نداشته است.
وی با اشاره به اینکه ۳۵ میلیارد دلار طرح توسعه فولاد در کشور در حال انجام است، یادآور شد: اگر این طرح اجرایی شود در سال ۱۴۰۴، ۶۰ میلیون تن بار سال ۹۵ به ۲۱۰ میلیون تن بار می‌رسد و اگر یک‌سوم آن یعنی ۷۰ میلیون تن روی ریل منتقل شود، باز هم ۱۴۰ میلیون تن با روی جاده خواهد رفت و این امر سبب افزایش مصرف سوخت و از بین رفتن زیرساخت‌های جاده‌ای کشور خواهد شد.
وی با انتقاد از اینکه در ۳۵ میلیارد دلار طرح توسعه فولاد، ۳۵ ریال هم برای حمل‌ونقل آن اندیشیده نشده است، تاکید کرد: سیاست‌های توزیع و حمل بار بایستی همگام سیاست‌های توسعه کشور شود.
مدیرعامل راه‌آهن با طرح این سوال که چند پالایشگاه و پتروشیمی و ... در کشور به ریل متصل هستند و چه مقدار از بار آن‌ها به روی ریل منتقل می‌شود، اظهار داشت: وقتی قیمت سوخت در کشور رقابت ریل و جاده را به هم می‌زند این امر موجب استقبال از جاده می‌شود.
وی همچنین رساندن ریل به مراکز بار را ضروری دانست و تصریح کرد: در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری بر این موضوع تاکید شده است.
محمدزاده با اشاره به اینکه راه‌آهن تعرفه حمل بار بر ریل را از عدد ۵۷ درصد در سال ۹۲ به ۱۹ درصد در سال جاری رسانده است، تصریح کرد: این در حالی است که تعرفه جاده ۴ درصد است و این موضوع مانع از اقتصادی شدن حمل بار می‌شود، مضاف بر اینکه ما در حوزه حمل مسافر نیز یک ریال حق دسترسی نمی‌گیریم.
مدیرعامل راه‌آهن با یادآوری اینکه مطابق برنامه ششم توسعه بایستی در پایان برنامه میزان حمل بار بر روی ریل به میزان ۱۸۵ میلیون تن برسد، گفت: ظرفیت‌های زیادی در زمینه ترانزیت کالا در کشور وجود دارد و وزیر راه و شهرسازی در زمینه ترانزیت ریلی شخصاً جلسات متعددی با کشورهای همسایه برگزار کردند و اقدامات زیادی در زمینه ترانزیت صورت گرفته است. باید توجه داشته باشیم که اگر ترانزیت را فعال نکنیم ممکن است صاحبان کالا جذب مسیرهای دیگر شوند و ترانزیت را از دست دهیم.
وی با بیان اینکه تخلیه و بارگیری بایستی درمبدا و مقصد حمل بار مورد توجه قرار گیرد، اظهار داشت: در کشورهای پیشرفته برای مراجعه کامیون‌ها به پارک لجستیک معافیت مالیاتی قرار داده‌اند تا باردر مقصد کوتاه با کامیون و در مقصد طولانی با ریل حمل شود.
مدیرعامل راه‌آهن در ادامه با تشریح مشکلات خریدوفروش ناوگان در بخش ریلی گفت: نه فروشنده توان فروش اقساطی و نه خریدار توان خرید نقدی را دارد و در این زمینه نیازمند توسعه مکانیزمهای لیزینگ در کشور هستیم.
محمدزاده با تاکید بر ضرورت ریل‌گذاری مجدد برای تعامل راه‌آهن و رسانه‌ها و ایجاد فضای مطالبه برای پاسخ گوئی افزود: موضوعات بسیاری در راه‌آهن برای بررسی و واکاوی وجود دارد که لازم است در فضایی کارشناسی و علمی مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گیرد تا بتوانیم راهکارهای مناسبی برای آن بی اندیشیم.
توازن در عملکرد کلید تحقق برنامه ششم
از سوی دیگر رئیس شورای اطلاع‌رسانی راه‌آهن تاکید کرد: اگر برنامه ششم را یک بسته بدانیم باید تمام بخش‌های آن متوازن با یکدیگر عمل کنند تا راه‌آهن به اهداف خود در این برنامه دست یابد.
سعید رسولی عضو هیئت‌مدیره با اشاره به هدف‌گذاری ۳۰ و ۲۰ درصدی برای حمل بار و مسافر از سوی راه‌آهن در انتهای برنامه ششم، افزود: در برنامه ششم الزامات دیگری در بندها و احکام آمده است که تحقق برنامه مستلزم تحقق احکام و اهداف و حمایت‌ها نیز است.
وی با اشاره اینکه عملکرد نامتوازن در برنامه‌های پیشین و نرسیدن به اهداف همواره مورد انتقاد و سوال بوده است، تصریح کرد: ضرورت دارد تا اصحاب رسانه این موضوع را مورد سوال قرار دهند تا بتوانیم در پایان برنامه به همه اهداف مورد نظر دست یابیم.
رسولی بابیان اینکه در سال ۹۰ تا ۹۵ مجموعاً ۲۱۱ میلیون تن بار با ریل جابجا شده است، اظهار داشت: در زمان یاد شده ۲۴۲ میلیون تن بار در جاده و مسیرهای موازی و ریل پسند جابجا شده است که با محاسبه می‌توان دریافت که در طی این سال‌ها حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان عدم نفع برای اقتصاد ملی داشته‌ایم.
رئیس شورای اطلاع‌رسانی راه‌آهن گفت: اگر اعداد و ارقام بودجه عمرانی کشور را در سال‌های مختلف بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که در سال‌های اخیر حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان عدد مصوب است که ۲۰ تا ۵۰ درصد تخصیص می‌گیرد بنابراین ۲۵ هزار میلیارد تومان می‌توانست در آن سال‌ها در سایر بخش‌های کشور مثمر ثمر باشد و ایجاد تحول کند.
وی با اشاره به اینکه صنعت ریلی می‌تواند مانند یک قهرمان ملی برای اقتصاد کشور نقش‌آفرینی کند، افزود: مزیت‌های حمل‌ونقل ریلی جزو بدیهیات است اما باوجود سیاست‌های غلط توزیع بار، کمبود ظرفیت و ناوگان، صنعت ریلی نمی‌تواند نقش شایسته خود را ایفا کند و این موانع نیاز به پرسشگری دارد.
رسولی با بیان اینکه اگر در کشور تنها یک نفر متولی توزیع و سیاست‌های حمل بار بود، می‌توانست سهم بار هریک از اشکال حمل‌ونقل را به تناسب تعیین کند، اظهار داشت: انجام هم‌زمان طرح‌های حمل‌ونقلی در کشور نشان‌دهنده نبود استراتژی حمل‌ونقل است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از تصمیم گیران در کشور از توسعه حمل‌ونقل ریل حمایت می‌کنند تصریح کرد: بااین‌حال این عده در عمل هماهنگی لازم را ندارند لذا باید در تدوین و اختصاص اعتبار در کشور به درک مشترکی در مورد اولویت‌های کشور و منافع ملی دست‌یابیم.
عضو هیئت‌مدیره راه‌آهن با یادآوری اینکه دست‌یابی راه‌آهن به امکانات، توسعه و تجهیز حمل‌ونقل ریلی باعث ایجاد ارزش‌افزوده بیشتری برای کشور خواهد شد، خاطرنشان کرد: در قوانین و مقررات فعلی در کشور، اتصال کارخانجات و مراکز تولیدی به شبکه ریلی دیده نشده است، لذا طراحان آن‌ها مدل اقتصادی بدون اتصال به شبکه ریلی را در نظر می‌گیرند. درنتیجه زمانی که ما از آن‌ها مشارکت در اتصال به شبکه را درخواست می‌کنیم به لحاظ اقتصادی برای آن‌ها مقرون به صرفه نیست.
وی با بیان اینکه این مشکلات به دولت و مراجع ذی‌صلاح منتقل و برخی از آن‌ها تبدیل به قانون شده است، افزود: برخی دیگر از این مشکلات در دست بررسی است که اگر به کمک رسانه‌ها، رفع این نقاط ضعف به‌عنوان یک گفتمان و مطالبه ملی مطرح شود، حتماً می‌توانیم اثرات آن را در اقتصاد ملی شاهد باشیم.
تاکید بر ارتباط بیشتر با رسانه‌ها
همچنین در این مراسم صادق سکری مدیرکل روابط عمومی راه‌آهن با اشاره به نگاه مثبت و حمایت‌های دولت در سال‌های اخیر از حمل‌ونقل ریلی گفت: این امر سبب شده است تا شاهد پیشرفت‌های خوبی در راه‌آهن کشور باشیم.
وی با اشاره به توسعه حمل‌ونقل ریلی در قسمت‌های مختلف شبکه، بخش‌های ناوگان، خطوط، قطارهای حومه‌ای، پروژه‌های علائم و ... افزود: به دنبال این توسعه‌ها شاهد اثرات مثبت آن در اقتصاد کشور بودیم.
وی با بیان اینکه رشد فزاینده رسانه‌ها، به‌ویژه رسانه‌های دیجیتال و الکترونیک، فضای مجازی و خبرگزاری‌ها موجب دور شدن ما از روزنامه‌ها و نشریات مکتوب شده است، اظهار داشت: اگرچه با سردبیران و خبرنگاران روزنامه ارتباط داشتیم و از صفحات اقتصادی نیز در برخی از روزنامه‌ها برخوردار هستیم، اما با تاکید مدیرعامل راه‌آهن مبنی بر ارتباط بیشتر با رسانه‌ها تصمیم گرفتیم تا فصل جدیدی را با روزنامه‌ها آغاز کنیم و شاهد اتفاقات مثبت در راه‌آهن کشور باشیم.
وی با اشاره به تلاش روابط عمومی راه‌آهن برای ارتباط با حوزه‌های مختلف رسانه‌ها تصریح کرد: تنوع کار راه‌آهن می‌طلبد که ما علاوه بر حوزه اقتصادی در سایر حوزه‌ها نیز فعال باشیم.
سکری از تشکیل میز خبر در بخش رسانه روابط عمومی راه‌آهن خبر داد و گفت: از حضور خبرنگاران در این مجموعه استقبال و در صورت نیاز خبرنگاران، آن‌ها را به مدیران و کارشناسان را آهن معرفی می‌کنیم.
طرح صریح چالش‌ها
در این جلسه نمایندگان مطبوعات نیز خواستار طرح صریح و بدون تعارف چالش‌ها و مشکلات حمل‌ونقل در کشور شدند و بر ضرورت توسعه ترانزیت ریلی در کشور و تشریح اقدامات انجام‌شده در این زمینه تاکید کردند.
همچنین نمایندگان مطبوعات در این جلسه خواستار بین‌المللی کردن خبرنگاران حوزه ریلی و تحمل انتقادپذیری و ارائه آمار واقعی و جلوگیری از تعدد و تقابل برنامه‌ها از سوی راه‌آهن شدند.
نظرات