اخوان توسعه شهر به سمت شرق است/ ساخت پل هفتم به مطالعات بیشتر نیاز دارد
وقتی شهر رویاها با مشارکت سرمایهگذار چینی راهاندازی شد، کمتر کسی گمان میکرد مورد استقبال قرار گیرد، اما با استقبال خانوادهها از این شهربازی، در مجاورت آن یعنی کوه نخودی نیز پروژهای تحت عنوان «پردیس اشراق» با هدف ایجاد محیطی شاد تعریف شد تا گردشگردی در شرق اصفهان رونق یابد.
به منظور دریافت اطلاعات بیشتر درباره پروژه پردیس اشراق، همچنین میزان پیشرفت ابََر پروژه میدان شهدای هستهای، ساخت پل هفتم رودخانه، الحاق سه پهنه محدوده منطقه چهار، وضعیت تپه تاریخی اشرف و ... با «رضا اخوان» مدیر منطقه چهار شهرداری اصفهان به گفت و گو نشستیم؛
با توجه به جاذبههای زیادی که در منطقه چهار شهرداری اصفهان از جمله شهر رویاها، کوه نخودی، باغ تندرستی ... وجود دارد، آیا این منطقه میتواند محور رشد و توسعه شهر اصفهان باشد؟
منطقه چهار شهرداری اصفهان یکی از مناطق استراتژیک شهر محسوب میشود؛ در گذشته وقتی شهرداری منطقه چهار از منطقه سه جدا شد و به صورت مستقل فعالیت خود را آغاز کرد، فعالیتها بیشتر در حوزه فضای سبز بوده چون پتانسیل آن در این منطقه وجود داشته است چرا که در حال حاضر بیش از ۳۰ درصد فضای سبز شهر اصفهان در منطقه چهار قرار دارد.
جذابیتها باعث رشد، توسعه و تعالی هر منطقه می شود، وجود فضای سبز و زمینهای بایر و بکری که در منطقه چهار شهرداری اصفهان بوده است، نیز باعث شده این حجم فضای سبز را داشته باشیم. در راستای توسعه و ارتقاء شرق اصفهان میتوان گفت که به لحاظ فیزیکی وکالبدی، توسعه شهر به سمت شرق اصفهان است. مراکزی که در سوال خودتان اشاره کردید مثل پروژه شهر رویاها، در حال حاضر پروژه نمایشگاه بزرگ اصفهان، پروژه کوه نخودی یا پردیس اشراق را در دست اجرا داریم.
طراحی و مطالعات پروژ کوه نخودی «پردیس اشراق» انجام شده و به عنوان یک مرکز بزرگ گردشگری رفاهی و تفریحی شرق اصفهان خواهد بود. فاز اول این پروژه شامل محوطهسازی، پیادهروسازی، دسترسیها و فضای سبز انجام شده، اما فاز دوم به دلیل آماده نبودن بستر انجام نشده است.
از کوه نخودی در گذشته به عنوان معدن بهرهبرداری میشد و خروجی آن خاکهای سرند شده بوده است؛ وجود هشت متر ارتفاع خاک در این نقطه آمادگی اجرای پروژه روی این بستر در زمان کم را غیر ممکن می کرد. با توجه به اینکه پیمانکار انتخاب شده بود، اما بستر فعالیت همچنان آماده نبود، بنابراین پروژه را متوقف کرده و به اتفاق شهردار و دیگر مسئولان ذیربط به ویژه اعضاء شورای شهر موضوع را مطرح و نظرخواهی کردیم. در جلسه مشترک به این نتیجه رسیدیم که برای فعالسازی مطلوب این مجموعه باید با مشارکت و سرمایهگذاری بخش خصوصی اجرا شود.
در این فرصت نیز تاکید میکنم که سرمایهگذاران میتوانند با مراجعه به شهرداری منطقه چهار و با دسترسی به اطلاعات و طرح ها، در صورت توافق نهایی در احداث و بهره برداری این پروژه سهیم باشند. تاثیری که این پروژه برای بازسازی مسایل زیستمحیطی دارد، منطقه را از شرایط فعلی که بلااستفاده است، خارج و احیاء میکند.
در این پروژه برخی مراکز خدماتی، رفاهی و تفریحی در قالب مراکز ورزشی شامل زمینهای گلف و دیگر زمینهای ورزشی، فعالیت های هیجانی که نمی توان داخل شهر امکان آن را فراهم کرد، اما برای تخلیه انرژی جوانان و نوجوانان مورد نیاز شهروندان است همچنین مراکز خدماتی از جمله اغذیه فروشی، رستورانها و مراکز تفریحی شامل پیش بینی تله کابین انجام شده است.
در حال حاضر شهرداری با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و شهر امکان ادامه پروژه در سطح بالا را ندارد و میطلبد طرح را با سرمایهگذار بخش خصوصی انجام دهد. امسال برای جذب سرمایهگذار فراخوان و اعلام عمومی میکنیم تا با مشارکت سرمایه گذاران استانی و ملی پروژههای تعریف شده را احداث و ایجاد جذابیت کنیم.
منطقه چهار پتانسیلهایی دیگری هم دارد، مجموعه «باغ غدیر» مجموعه کامل تفریحی، رفاهی، فرهنگی، ورزشی کم نظیر در کشور است که ظرفیتها و پتانسیل های مختلفی دارد؛ اول اینکه ۳۰ هکتار فضای سبز دارد که تاکنون اکثر شهروندان از آن استفاده کردهاند، دوم مراکز تفریحی باغ غدیر و بخش برجسته آن فعالیتهای فرهنگی در قالب های مختلف شامل کتابخانه، سالن مطالعه، مرکز ادبی قلمستان، سالن همایشها و مراکزآموزشی در مقاطع مختلف و مراکز ورزشی از جمله استخرها که در اختیار سازمان ساماندهی مشاغل شهری است. همجواری با موزه دفاع مقدس از دیگر امتیازات باغ غدیر به شمار میرود، همچنین «باغ جوان» در این منطقه در حاشیه رودخانه قرار گرفته و از شرایط خوبی برخوردار است.
با احداث نمایشگاه جدید، سرنوشت محل فعلی نمایشگاه چه می شود؟
محل فعلی نمایشگاه در بستر رودخانه زاینده رود و مالکیت آن با سازمان آب منطقه ای است و بر اساس طرحهای سازمان آب منطقهای باید حریم زاینده رود رعایت شود.
این محل در گذشته با شرایط خود ساخته شده و پس از افتتاح نمایشگاه جدید تخریب میشود و در اختیار سازمان آب منطقهای قرار میگیرد، اما بخشی که در محدوده فضای سبز حاشیه رودخانه در اختیار شهرداری است(۱۵۰ متر از عرض بستر و حریم رودخانه)، به پارک محلی تبدیل و سازهای که فیزیک محل را تغییر دهد، نخواهیم داشت.
یکی از دیگر جاذبه های این منطقه، «تپه اشرف» است. مسئولیت حصارهای اطراف این تپه با شهرداری است یا میراث فرهنگی؟
همکاری هایی با میراث داریم، اما تمام مسئولیت آن با سازمان میراث فرهنگی است. در واقع هفت هکتار از اراضی موسوم به تپه اشرف در اختیار سازمان میراث فرهنگی است و کارشناسان این سازمان بر اساس سیاستهای خود کاوشهایی را انجام می دهند.
اخیراً کاوشی یک ماهه در ضلع جنوبی تپه اشرف انجام شد که هم پتانسیل و هم فرصت و هم تهدید است، وجود تپه اشرف بر روی ارتفاع سازههای ساختمانی تاثیر گذاشته و برای صدور پروانه در محدوده تپه اشرف محدودیتهایی داریم.
اما تاکنون موتورسواران زیادی وارد تپه شدهاند، حتی سال گذشته یک موتورسوار در تپه اشرف دچار حادثه شد و جان خود را از دست داد!
اطلاعی از این وقایع ندارم، اما شهرداری بر اساس وظایف قانونی هر اقدامی حتی نردهگذاری را با مجوز میراث و همکاری این سازمان انجام میدهد.
شهرداری در راستای همکاری به اندازه اختیاراتی که دارد و مصوبات و مجوزهایی که میراث صادر کرده در راستای حفاظت از محدوده و شهروندان فعالیت میکند.
احداث اَبَر پروژه میدان شهدای هستهای به کجا رسید؟
اَبَر پروژه میدان شهدای هستهای یک مجموعه پروژه شامل چهار پروژه میدان شهدای هستهای، ادامه خیایان مشتاق سوم یا همان سلمان فارسی، خیابان روشن دشت و خیابان ارغوانیه است که با توجه به موقعیت پروژه به عنوان یکی از درایگاه های اصلی و ورودی شهر به شمار میرود.
اواخر سال ۹۴ بر اساس تصمیم مدیریت شهری وقت، اجرای این پروژه در دستور کار قرار گرفت، اما با توجه به شرایط شهرداری در آن زمان و بعد از آن، پروژه از همان ابتدا نیاز به آزادسازی زیادی داشته و با استقراض و دریافت وام آغاز شده است.
در ظاهر بسیاری بر این باور بودند که اینجا زمینهای کشاورزی، باغات یا گلخانه است، اما هنگام انجام توافقات، آزادسازی وتملک این اراضی بسیار سخت بود، زیرا بخشی از پروژه در محدوده قانونی و بخشی در حریم شهر قرار دارد. در بخشی که در داخل محدوده بوده اقداماتی انجام شده، اما در بخشی که حریم است و شهرداری نمیتواند برای این املاک امتیاز دهد و تفکیکی انجام دهد، با مشکل مواجه شدیم.
در حال حاضر ۳۰ درصد آزادسازی میدان شهدای هستهای انجام شده است که در صورت تامین مالی تا چند ماه آینده آزادسازی این بخش از پروژه را به اتمام میرسانیم. در پروژه ادامه خیابان سلمان فارسی حدود ۲۰ درصد آزادسازی باقی مانده است، همچنین در پروژه خیابان روشن دشت، بخشی از بستر این خیابان شامل زیرسازی، جدولگذاری خیابانسازی و آسفالت انجام شده و بخشی دیگر حدفاصل کانال آب تا میدان شهدای هستهای بستر آماده نبوده چرا که تعداد زیادی مراکز تجاری، مغازه ها و محلهای کسب اکثر اهالی محله پینارت به صورت پلاکهای ریزدانه در مسیر طرح تعریض خیابان قرار گرفته و آزادسازی آن با توجه به شرایط اقتصادی موجود و درآمدهای شهرداری سخت و هزینهبر است؛ به همین جهت به صورت تدریجی آزادسازیها انجام میشود و امیدواریم گشایشی در امور شهرداری انجام و درآمد شهرداری از شرایط فعلی خارج شود تا بتوانیم پروژه را به اتمام برسانیم.
پروژه خیابان ارغوانیه اراضی خارج از محدوده و در حریم است، البته در اولین فرصت برای آزادسازی ورود پیدا میکنیم، اما تمام این اقدامات مشروط به تحقق درآمدهای شهرداری است.
در خصوص بخشی از اراضی ارغوانیه با مالکان برای تملک مذاکراتی داشتیم تا اقدام شود ولی انجام اقدامات عمرانی مستلزم این است که این نقطه به داخل محدوده قانونی شهر اضافه شود تا ضمن انجام آزادسازی، شرایط موجود را حفظ کنیم.
برای اضافه شدن این اراضی به محدوده شهری تاکنون چه اقدامی انجام شده است؟
لایحه پیشنهاد الحاق سه پهنه از حریم منطقه چهار شهرداری اصفهان به مساحت تقریبی ۱۴۰ هکتار محدوده قانونی شهر با هدف ساماندهی، همگنسازی و تسهیل در خدماترسانی به شهروندان به شورای شهر ارسال و در چهل و هشتمین جلسه علنی شورا مورد تصویب قرار گرفت.
هدف مدیریت شهری و شهرداری از تهیه و ارسال این لایحه به شورای شهر، ساماندهی، همگنسازی و تسهیل در خدمات رسانی و اتصال محلههای منفصلی بود که بین محدودههای بلافصل قرار داشت.
محدوده پهنه اول شمال خیابان سلمان فارسی و حاشیه کانال جی شیر به مساحت ۱۰۵ هکتار است، در این نقطه محلههای سواردژ و کردآباد علیرغم اینکه از ۲۰ سال پیش به شهر الحاق شده، در یک بن بست قرار گرفته و مردم ساکن در آن از خدمات شهری محروم هستند.
در پهنه اول دو طرح دسترسی پیشنهاد شده یکی انتهای خیابان علامه امینی تا میدان کردآباد و یک خیابان حدفاصل خیابان بازارچه تا انتهای محله سواردژ تا این بخش از بن بست بودن نجات پیدا کند.
برای آزادسازی و احداث این دو خیابان نیاز است که این مسیرها به محدوده الحاق شود، در حال حاضر زمینهای کشاورزی در این نقطه وجود دارد که به دلیل مشکلات کم آبی بدون استفاده مانده است، اما با آزادسازی این دو خیابان بخشی از بار ترافیکی خیابان سلمان فارسی کاهش خواهد یافت .
شهرداری در این محدوده به هیچ عنوان قصد بارگذاری مسکونی ندارد بلکه در صدد ساماندهی با کاربری های تعریف شده است.
برای تحقق این مهم باید مشاور ذی صلاح انتخاب، کاربریها بر اساس سرانه ها و ضوابط طرح تفصیلی و طرح جامع شهر تعریف شود و موارد مربوطه از طریق مراجع ذی ربط بررسی شود تا پس از تایید کمیسیون ماده پنج، به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری برسد، البته هنوز در گام نخست قرار داریم.
در این پهنهها، تعریف عملکردها و کاربریها بر اساس مطالعات، ضوابط، آیین نامهها و دستور العمل طرح های تفصیلی و جامع شهر خواهد بود.
بخش دیگر پهنه اول حدفاصل خیابان سروستان و کانل جی شیر تا روستای کلمخواران سالها محل دپوی نخالهها و زبالهها بوده است، در این قسمت زمین مناسب برای کشاورزی همچنین سیما و منظر مناسبی ندارد و باید ساماندهی شود، البته بخشی که در اختیار شهرداری بوده به صورت پراکنده، درخت کاشته شده، اما با توجه به درخواست مردم برای ساماندهی محل، کاربریهای مناسب برای این منطقه تعریف شده است.
پهنه دوم به مساحت ۱۹ هکتار مقابل بیمارستان چمران خیابان سروستان حدفاصل جی شیر تا بازارچه است که در اوایل دهه ۹۰ با پیشنهاد شهرداری و سازمان میراث فرهنگی به عنوان عرصه گردشگری به وسعت ۲۰ هکتار مصوبه دارد و در حال حاضر شهرداری برای ۱۹ هکتار رو به روی بیمارستان طرح ارایه کرده که بخشی در طرح تعریض کندروی خیابان مشتاق و بخشی مربوط به باند فضای سبز و مابقی کاربری خاص ورودی شهر و گردشگری دارد.
بعضی اشاره دارند در جی شیر زمینهای کشاورزی وجود دارد، شهرداری نیز این زمینها را حفظ خواهد کرد و کاربریهای تعریف شده نیز در راستای حفظ سبزینگی خواهد بود.
پهنه سوم بخشی از میدان شهدای هستهای و پینارت در مجاورت سه راه پینارت تا جنوب ارغوانیه است و یکی از ورودی های شهر اصفهان به شمار میرود.
هدف از طرح این پهنه حفظ شرایط موجود و قدرت عملکرد شهرداری برای آزادسازی، احداث و ساماندهی ادامه خیابان ارغوانیه حدفاصل میدان شهدای هستهای تا بلوار رضوان است.
خدماتی که در این نقطه شکل میگیرد، تفریحی، گردشگری و پارکها و فضای سبز خواهد بود.
اخیرا انتقاداتی از سوی شهروندان در خصوص آبیاری پارک مشتاق به دست ما رسیده است، در این باره چه توضیحی دارید؟
پارک مشتاق حدفاصل پل بزرگمهر تا پل شهرستان ۴۸ هکتار مساحت دارد که بخش زیادی از آن در گذشته توسط شهرداری تملک، محوطهسازی، ساماندهی و تبدیل به فضای سبز شده و بزرگترین عرصه فضای سبز شهر اصفهان به شمار میرود.
با توجه به شرایط کم آبی و بحران آب متاسفانه در طول چند ماه گذشته ۷۰ درصد چاههای منطقه از مدار خارج شده و دبی چاه های موجود نیز بسیار پایین است.
احیاء، باززنده سازی و نگهداری وضعیت فعلی فضاهای سبز بسیار حائز اهمیت است، از این رو در منطقه تعداد شش حلقه چاه اجاره کرده و ۱۰ تانکر نیز شبانه روزی آبرسانی به فضاهای سبز منطقه را انجام می دهند.
شهرداری تمام تلاش خود را برای حفظ وضع موجود فضاهای سبز انجام می دهد تا بحران کم آبی کمترین خسارت را به این فضاها وارد کند.
در حال حاضر چاه فعالی در عرصه مشتاق نداریم و تمام آبیاریها با استفاده از تانکر انجام میشود؛ نکته مهم اینکه آبیاری ها مخصوص تابستان نیست و تا زمانی که برگ به درختان است، باید ادامه داشته باشد.
ساخت پل هفتم به کجا رسید؟
ساخت پل هفتم اقدامی مشترک بین شهرداری مناطق شش و چهار اصفهان است که مطالعاتی در گذشته انجام شده و ضرورت آن احساس میشود، اما نیاز به بازنگری جدید و مطالعات بیشتر دارد تا تمام جوانب در نظر گرفته شود.
پل هفتم یک ابرپروژه به شمار می رود و از اختیارات صرف منطقه چهار شهرداری اصفهان خارج است، از این رو در آینده نزدیک تصمیمگیری نهایی انجام و در صورت تصویب و ابلاغ طرح، اقدامات لازم صورت میگیرد.
نظرات