حرکت به سمت صنعت سبز و کم کربن با عنایت به سیاست های ابلاغی رهبری/ نپیوستن به کنوانسیون پاریس حق رای ایران را از بین می برد/انتشار گازهای گلخانه ای درکشور به ۱۸۰۰ میلیون تن می رسد

• سه شنبه 8 آبان 1397
• 0 نظر

حرکت به سمت صنعت سبز و کم کربن با عنایت به سیاست های ابلاغی رهبری/ نپیوستن به کنوانسیون پاریس حق رای ایران را از بین می برد/انتشار گازهای گلخانه ای درکشور به ۱۸۰۰ میلیون تن می رسد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی  سازمان محیط زیست، مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری با موضوع توافق نامه پاریس تحت کنوانسیون تغییر اقلیم برای کاهش انتشار گاز های گلخانه ای در جهان که امروز با حضور خبرنگاران برگزارشد،گفت: اگر انتشار گازهای گلخانه ای در کشور به همین روال پیش رود پیش بینی می شود میزان انتشار این گازها تا سال ۲۰۳۰ به هزار و ۵۴۰ تا هزار و ۸۰۰ میلیون تن افزایش یابد.

مسعود تجریشی  افزود: میزان کل انتشار دی اکسید کربن به عنوان مهمترین گاز گلخانه ای در سال ۱۳۷۳ حدود ۴۱۷ میلیون تن و سال ۱۳۸۹ با افزایش سالانه ۴،۴ درصد به ۸۳۲ میلیون تن رسید.

وی اظهار داشت: بخش انرژی بیش از ۸۰ درصد این سهم را تشکیل می دهد از این رو چگونگی مصرف انرژی در راستای کاهش آن بسیار مهم است.
تجریشی تاکید کرد: عمده این انتشار نیز در بخش های غیر مولد صورت گرفته است.

معاون سازمان محیط زیست به شدت انتشار انرژی در کشور اشاره کرد و گفت: شدت انرژی به این معنا است که مثلا اگر بخواهیم هزار دلار کالا تولید کنیم برای تولید آن چقدر انرژی مصرف می کنیم؛ یا نسبت به کشورهای دیگر چقدر مصرف می کنیم که وضعیت کشور ما در این زمینه نیر خوب نیست.

تجریشی افرود:میزان شدت انرژی در ایران بسیار بالا است، ۸،۸ برابر ژاپن، ۴،۷ برابر ترکیه، ۳ برابر امارات، ۲ برابر اندونزی و ۱،۸ برابر عربستان است.

تجریشی گفت: این اعداد نشان می دهد چون در ایران انرژی بسیار ارزان است در حال هدر دادن منابع خود هستیم که نشان از ناکارآمدی صنایع دارد، این یک مشکلی است که آثار آن را می توانیم در آلودگی هوا ببینیم.

وی افزود: زمانی نرخ رشد اقتصادی در کشور بیشتر از نرخ انتشار بود اما چندی است به علت ارزان بودن نرخ انرژی انتشار گازهای گلخانه ای از نرخ رشد اقتصادی پیشی گرفته است در حالی که دنیا توانست با استفاده از فناوری های روز کاهش مصرف انرژی را به همراه داشته باشد اما ما به علت ارزان بودن آن نتوانستیم به این هدف دست یابیم.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: مصرف سرانه انرژی در کشور در ۵ سال اخیر ۱۵ بشکه معادل نفت خام یعنی ۱.۵ برابر میانگین جهانی بوده است، در واقع ما از ژاپن، هند، ترکیه و به طور کلی کشورهای منطقه خاورمیانه بیشتر مصرف می کنیم و شرایط نامطلوبی داریم.

وی به اقدامات لازم برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای اشاره کرد و گفت: جلوگیری از سوزاندن گازهای مشعل (فلر) یکی از این راه ها است، ۵۳ میلیون تن دی اکسید کربن از طریق فلرها سوزانده می شود و این یعنی هفت تا ۸ درصد کل انتشار گاز دی اکسید کربن که اگر بتوانیم آن را به چرخه اقتصادی برگردانیم بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.

وی ادامه داد: در قانون ۵ ساله برنامه ششم قرار است واحدهای بخار در نیروگاه ها راه اندازی شود که این نیز به عنوان یکی از راهکارهای کاهش انتشار مطرح است.همچنین بهینه سازی نیروگاه های قدیمی نیز از دیگر اقدامات در این راستا است که آن را از شهر ری آغاز کرده ایم.

تجریشی تاکید کرد: با انجام این اقدامات تا سال ۲۰۳۰ می توان ۱۲ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای در کشور را کاهش داد.

وی ادامه داد: حدود ۸ درصد فلرهای جهان در ایران قرار دارد که بر این اساس حدود ۱۱.۴ میلیارد متر مکعب گاز همراه داریم؛ این گازی است که آن را می سوزانیم که معادل ۷۳ میلیون بشکه نفت خام است که اگر آن را وارد چرخه اقتصادی کنیم معادل ۳.۵ میلیارد دلار صرفه جویی می شود.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: با این کار هم از لحاظ اقتصادی و هم زیست محیطی به کشور سود خواهیم رساند.

تجریشی در باره الحاق به توافقنامه پاریس نیز گفت: زمانی که وارد برجام شدیم منافع ملی خود را دیدیم؛ برای توافقنامه پاریس هم باید منافع حقوقی و ملی خود را ببینیم، توجه نکردن به این توافقنامه منافع ملی ما را تامین نمی کند بنابر این باید با یک اجماع کلی، مسئولان را نسبت به پیوستن به آن متقاعد کنیم.

این گزارش می افزاید،ناصر مقدسی افزود: ایران یکی از کشورهای فعال در مذاکرات پاریس بود که به تصویب توافقنامه پاریس منجر شد؛ این توافقنامه در ایران در سال ۹۵ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید اما هنوز به تصویب شورای نگهبان نرسیده است.

وی تاکید کرد: برای الحاق ایران به توافقنامه پاریس تاکنون نامه های زیادی به مسئولان نوشتیم و عدم پیوستن ایران را به آن متذکر شدیم.

مقدسی با بیان اینکه کشورهای مذاکره کننده تلاش کردند تا توافقتنامه متعادل باشد، اظهار داشت: این موافقتنامه در واقع یک پروتکل ذیل کنوانسیون تغییرات اقلیمی است که سال ۲۰۲۰ اجرایی خواهد شد.

وی تاکید کرد: با توجه به روند انتشار گازهای گلخانه ای در کشور باید هر چه سریع تر به این کنوانسیون ملحق شویم، همچنین در راستای سند محیط زیست که به ما ابلاغ شده است باید در مسیر توسعه اقتصاد سبز، صنعت کم کربن و حمل و نقل سبز حرکت کنیم، اجرای این برنامه ها در مجلس شورای اسلامی نیز تصویب شده است.

مقدسی ادامه داد: زمانی که توافقنامه پاریس در مجلس تصویب شد و به شورای نگهبان رفت، این شورا خواست سند مشارکت ملی ایران در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای را برای آنها ارسال کنیم تا در کنار این توافقنامه قرار گیرد، بعد از آن جلسات متعددی برای این امر برگزار شد و به زودی این سند به شورای نگهبان ارسال می شود.

وی گفت: ۱۹۵ کشور توافقنامه را در نشست پاریس امضا کردند و ایران نیز جزو اولین کشورهای امضاکننده بود از این تعداد ۱۸۱ کشور تا ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۸ توافقنامه پاریس را تصویب کلی کردند و به آن ملحق شدند. اما این اتفاق هنوز در ایران نیفتاده است.

وی گفت: براساس توافقتنامه پاریس گفتیم که تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای خود را کاهش خواهیم داد، این میزان در مقایسه با کشورهای دیگر بسیار ناچیز است، سهم افغانستان ۱۳ درصد، الجزایر ۷ درصد، اندونزی ۲۹ درصد، پاکستان ۲۰ درصد، تاجیکستان ۶۵ درصد، ژاپن ۲۶ درصد و کره ۳۷ درصد است. بنابر این اجرای این توافقنامه فشاری بر اقتصاد کشور وارد نخواهد کرد.

رئیس امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست به مصرف بالای انرژی در کشور اشاره کرد و گفت: با ادامه این روند ایران تا ۱۰ سال آینده واردکننده سوخت های فسیلی خواهد بود. سالانه معادل ۲۱۴ میلیارد متر مکعب گاز در کشور مصرف می شود که این میزان از نظر اقتصاد مقاومتی به هیچ عنوان قابل قبول نیست.

مقدسی با اشاره به اینکه ایران قربانی تغییر اقلیم است، گفت: ۱۱ هزار میلیارد تومان خسارت بخش کشاورزی ناشی از تغییر اقلیم و خشک شدن رودخانه ها است بنابر این باید تلاش کنیم تا پیش از برگزاری کاپ ۲۴ که آذرماه در لهستان برگزار می شود، به صورت رسمی به توافقنامه پاریس ملحق شویم. زیرا اگر نماینده ایران در این نشست حضور نداشته باشد چه کسی می تواند از حق ایران در مقابل آثار تغییر اقلیم حمایت کند.

مقدسی گفت: الحاق ایران به توافقنامه پاریس باید در سطح مقامات عالی نظام مطرح شود چون مراحل قانونی را در محلس شورای اسلامی طی کرده است و باید تلاش کنیم تا هر چه زودتر در شورای نگهبان نیز تصویب شود.

وی تاکید کرد: در واقع به یک رایزنی در سطح بالا و تاکید رییس جمهوری لازم است تا تاخیر دو ساله را جبران کنیم.
مقدسی اظهار داشت: ترامپ در تلاش برای انزوای ایران است و حتی از توافقنامه پاریس خارج شده است این در حالی است که مقام معظم رهبری بر توسعه دیبلماسی محیط زیستی تاکید دارد بنابراین در این شرایط باید تحرکات بین المللی خود را تقویت کنیم.

وی گفت: براساس پیش بینی های صورت گرفته تا سال ۲۰۳۰ بالغ بر یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تن انتشار گازهای گلخانه ای خواهیم داشت در حالی که ۴ درصد تعهد ما در توافقنامه پاریس فقط ۷۰ میلیون تن در یک بازه ۱۰ ساله را کاهش خواهد داد. بنابر این فشاری بر اقتصاد و یا دستگاه ها برای اجرای آن وارد نمی شود.

به گفته مقدسی، کشور گرفتار تغییر اقلیم شده و ۱۵ سال است که میزان بارندگی ها رو به کاهش است بنابر این داشتن برنامه های مدون و قابل اجرا برای مقابله با این شرایط الزامی است.

گفتنی است، کنوانسیون تغییرات اقلیمی ملل متحد ( UNFCCC ) در سال ۱۹۹۲ و با هدف تثبیت میزان تجمع گازهای گلخانه ای ناشی از اقدامات انسانی در اتمسفر به اندازه ای که موجب بازدارندگی آن تا پیش از رسیدن به آستانه خطر برای جامعه بشری و محیط زیست گردد.

دولت جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۵ به موجب قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران رسماً به عضویت این کنوانسیون درآمده است.

اعضاء متعاهد کنوانسیون به منظور اجرایی کردن و پیاده سازی اهداف کنوانسیون پروتکل کیوتو را در سال ۱۹۹۷ تصویب کرده و پس از طی مذاکرات طولانی این پروتکل در بازه زمانی ۲۰۱۲-۲۰۰۸ به مدت ۵ سال به مرحله اجرا درآمد که براساس آن مقرر شده بود تا ۳۷ کشور صنعتی میزان گازهای گلخانه ای خود را به میزان ۵ درصد در مقایسه با سال پایه ۱۹۹۰ کاهش دهند.

در این پروتکل برای کشورهای غیر ضمیمه ( Non-Annex ) مشتمل بر کشورهای در حال توسعه از جمله ایران و یا کمتر توسعه یافته سهمیه کاهش پیش بینی نشده بود.

دور دوم کاهش گازهای گلخانه ای از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰ که بعنوان "اصلاحیه دوحه" نامگذاری شده است.

در این اصلاحیه فقط کشورهای عضو اتحادیه اروپا و استرالیا تعهد استمرار کاهش را پذیرفته و از میان کشورهای صنعتی آمریکا، کانادا، روسیه و ژاپن از الحاق به آن امتناع کردند و همچنین هیچگونه تعهدی برای کشورهای در حال توسعه از جمله ج.ا.ایران پیش بینی نشده است.

موافقتنامه پاریس که مقرر است از سال ۲۰۲۰ به مرحله اجرا درآید در واقع مکانیزم و پروتکل اجرایی جدید کنوانسیون برای دستیابی به اهداف کاهش انتشار است. تاکنون ۱۹۶ کشور از جمله ج.ا. ایران این موافقتنامه را امضاء و ۱۷۹ کشور آن را توسط مراجع قانونی داخل مصوب ( Ratify ) کرده اند و ۱۷۶ کشور نیز همزمان سهم مشارکت تعیین شده ملی در کاهش گازهای گلخانه ای ( NDC ) را ارائه کرده اند.

سیر قانونی تصویب موافقتنامه پاریس در کشور در جریان است و هدف نهایی موافقتنامه پاریس حفظ افزایش میانگین دمای جهانی به زیر دو درجه سانتیگراد و تلاش برای محدود کردن افزایش دما تا ۵/۱ درجه تا پیش از انقلاب صنعتی (سال ۱۸۵۰) است. .

موضوع آسیب پذیری زیرساخت های تولیدی نظیر: بخش های آب، کشاورزی، توریسم، بهداشت، جنگل ها، محیط های شهری و روستایی در قبال تغییرات اقلیمی در ماده ۷ موافقتنامه مشاهده می شود مقوله ای که همواره مورد درخواست کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته بوده و از مزیت های موافقتنامه محسوب شده و در این ارتباط این دسته از کشورها مهاجرت های ناشی از خشکسالی ها و از بین رفتن منابع آب و عرصه های تولیدی و گسترش فقر و جنگ و ناامنی را ناشی از افزایش گرمایش جهانی و فرآیند صنعتی شدن و خود را قربانی آن می دانند، به دنبال آن هستند تا کشورهای توسعه یافته در گزارش خود با شفافیت میزان منابع مالی و سرمایه گذاری و انتقال تکنولوژی و ظرفیت سازی به عمل آمده را در موضوع سازگاری ( Adaptation ) تبیین کنند.

اعمال قوانین و سیاست های مطروحه ذیل نتیجتاً به کاهش مصرف سوخت های فسیلی منتهی شده و در نتیجه موجب کاهش انتشار CO۲ و در همسویی با موافقتنامه پاریس ارزیابی می شود:

۱-  سیاست های کلی اصلاح الگوی مصرف ناظر بر صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش مستمر شاخص شدت انرژی به حداقل یک دوم میزان موجود تا پایان برنامه ششم با استفاده از ابزارهای قیمتی و غیرقیمتی و اعمال استانداردهای اجباری در وسایل و تجهیزات انرژی بر و اصلاح ساختار حمل و نقل عمومی و افزایش بازدهی نیروگاه ها و افزایش سهم انرژی های پاک و تجدیدپذیر (اعمال این سیاست یعنی مراتب بیشتر از ۴% تعهد کاهش تولید کربن طبق کنوانسیون پاریس تا سال ۲۰۳۰)

۲-  اهداف و راهبردهای کلان سند ملی راهبردی انرژی کشور مصوب ۲۸/۴/۹۶ ایران مشتمل بر :

۲-۱- افزاش بهره وری و کاهش شدت انرژی به میران ۵۰% تا سال ۱۴۲۰

۲-۲- کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه ای

۳-۲- ترویج و گسترش فرهنگ صرفه جویی و بهینه سازی مصرف انرژی

۲-۴- افزایش سهم انرژی های تجدید پذیر و پاک.

۳-  سیاست های کلی محیط زیست ابلاغی سال ۱۳۹۴ مقام معظم رهبری بویژه اصل ۸ با موضوع گسترش اقتصاد سبز و صنعت کم کربن و استفاده از انرژی ¬ های پاک و توسعه حمل و نقل عمومی سبز و غیر فسیلی از جمله برقی و افزایش حمل و نقل.